10 soruda MERS Virüsü
Prof. Dr. Oğuz Karabay, son günlerde paniğe sebep olan MERS hastalığı ile ilgili en çok sorulan 10 sorunun cevabını verdi
Habertürk
Giriş: 03 Kasım 2014 - 16:23 Güncelleme: 08 Haziran 2015 - 11:07
1-MERS nedir? - MERS yani Ortadoğu Solunum Yetmezliği Sendromu, viral bir solunum yolu hastalığı. -
Hastalık etkeni zarflı, tek pozitif RNA sarmallı, orta büyüklükte virüs olan coronavirüsler tarafından meydana getiriliyor. -
2-MERS-CoV kaynağı nedir? - Virüsün nereden geldiği, bulaşma yolu, kuluçka dönemi ve bulaştırıcılık süresi kesin olarak bilinmiyor. -
Bununla birlikte, hayvansal kaynaklardan geldiği düşünülüyor.
MERS-CoV virüsü, insanların yanısıra Katar, Umman, Mısır ve Suudi Arabistan'da develerde de bulundu.
Ancak, yarasa ve diğer hayvanların MERS-CoV epidemiyolojisinde muhtemel rolü olabilir.
3-Hastalık nasıl yayılır? - MERS-CoV, hastayla yakın temas içinde bulunanlara yayılıyor.
Enfekte kişilerden, hastane gibi sağlık tesislerindeki diğer hastalara da yayılma olasılığı bulunuyor.
MERS-CoV'un kişiden kişiye nasıl yayıldığını anlamak için birçok ülkede olgu kümelerinin araştırmaları devam ediyor.
Ancak yayılımı daha iyi anlamak için bu çalışmaların sonuçlarına ihtiyaç var. -
MERS-CoV enfeksiyonuna sahip olduğu belirlenen kişilerde, ağır akut solunum yolu hastalığı bulguları olabiliyor.
4-Hastalığa bağlı semptomlar nelerdir? - Virüsün kuluçka dönemi 2-14 gün.
Hastalarda ateş, öksürük, nefes darlığı ve bazı hastalarda ishal ve bulantı, kusma gibi semptomlar görülebiliyor. -
MERS-CoV enfeksiyonuna sahip olduğu belirlenen hastaların bir kısmında (yüzde 21) hiç semptom yoktu ya da semptomlar çok hafif bulgularla (soğuk algınlığı benzeri) seyretti. - -
MERS-CoV enfeksiyonu geçiren bazı hastalarda ise ciddi komplikasyonlar (pnömoni ve böbrek yetmezliği) gözlendi.
MERS-CoV enfeksiyonu vakalarının yaklaşık yüzde 30'u ölümle sonuçlanıyor.
Ölen insanların çoğunda, altta yatan başka bir sağlık sorunu saptandı.
Hastalığa bağlı ölüm hızı 50 yaş için yüzde 38 iken, 60 yaş için bu oran yüzde 75'e çıkıyor. -
5-Hastalık kimlerde ağır seyreder? - Öncesinde ciddi hastalığı olanlar; bağışıklık sistemi zayıflamış olan kişiler, diyabet, kanser ve kronik akciğer, kalp ve böbrek hastalığı olanlarda hastalık şiddetli geçirilebilir. -
6-MERS-CoV olası ve kesin vaka tanımı nasıl yapılır? - Olası vaka tanımı: Akut ciddi solunum yetmezliği ve/veya akciğer infiltrasyonları olan ve vaka görülen ülkelere, son 14 gün içinde seyahat öyküsü bulunan kişiler -
Vaka görülen ülkelere seyahat öyküsü bulunan bir kişiyle seyahat dönüşünden sonraki 14 gün içinde yakın temasta bulunup, semptomları bu temastan sonraki 14 gün içinde gelişen kişiler olası vaka olarak tanımlanıyor. -
Olası vaka tanımına uyan olgulardan laboratuvar yöntemlerle MERS-CoV saptanan olgular ise kesin vaka olarak tanımlanıyor.
7-Hastalığın laboratuvar belirtileri nelerdir? - Lökopeni, lenfopeni, trombositopeni, ALT ve AST yükseklikleri, LDH yüksekliği, üre kreatinin yükseklikleri, DIC ve hemoliz bulguları görülüyor. -
Olguların nerdeyse hepsinde akciğer grafisinde minimalden büyük patolojiler var.
Tanı için en uygun örnekler: Nazofaringeal ve orofaringeal swab ya da nazofaringeal aspirat, balgam, endotrakeal aspirat, BAL gibi örneklerde rRT-PCR ve Nükleik asit sekanslama ile kesin tanı konulması öneriliyor. -
8-MERS-CoV olan biri ile yakın temas olursa ne yapmalıyım? - Son 14 gün içinde teyit edilen MERS vakaları ile yakın temas olursa, sağlık sağlayıcısına başvurulması öneriliyor.
9-Hastalığın spesifik tedavi ya da aşısı var mıdır? - Hastalığın spesifik tedavisi yok ve lisanslı bir aşısı mevcut değil.
10-Hastalığın kontrolünde ne yapılmalı? - MERS-CoV enfeksiyonu şüphesi taşıyan bir hasta ile karşılaşıldığında, enfeksiyon kontrol önlemlerine uyulmalıdır.
Şüpheli hastalar izole edilmelidir.
Bu hastalara hizmet veren sağlık personelleri de kişisel bariyer koruma önlemlerine uymalıdır.
Havayolu izolasyon önlemi alınmayan pek çok durumda salgın görülmedi.
Virüsün 1 metreden daha uzak mesafede bulaşabildiği konusu ise tartışmalı bir konu.
Çoğu durumda cerrahi maskenin koruyucu olduğu bildiriliyor.
Ancak solunum yolu ile taşınabileceğini savunanlar da var.
