Çin'in işsiz gençleri neden iş sahibiymiş gibi davranıyor?
Çin'de genç işsizliğin yüksek olması nedeniyle, bireyler ofislere gidip çalışıyormuş gibi yapmak için para ödüyor.
BBC
Hiç kimse maaş almadan, hatta daha da kötüsü, üzerine para ödeyerek çalışmak istemez.
Ancak Çin'deki genç ve işsiz yetişkinler arasında, çalışıyormuş gibi davranmak için bu hizmeti sunan şirketlere ödeme yapmak popüler hale geldi.
Birçok şirket de bu gelirden pay almak için bu hizmeti sağlıyor.
Bu durumun arkasında, Çin ekonomisindeki durgunluk ve istihdam sorunları yatıyor.
Çin'de genç işsizliği oranı %14'ün üzerinde seyretmeye devam ediyor.
Maaşlı bir iş bulmanın giderek zorlaşmasıyla birlikte bazı genç yetişkinler evde tıkılıp kalmaktansa para ödeyecekleri bir ofise gitmeyi tercih ediyor.
Çin bu noktaya nasıl geldi?
30 yaşındaki Shui Zhou'nun kurduğu gıda firması 2024 yılında iflas etti.
Bu yılın Nisan ayında, Hong Kong'un 114 km kuzeyindeki Dongguan şehrinde, Pretend To Work Company (Çalışıyormuş Gibi Yap) adlı firmanın bu amaçla kurduğu ofise gitmeye başladı.
Firma Zhou gibi işsizlerden günlük 30 yuan (4,20 $) alıyor.
Shui Zhou bu sözde ofiste benzer durumdaki beş "meslektaşı" ile oturuyor.
Zhou, "Çok mutluyum, bir grup olarak sanki birlikte çalışıyormuş gibiyiz" diyor.
Bu tür ofisler, Shenzhen, Şanghay, Nanjing, Wuhan, Chengdu ve Kunming gibi büyük şehirlere de yayıldı.
Tam teşekküllü bir ofis havasını yaratan bu işletmeler, bilgisayarlar, toplantı odaları ve çay içilebilen sosyalleşme alanlarıyla donatılmış.
Buralarda buluşan işsiz gençler, evde oturup beklemek yerine buradaki bilgisayarları kullanarak iş aramayı sürdürüyor.
Genellikle 30 ila 50 yuan arasında değişen günlük ücretler karşılığında, öğle yemeği, atıştırmalıklar ve içecekler de sağlanıyor.
Yeni Zelanda'daki Wellington Victoria Üniversitesi İşletme Fakültesi'nde öğretim görevlisi olan Dr. Christian Yao, Çin ekonomisi konusunda uzman bir isim.
Yao, Çin'de, "çalışıyormuş gibi yapmanın" çok yaygınlaştığına işaret ediyor:
"Ekonomik dönüşüme yüzünden, eğitim ile iş piyasası arasındaki uyumsuzluk artıyor. Bu durum gençleri bir sonraki adımlarını düşünmek veya geçici işler yapmak için bu tür yerlere itiyor.
"Sözde ofisler sunan şirketler bu geçiş döneminin çözümlerinden biri"
30 yaşında bir işsiz olan Zhou, Xiaohongshu isimli sosyal medya uygulamasında gezerken Pretend To Work Company ile karşılaştı.
Buraya başlama kararının ardında, ofis ortamının disiplinini artıracağı hissinin olduğunu söylüyor.
Zhou üç aydan fazla bir süredir burada çalışıyor.
Ofis hayatının fotoğraflarını ailesine gönderdiğini söyleyen Zhou, bu sayede işsizliği konusunda onları rahatlattığını belirtiyor.
Zhou genellikle sabah 8 ile 9 arasında ofise vardığını, bazen saat 23:00'e kadar çıkmadığını söylüyor.
BBC
Zhou bazı günler işletme müdüründen sonra ofisten ayrıldığını anlatıyor.
Ofise gelen diğer işsizlerle artık arkadaş gibi olduklarını da söylüyor.
İş ararken herkesin konsantre olduğunu ama boş zamanlarında sohbet ettiklerini, şakalaştıklarını ve oyun oynadıklarını belirtiyor.
Ofis sonrasıysa sık sık birlikte akşam yemeği yiyorlar.
Zhou buraya katılmadan önce olduğundan çok daha mutlu olduğunu söylüyor.
'Eğer sahtekarlık yapacaksanız...'
Şanghay'da Xiaowen Tang, bu yılın başlarında benzer bir sözde ofis firmasına yazıldı ve bir aylığına bir masa kiraladı.
23 yaşındaki Tang, geçen yıl üniversiteden mezun olmasına karşın henüz tam zamanlı bir iş bulamadı.
Onun mezun olduğu üniversitenin yazılı olmayan bir kuralı var. Buna göre öğrencilerin mezuniyetlerinden itibaren bir yıl içinde iş bulmaları veya staj yaptıklarına dair belge sunmaları gerekiyor. Aksi takdirde diploma alamıyorlar.
Xiaowen Tang, stajının kanıtı olarak ofisten bir fotoğrafını okula gönderdi.
Burada ofisin günlük ücretini öderken, cep harçlığını çıkarmak için de sanal ortam romanları yazdı.
Tang, "Eğer sahtekarlık yapacaksanız tam yapın" diyor.
Almanya'daki Max Planck Sosyal Antropoloji Enstitüsü Müdürü Dr. Biao Xiang, Çin'deki "çalışıyormuş gibi yapma" eğiliminin ardında, iş olanaklarının yetersizliğinin getirdiği "hayal kırıklığı ve güçsüzlük duygusunun" yattığını savunuyor.
Biao Xiang, çalışıyor gibi yaparak, bu gençlerin toplum baskısından uzaklaşarak kendilerine biraz alan açmaya yaradığına işaret ediyor.
BBC
Dongguan şehrindeki Pretend To Work Şirketi'nin sahibi 30 yaşındaki Feiyu (takma ad). "Sattığım şey bir masa değil, işe yaramaz bir insan olmamanın onuru" diyor.
Feiyu da işsiz kalmanın ne demek olduğunu biliyor.
Covid sırasında sahibi olduğu perakendeci kapandı.
"Çok depresiftim ve kendime zarar veriyordum. Durumu tersine çevirmek istiyordum ama çaresizdim" diyor.
Bu yılın Nisan ayında Pretend To Work'ün reklamını yayınlamaya başladı ve bir ay içinde tüm masaları doldu.
Burada yeni masa arayanların başvuru sürecinden geçmesi gerekiyor.
Feiyu, müşterilerinin %40'ının staj deneyimlerini okullarına kanıtlamak için fotoğraf çekmeye gelen yeni üniversite mezunları olduğunu söylüyor.
Az sayıda kişinin ise ebeveynlerinin baskısından kurtulmak için geldiğini söylüyor.
Diğer %60'ı ise e-ticaret şirketlerinde çalışanlar ve dijital göçebe olan serbest çalışanlar oluşturuyor.
Onun masalarını kiralayanların yaş ortalaması 30 civarında.
Resmî olarak bu çalışanlara "esnek istihdam profesyonelleri" adı veriliyor.
Feiyu, uzun vadede işletmenin kârlı kalıp kalmayacağının şüpheli olduğunu, bunun yerine bunu daha çok bir sosyal deney olarak görmeyi tercih ettiğini söylüyor:
"Kişisel saygınlıklarını korumak için yalana başvuruyorlar. Ancak aralarından bazılarının gerçeği bulmasına da olanak sağlıyor.
"Ancak sözde işyerlerini onlar için bir başlangıç noktasına dönüştürmeye yardımcı olursak burası amacına ulaşabilir"
Zhou artık zamanının çoğunu yapay zeka alanındaki yeteneklerini geliştirmeye harcıyor.
Bazı şirketlerin işe alımlarda yapay zeka araçlarında yeterlilik şartı aradığını fark ettiğini söylüyor.
Bu nedenle, bu tür yapay zeka becerileri edinmenin tam zamanlı bir iş bulmasını "kolaylaştıracağını" düşünüyor.
