Almanya erken genel seçime gidiyor: Son durum ne?
Almanya, 23 Şubat Pazar günü erken federal seçimlere gidiyor. Trafik ışıkları adı verilen Sosyal Demokratlar (SPD), Yeşiller ve Hür Demokratlar'dan (FDP) oluşan koalisyonun çökmesinin ardından yapılacak olan seçimlerde ana muhalefet partisi CDU/CSU'nun en çok oyu alan parti konumuna yükselmesi bekleniyor. Nazi sempatizanı AfD anketlerde ikinci sırada gözükürken, iktidarın büyük ortağı SPD, üçüncü sıraya gerilemiş durumda.
Avrupa'nın en büyük ekonomisi Almanya, 23 Şubat'ta erken genel seçime gidiyor. İktidardaki SPD'nin koalisyon ortağı olan Hür Demokratların hükümetten çekilmesi sonucu güvenoyu alamayan Başbakan Olaf Scholz, erken seçim kararı alarak Almanya'nın siyasi krizinin çözülmesini ve tekrar hükümeti kurabilecek çoğunluğa erişmeyi umuyor. Ancak anketler öyle göstermiyor.
Son anketler, muhafazakar sağ partisi CDU/CSU'nun, yüzde 29.2 oyla Nazi sempatizanı aşırı sağcı AfD'nin 8 puan önünde yer aldığını gösteriyor. Ancak Merz liderliğindeki CDU/CSU, yüzde 30'lardan düşüş eğliminde.
Aşırı sağcı AfD ise Haziran 2024'ten bu yana 4,6 puan kazanarak uzun süredir götürdüğü ikincilik pozisyonunu perçinledi.
Mevcut iktidarın en büyük ortağı SPD, son federal seçimlerden bu yana 12,1 puan kaybetti ve şu anda üçüncü sırada yer alıyor.
Almanya'da iki merkezci, "büyük" parti var: Scholz'un merkez sol partisi Sosyal Demokratlar (SPD) ve Hıristiyan Demokratlar (CDU) ile Bavyera'daki kardeş partileri Hıristiyan Sosyal Birliği'nin (CSU) ittifakından oluşan muhalefetteki sağ muhafazakârlar.
Her iki parti de son yıllarda destek kaybetmeye ve Yeşiller ile aşırı sağcı AfD gibi daha küçük partiler güç kazandırmaya devam ediyor.
SPD, Muhafazakârlar, Yeşiller ve AfD başbakanlık için aday gösteriyor.
Ayrıca koalisyondan çekilerek Scholz hükümetini düşüren Hür Demokratlar (FDP), solcu Linke ve solcu Sahra Wagenknecht İttifakı (BSW) da yarışta ve kamuoyu yoklamalarına göre hepsi de parlamentoya girmek için gereken %5'lik barajı aşma konusunda sınırda bulunuyor.
Dörtlü tartışma
SPD, Muhafazakârlar, Yeşiller ve AfD'nin şansölye adayları seçimlere bir hafta kala canlı yayında karşı karşıya geldi.
Dört partinin başbakan adayları Friedrich Merz, Olaf Scholz, Robert Habeck ve Alice Weidel'in gündeminde ekonomi, Ukrayna, göç ve ABD Başkan Yardımcısı JD Vance vardı.
Dörtlü Ukrayna konusunda tartışırken merkez sağ Hıristiyan Demokrat Birliği'nin (CDU) başbakan adayı Friedrich Merz Almanya'nın "tarafsız olmadığını, Ukrayna'nın yanında yer aldığını" söyledi.
Aşırı sağcı Almanya için Alternatif (AfD) partisinin adayı Alice Weidel ise "bu seçime barış ve savaşın karar vereceği" konusunda ısrar etti. AfD, Rusya yanlısı fikirleriyle ön plana çıkarak AB'nin mevcut yönetimiyle de zıt düşüyor.
Muhafazakar aday Merz, Ukrayna'ya güçlü Taurus seyir füzeleri gönderme önerisine karşı ve ABD Başkanı Donald Trump'ın barış müzakerelerini ilerletme çabalarını destekleyen bir pozisyonda.
Yeşillerin Şansölye adayı Robert Habeck, AfD dışındaki tüm partilerin Ukrayna'ya destek konusunda hemfikir olduğunu söylerken, Merz de bu görüşe katıldığını ifade ediyor.
Ekonomi
Almanya'nın iki yıldır zayıf büyüme gösteren ekonomisi tartışmanın ana konularından biri...
Merz, ülkenin ekonomik sıkıntılarını çözmenin anahtarının "bürokrasiyi kontrol altına almak" olduğunu söyledi. Merz ayrıca eski hükümetin enerji krizinin ortasında Almanya'nın kalan nükleer santrallerini kapatma kararının, enerji maliyetlerinin artmasına katkıda bulunan bir hata olduğunu öne sürdü.
Weidel, Merz ile aynı fikirde olduğunu belirterek "güvenilir nükleer enerji, kömür ve doğalgaza" destek sözü verdi ve "yeşil enerjiye geçişin" fiyatları yükselttiğini öne sürdü.
Ülkenin mevcut Ekonomi Bakanı Habeck ise Almanya'nın zayıf ekonomisinin sebebinin ucuz Rus gazının yokluğu ve daralan ihracat pazarına bağlanabileceğini söyledi. Ülkenin yaşadığı sıkıntılardan Putin'i sorumlu tutan Habeck, Almanya'nın yüksek enerji fiyatlarıyla mücadelesinde Rus gazına olan bağımlılığının büyük payı olduğunu belirtti.
Almanya'nın "daha az bürokrasiye" ve "altyapıya, trenlere, köprülere, dijitalleşmeye" daha fazla yatırıma ihtiyacı olduğunu söyleyen Habeck, ayrıca zengin ve fakir arasındaki uçurumun giderek büyüdüğünü belirtti.
Sosyal Demokrat Parti (SPD) adayı Olaf Scholz da Habeck'e katılarak yüksek enerji fiyatlarının sorumlusunun Rusya'nın Ukrayna'yı işgali olduğunun altını çizdi; ancak hükümetinin verdiği tepkiyi savundu ve en yüksek fiyatların sona erdiğinde ısrar etti.
JD Vance ve Donald Trump
Scholz, hafta sonu yeni ABD yönetiminin Münih Güvenlik Konferansı sırasında kendisiyle görüşmeyip Weidel ile görüştüğünün ortaya çıkmasıyla büyük bir darbe aldı.
Weidel partisinin Çin'in yanı sıra ABD ile de iyi ilişkilere açık olduğunu savundu. Weidel, Vance'in zirvede yaptığı ve Avrupa demokrasilerinin aşırı sağ partilere karşı "güvenlik duvarlarının" varlığını eleştirerek Avrupalı liderleri şaşkına çevirdiği tartışmalı konuşmayı desteklediğini ifade etti.
Merz, Vance ile olan anlaşmazlığı konusunda netti ve dinleyicilere "bir Amerikan başkan yardımcısı tarafından kiminle konuşup kiminle konuşamayacağıma karar verilmeyeceğini" söyledi. ABD'deki seçim sonuçlarını kabul ettiğini ve ABD hükümetinin de Almanya için aynı şeyi yapmasını beklediğini savundu.
Habeck ise Trump yönetiminin "Batı dünyasının değerlerine, Avrupa'ya Amerika'dan gelen hukuk ve düzen, liberal demokrasi, serbest piyasa, kurallara dayalı düzen, siyasetimizin temelleri gibi şeylere karşı tam cepheden bir saldırı başlattığını" kaydetti.
Yeşillerin şansölye adayı ayrıca ABD'yi Putin ile anlaşma yapmakla suçladı. "Herkesin bununla bir sorunu olmalı" dedi.
Merz kazanan olarak ortaya çıkıyor
Merz, Forsa tarafından yapılan ve %32'lik bir kesimin kendisini desteklediğini ortaya koyan anket sonuçlarına göre düellodan galip çıkan isim oldu.
Ankete katılanların %34'ü Habeck'i en sempatik aday olarak görürken, Merz %23 ile onu takip etti. Buna rağmen, Merz'e güvenen %42'ye karşılık Habeck'in ülkeyi yöneteceğine güvenenlerin oranı sadece %13.
Tüm partiler AfD ile koalisyona katılmayı reddediyor. Merz, SPD ve hatta Yeşiller ile bir koalisyona katılmaya açık olduğunu belirtti.
