ABD Başkanı Donald Trump'ın Gazze planı
ABD Başkanı Trump, Washington'da bir araya geldiği İsrail Başbakanı Netanyahu ile görüşmesinin ardından Gazze'ye ilişkin açıklamalarıyla dünya gündemine oturdu. Trump, ABD'nin Gazze Şeridi'ni devralacağını ve oraya sahip olacaklarını ileri sürdü. ABD'nin Gazze'de 'uzun vadeli bir sahiplik' pozisyonu gördüğünü söyleyen Trump, bölgedeki yaklaşık 1,8 milyon Filistinlinin komşu ülkelere taşınması yönündeki fikrini geliştireceğini dile getirdi. Trump'ın Gazze açıklamalarından öne çıkan başlıklar...
ABD Başkanı Donald Trump, Beyaz Saray'da bir araya geldiği İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile görüşmesinin ardından kritik açıklamalarda bulundu. Trump, ABD'nin Gazze Şeridi'ni devralacağını, Filistinlileri komşu ülkelere taşıma fikrini geliştirme niyetinde olduğunu açıkça dile getirdi.
Trump'ın Netanyahu ile düzenlediği ortak basın toplantısından öne çıkan ana başlıklar şöyle:
Dünya kamuoyuna oturan açıklamasında Trump, ABD'nin Gazze Şeridi'ni "devralacağını" ve oraya "sahip olacaklarını" söyledi. ABD Başkanı, Filistinlilerin Gazze'den taşınması yönündeki fikrini yineledi ve bunu geliştireceğini dile getirdi. Trump, Filistinliler Gazze'den ayrıldıktan sonra bölgede "uzun vadeli" bir ABD mülkiyeti olacağını öngördüğünü söyledi. ABD'nin Gazze topraklarını nasıl ve hangi yetki altında ele geçirebileceğini açıklamadı.
"Oraya sahip olacağız ve sahadaki tüm tehlikeli patlamamış bombaların ve diğer silahların sökülmesinden, yıkılmış binalardan kurtulmaktan sorumlu olacağız." ifadelerini kullandı. ABD'nin "bölge halkına sınırsız sayıda iş ve konut sağlayacak bir ekonomik kalkınma yaratacağını" söyledi.
ABD Başkanı, Gazze'yi "ölüm ve yıkımın sembolü" olarak adlandırdı ve insanların oraya geri dönmek istemelerinin tek nedeninin gidecek başka yerleri olmaması olduğunu söyledi. Trump, Gazze'de yaşayan 1,8 milyon Filistinlinin "insani kalplere" ve "büyük servete" sahip komşu ülkelere taşınması gerektiğini söyledi. Daha önce Ürdün, Mısır ve diğer Arap ülkelerinin Filistinlileri kabul etmesi çağrısında bulunmuştu.
Filistinlilerin bir dizi ayrı bölgeye bölünebileceğini söyledi. Guardian'da yer alan haberde, nüfusun zorla yerinden edilmesinin uluslararası hukukun ihlali olacağı belirtildi ve bu fikre yalnızca bölgeden değil, aynı zamanda Washington'ın müttefikleri tarafından da karşı çıkılacağı ifade edildi. Bazı insan hakları savunucuları Trump'ın bu fikrinin "etnik temizlik" olduğunu söyledi.
Gazze'nin dünyanın farklı yerlerinden insanların yaşadığı "uluslararası" bir yer olmasını hayal ettiğini söyledi. "Bence orayı uluslararası, inanılmaz bir yer haline getireceksiniz. Gazze Şeridi'ndeki potansiyel inanılmaz. Orada tüm dünyadan temsilciler olacak ve orada yaşayacaklar. Tabii Filistinliler de orada yaşayacak. Tarihten ders almak zorundasınız. Tarihin tekerrür etmeye devam etmesine izin veremeyiz. Olağanüstü olabilecek bir şey yapmak için elimizde bir fırsat var." şeklinde konuştu.
Trump, iki devletli çözümü destekleyip desteklemediği sorulduğunda belirsiz bir cevap verdi. Filistinlilerin Gazze'den taşınması gerektiği görüşünün, on yıllardır Amerika Birleşik Devletleri'nin dış politika yaklaşımı olan iki devletli politikaya karşı olduğunun bir işareti olup olmadığı sorulduğunda ise 'hayır' yanıtını verdi ve şöyle konuştu:
"Bu, iki devletli, tek devletli veya başka bir devletli olmak anlamına gelmiyor. Bu, insanlara bir yaşam şansı vermek istediğimiz anlamına geliyor," dedi. "Hiçbir zaman yaşam şansı olmadı çünkü Gazze Şeridi orada yaşayan insanlar için bir cehennem çukuru oldu. Korkunçtu."
Trump, ismini vermediği çok sayıda liderle görüştüğünü ve kendisini üst düzey bir şekilde desteklediklerini iddia etti. "Bu, hafife alınacak bir karar değil. Konuştuğum herkes, ABD'nin o toprak parçasına sahip olma fikrini seviyor. Bu fikrin Orta Doğu'nun o kısmına büyük bir istikrar getireceğini düşünüyorlar" dedi.
Trump, Gazze'yi güvence altına almak için ABD askeri gönderme fikrine açık kapı bıraktı. Asker gönderme ihtimali sorusuna, "Eğer gerekirse bunu yapacağız." diye karşılık verdi.
Trump, Batı Şeria'nın geleceğine ilişkin önümüzdeki ay bir karar açıklayacağını söyledi. "Henüz bu konuda bir pozisyon almadık" dedi. Ayrıca, Gazze Şeridi, İsrail ve Suudi Arabistan'ı ziyaret etmeyi planladığını da sözlerine ekledi.
Netanyahu, Trump'ı "İsrail'in Beyaz Saray'da sahip olduğu en büyük dost" olarak tanımladı. İsrail lideri "Gazze'deki işi bitirmeliyiz. İsrail savaşı kazanarak savaşı bitirecek" dedi. Netanyahu, Trump'ın alışılmışın dışındaki fikirleri olduğu için övdü.
Suudi Arabistan, Trump'ın, "Suudi Arabistan'ın İsrail ile normalleşme için Filistin Devleti kurulması şartından vazgeçtiği" iddiasını yalanladı.
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı, Suudi Arabistan'ın, Filistin Devleti'nin kurulması konusundaki tutumunun kesin ve sarsılmaz olduğu ve Veliaht Prens Muhammed bin Selman'ın da bu tutumu hiçbir koşulda yoruma yer vermeyecek şekilde açık ve net bir şekilde teyit ettiği belirtildi.
