Merkez Bankası raporuna göre çalışanlar 2020'de aldıkları ücretin yüzde 4.55'i kadar borçlanırken bu rakam son olarak 1.52'ye kadar geriledi. Sıkı para politikasının yanı konut ve taşıt kredilerine uygulanan kredi-değer oranı ile taşıt ve ihtiyaç kredilerine uygulanan vade tutar ve büyüme kısıtları gibi makroihtiyati tedbirlerin bu gerilemede etkili olduğu değerlendiriliyor. Rapora göre Türkiye'de vatandaşların toplam borcu yıllık yüzde 47 artışla 5 trilyon 489 milyara çıkarken varlığı ise yüzde 44,5 yükselişle 22,5 trilyon liraya ulaştı. Tabii borcu olan ve varlığı olan vatandaşların aynı kişiler olmadığı genel kabul görüyor.

Garanti BBVA Genel Müdür Yardımcısı Ceren Acer Kezik, 3 binin üzerinde genç ile yapılan araştırmada gençlerin bankacılığı uzak, soğuk ve itici bulduklarını belirtti. Kezik'in açıkladığı araştırmaya göre gençlerin yüzde 70'i altın yüzde 30'u döviz ve yüzde 25'i mevduat gibi TL varlıklara yatırım yapıyor. Hisse senedine yatırım yapan gençlerin oranı yüzde 3'te kripto yatırımı yapanların oranının ise yüzde 6 civarında. Gençler finansal karar alırken ebeveynlerine soruyor.

Sigorta Sayfası programına katılan Marsh Türkiye CEO’su Yeşim Aksüt, Marsh'ın Küresel Riskler Raporu'nda dünyada son yıllarda küresel riskler ölçülürken ilk 10 riskin 5'inin iklim değişikliği diğer 5'inin ise dijitalleşme ve yapay zeka yani siber riskler olduğunu dile getirdi. Aksüt, "Siber risklerde ne kadar önlem alınırsa alınsın saldırılar artıyor. Yapay zeka ve dijitalleşmenin kullanıldığı noktada çok daha kolay ve rahat şekilde sistemlere giriliyor. Siz ne kadar önlem alırsanız alın hackerler sisteme girip orada saklanarak en kritik dönemde işleri durdurabiliyor. Yapılan siber sigortada hukuksal ve PR masrafları ve iş durması nedeniyle oluşabilecek kayıplar karşılanıyor. Bizim olaya müdahale edebilecek ekiplerimiz var. Fidye isteyenlerle yapılacak görüşmeleri dahi sürdürecek, hasar tespiti yapacak ekiplerimiz bulunuyor " şeklinde konuştu.  

Para piyasası fonları aylık yüzde 3,4 yıllık yüzde 55 getiri sağlıyor. Diğer yandan altın fonları da altındaki son bir yılda yüzde 90'ı aşan fiyat artışı nedeniyle ilgi görüyor. Birçok kişi boştaki parasını veya maaşından arda kalanı para piyasası fonunda ve altın fonunda değerlendiriyor. Lazım oldukça fon satarak ihtiyacını karşılıyor. Ancak şuna dikkat etmek gerekiyor. Bu fonlarda 23 Aralık 2020 ile 1 Mayıs 2024 arasında stopaj yani vergi kesintisi oranı sıfırdı. Sonrasında artışa geçti. Siz eğer mevcut fonunuza ekleme yapıyor ve lazım oldukça fon satışı yapıyorsanız stopajsız dönemde aldığınız fonu satmış oluyorsunuz. Bu nedenle sonraki dönemde sıfır veya daha düşük stopajdan faydalanamıyorsunuz. Bu nedenle yeni birikimlerinizi kurumların mevcut fonlarınıza yakın para piyasası veya altın fonuna yaparsanız para gerekli olup satış yaptığınızda stopajlı fonunuzu satarsınız ve eski fonun vergi avantajından kalan sürede de faydalanmaya devam edersiniz

Yatırım fonu yatırımı yapılırken son dönemde çok fazla tercih edilen para piyasası fonları bilindiği gibi tamamen risksiz mi? Bu fonların getirisi yaklaşık olarak Merkez Bankası politika faizi düzeyinde oluyor. Ancak bazı fonların getiriyi artırmak için son dönemde anormal fiyat yükselişi yaşamış hisse senetleri karşılığı yaptığı pay repo ve görece düşük kredi notuna sahip bono tercihlerinin sıkıntı yaratıp yaratmayacağı çok konuşuluyor. İster pay repo, ister bono ve hisse senetleri elbette önemli ve güvenli enstrümanlar. Ancak pay repoda fiyatı son dönemde anormal yükselmiş hisselerin kullanılması veya kredi notu düşük şirket bonolarının kullanılması için aynı şeyi söyleyebilir miyiz?

Sigorta Sayfası programında bu hafta Kuveyt Türk Portföy Genel Müdür Yardımcısı Bayram Veli Salur konuk oldu. Salur, özellikle Z kuşağı için BES yatırımının olmazsa olmaz nitelik taşıdığını belirtirken bunun nedeni şöyle açıkladı: "Şu anda Z kuşağının ev alması, varlık sahibi olması çok zor. Dünyada da böyle. Bu duruma önlem almak için birikime erken başlayıp bileşik getiri sayesinde çok geç olmadan bir servet oluşturulabilir. Diğer yandan yaşlı nüfusun sayısı artıyor. Emekli maaşlarının alım gücü azalabilir. Kişiler mesleklerini değiştirmek veya erken emekli olmak zorunda kalabilir. Tüm bunları düşündüğümüzde yatırım bir zorunluluk. BES de otomatik olarak tasarruf yaptırdığı için bu sistem genç nesil için daha da önemli. Tamamlayıcı bir sistemden ziyade olmazsa olmaz diyebiliriz."

Gayrimenkul projeleri, uluslararası demiryolu lojistiği, teknoloji ve savunma sanayiindeki yatırımları ile bilinen Pasifik Holding, halka arz oluyor. Aralarında Pasifik GYO, Pasifik Eurasia ve Pasifik Teknoloji gibi Borsa İstanbul’da işlem gören üç şirketin de bünyesinde yer aldığı Pasifik Holding, halka arz gelirinin yüzde 80’ini teknoloji, lojistik, gayrimenkul ve enerji sektörleri başta olmak üzere yeni yatırımlarda kullanacak

Romanya'da ilk işini bir Çin şirketi ile birlikte alan ancak Avrupa Birliği'nin Çin'e karşı aldığı tavır nedeniyle ilk projesi iptal edilen ve tüm harcamaları da uçup giden Makyol ve tüm Türk şirketleri için bu durum sonradan fırsata döndü. Makyol İnşaat Romanya CEO’su Saffet Oğuz Çebi, özellikle aldıkları işleri kaliteli yapmanın yanı sıra zamanından önce teslim etmeleri nedeniyle de İtalyan ve Avusturyalı şirketlerin önünde tercih edilmeye başlandıklarını ve Avrupa Birliği ülkeleri şirketlerinin "Parayı biz getiriyoruz işi Türkler alıyor" diye şikayet etmeye başladıklarını söyledi. Bugün itibarıyla Romanya genelinde yürüttüğü 7 aktif proje ile 128,55 kilometrelik karayolu ve 6,6 kilometrelik metro inşaatı yapan Makyol’un yatırımlarının toplam portföy büyüklüğü 3 milyar Euro’yu aştı.  

Sigorta Sayfası programında bu hafta Referans Sigorta Genel Müdürü Oğuz Karahançer konuk oldu. Yurtdışında bulunan reasürans şirketleri ile görüştüklerini ve Kahmaranmaraş depremleri kaynaklı geri ödemelerin (pay back) yüklü olması nedeniyle işyeri (yangın) sigortalarında reasürans maliyetlerinin fazla olması nedeniyle fiyatların yüksek olduğunu anlatan Karahançer, yabancı reasürans şirketleri ile görüştüklerini ve fiyatları aşağı çektiklerini belirterek, "Referans Sigorta'da 2026'da yangın sigortalarında prim yarıya inecek. Binde 5 ile poliçesini alan birisi binde 2,5 gibi bir rakama poliçeye ulaşacak" diye konuştu. 

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in bazı fonlar üzerinden manipülasyonların yapıldığını bildiklerini belirterek düzenleme yaparak mücadelenin dozunu artıracaklarına dair açıklamasının altında yeni bir yasa taslağı olduğu öğrenildi. Bakanlık taslak ile ile ilgili tarafların görüşlerine başvururken yeni düzenlemede borsada piyasa dolandırıcılığı (manipülasyon) yapanlara 5 ile 8 yıl hapis cezasının öngörüldüğü öğrenildi. Mevcut düzenleme 3 ile 8 yıllık hapis cezası öngörüyor. Ancak infaz düzenlemeleri gereği manipülatörler bu cezanın yarısından çok az hapis yatabiliyor.