Fransa'da hükümet düşer mi? Başbakan, gensoruyla karşı karşıya

Fransa'da Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un atadığı merkez sağcı Başbakan Barnier hükümeti, siyasi çöküşle karşı karşıya.

Aşırı sağ ve sol partilerin Başbakan Michel Barnier'e karşı güvensizlik önergesi vermesinin ardından Fransız hükümetin bu hafta içinde düşmesine kesin gözüyle bakılıyor.

Ulusal Ralli (RN) lideri Marine Le Pen parlamentoda, “Fransızların canına tak etti” diyerek eylül ayı başında Başbakan olan Barnier'in işleri daha da kötüleştirdiğini ve görevden alınması gerektiğini söyledi. Parti, hükümete karşı gensoru önergesi verdi.

Bir son dakika sürprizi olmazsa Barnier'in kırılgan koalisyonu, 1962'den bu yana güvensizlik oylamasıyla düşürülen ilk Fransız hükümeti olacak.

RN milletvekilleri ve sol ittifakın toplam sayısı Barnier'i devirmek için yeterli oya sahip. Le Pen de partisinin kendi tasarısına ek olarak sol ittifakın güvensizlik tasarısına oy vereceğini doğruladı. Oylamanın yarın yapılması bekleniyor.

Partiler gensoruyu, Barnier'in dün erken saatlerde sosyal güvenlik yasa tasarısını oylama yapılmaksızın parlamentodan geçirmeye çalışacağını söylemesinin ardından verdi. Barnier hükümetini garanti altına almak için son dakikada Le Pen'in partisine siyasi taviz verse de, RN Barner'e destek vermeyi reddetti.

Sol görüşlü France Unbowed'dan Mathilde Panot, “Demokrasinin bu kaçıncı inkârı karşısında hükümeti kınayacağız. Michel Barnier hükümeti ve Emmanuel Macron'un Cumhurbaşkanlığı nedeniyle siyasi kaos içinde yaşıyoruz” diyerek hükümete tepkisini gösterdi.

Fransa'da sistem nasıl?

Fransa, Yarı Başkanlık sistemiyle yönetilen bir ülke. Cumhurbaşkanı halkoylamasıyla seçiliyor ve icracı yetkilere sahip. Aynı zamanda başbakanın da olduğu sistemde parlamento seçimleri hükümeti şekillendiriyor.

Cumhurbaşkanının en çok oyu alan partinin Başbakan adayını ataması bir teamül, ancak zorunluluk değil.

Temmuz ayındaki seçimleri sol ittifak kazansa da Cumhurbaşkanı Macron sol ittifakın Başbakan adayını atamamış, merkez sağdan Barnier'i atamıştı. Barnier hükümetinin güvenoyuna aşırı sağcı Le Pen'in partisi RN destek vermişti.

Aşırı sol, aşırı sağ ve merkez sağ arasında üçe bölünmüş Fransız parlamentosunda hükümetin düşmesi kararı çıkarsa, ABD Seçilmiş Başkanı Donald Trump'ın Beyaz Saray'a yeniden girmesine haftalar kala Almanya'nın da seçim sürecine girmesiyle birlikte Avrupa'nın kalbinde bir boşluk ortaya çıkacak.

Barnier'den çağrı: Destek vermeyin

Başakan Barnier ise milletvekillerini gensoruya destek vermemeye çağırdı.

“Bir karar anındayız. Hükümet düşerse Fransızlar, bireylerin çıkarlarını ülkenin geleceğinin önüne koyduğumuz için bizi affetmeyecektir” diyerek hükümetinin kaderini, siyasi olarak üç parçaya bölünmüş parlamentonun ellerine bıraktı.

Barnier'in azınlık hükümeti ayakta kalabilmek için RN desteğine güveniyordu. Ancak Fransa'nın giderek artan kamu açığını 60 milyar avroluk vergi artışları ve harcama kesintileriyle dizginlemeyi amaçlayan bütçe tasarısı, bu zayıf bağı kopardı.

"Le Pen'e büyük tavizler verdik, kazanımlarını neden kaybetmek istesin?"

Barnier'in çevresi ve Le Pen taraftarları birbirlerini suçlayarak bir anlaşmaya varmak için ellerinden geleni yaptıklarını söyledi.

Barnier'e yakın bir kaynak, Başbakanın Le Pen'e büyük tavizler verdiğini ve hükümeti düşürmek için oy kullanmanın bu kazanımları kaybetmek anlamına geleceğini söyledi.

Reuters'a konuşan kaynak, “Elde ettiği tüm kazanımları feda etmeye hazır mı?” diye sordu.

Eğer parlamento 20 Aralık'a kadar bütçeyi kabul etmezse, geçici hükümet anayasal yetkilerini kullanarak bütçeyi kararnameyle geçirebilir.