2012'de işsizlik nasıl düştü?
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2012 yılının tamamına ilişkin ortalama işsizlik oranı ve istihdam verilerini 6 Mart’ta açıklayacak. Ancak yılın son çeyreğini kapsayan kasım dönemi verileri açıklandığı için artık 2012 yılı ortalamalarını yaklaşık olarak hesaplamak mümkün. TÜİK’in aylık verilerinden hareketle yaptığımız hesaba göre 2012’de işsizlik oranı, 2011’e göre 0.6 puan daha gerileyerek yüzde 9.2’ye indi.
İşsiz sayısı 98 bin kişi azalarak 2 milyon 517 bin dolayına indi. Tarım dışı işsizlik oranı ise 0.9 puanlık bir düşüşle yüzde 11.5’e geriledi. Çalışma çağındaki 15 yaş ve üzeri nüfus 1 milyon 129 bin kişi artarken işgücü 611 bin kişi, istihdam 710 bin kişi arttı.
İşgücüne dahil olanların çalışma çağındaki nüfusa oranı olan işgücüne katılım oranı 0.1 puan artarak yüzde 50’ye ulaştı. İstihdamın çalışma çağındaki nüfusa oranını ifade eden istihdam oranı da 0.4 puan artarak 45.4’e çıktı. 2010’da 1.3 milyon, 2011’de 1.5 milyon olan istihdam artışı, geçen yıl yarı yarıya azalarak 710 bine düştü. Çalışma çağındaki nüfus artışı ise tam tersine 1 milyon 52 binden 10 milyon 129 bine yükseldi. Nüfus artmış, istihdam artışı kazık fren yapmış, ama yine de işsiz sayısı ve işsizlik oranı azalmış.
İşsizlik hesabındaki bu garip durumu ortaya çıkaran başlıca faktörler şunlar:
- Çalışanlar ile iş arayanların toplamından oluşan işgücündeki artış 611 bin kişi ile son 4 yılın en düşük düzeyine indi. 2011 yılındaki işgücü artışı 1 milyon 84 bin kişi ile geçen yıldan yüzde 77 daha fazla idi. İşsizlik oranı, işsiz sayısının işgücüne bölünmesiyle hesaplanıyor. İşgücü artışı keskin bir düşüş yaşayınca istihdam artışındaki sert frene rağmen işsiz sayısı düşmüş, işsizlik oranı gerilemiş oldu.
- İşgücü artışındaki gerilemede en büyük etken, emekli sayısı ile ev işleriyle uğraşan kadın sayısındaki artış. Ev işleriyle meşgul kadınların sayısı 2009’dan beri sürekli azalırken 2012’de 120 bin kişi birden arttı. 2010’da 45 bin azalan, 2011’de 40 artan emekli sayısı artışı ise geçen yıl 178 bine fırladı.
- 2009’dan bu yana işgücüne katılım, çalışma çağındaki nüfustaki artışın biraz üzerinde seyretti. 2011’de çalışma çağındaki nüfustaki her 100 kişilik artışa karşılık işgücünde 103 kişilik bir artış olmuştu. Geçen yıl ise bu oran neredeyse yarı yarıya düşerek 54 kişiye indi.
- Eğer nüfus artışına oranla işgücüne katılım, 2012’de de 2011 ile aynı düzeyde olsaydı, 2012’de işsiz sayısı 980 bin kişilik bir artışla 2010’daki gibi 3 milyonu geçecekti. Buna bağlı olarak işsizlik oranı 0.6 puan gerileyerek yüzde 9.2’ye inmek yerine 1.2 puan birden artarak yüzde 11’i bulacaktı.
- İşgücü artışındaki yavaşlamaya rağmen işgücüne katılım oranı düzeyini korudu. Bunun nedeni de genel olarak toplam nüfus artışına yakın seyreden 15 yaş ve üzerindeki nüfus artışının geçen yıl 100 bin kişi daha düşük kalması. İşgücüne katılım artışı düşerken, çalışma çağındaki nüfus artışı da düşünce denge bozulmamış oldu
