Bakan Işıkhan'dan asgari ücret açıklaması

'BAZI GELENEKSEL İŞ KOLLARI ÖNEMİNİ YİTİRMEKTEDİR'

Teknolojinin etkisiyle sosyoekonomik alanda yaşanan köklü değişimlerin çalışma hayatını kökten değiştirdiğini söyleyen Bakan Işıkhan, "Yalnızca iş yaratmak değil, nitelikli ve güvenceli istihdam oluşturmak artık her ülke için öncelikli bir mesele haline gelmiştir. Bu küresel koşullar içinde demografik dönüşüm hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkeler için belirleyici bir mesele olarak öne çıkmaktadır. Bir yanda nüfusu hızla yaşanan ekonomiler çalışma çağındaki nüfusun daralmasıyla üretkenlik ve sosyal güvenlik dengelerini koruma mücadelesi verirken, diğer yanda genç nüfusu fazla olan ülkeler eğitimden istihdama geçişte etkin politikalar üretmek zorundadır. Buna ek olarak, teknolojik dönüşüm ve dijitalleşme iş yapma biçimlerini köklü bir şekilde değiştirmekte, süreç yeni meslek alanlarını ortaya çıkarırken ne yazık ki bazı geleneksel iş kolları da önemini yitirmektedir" dedi.

'DEPREM BÖLGESİNDE YAPILANDIRMA SÜRESİNİ UZATTIK'

Bakan Işıkhan, tüm hedef ve önceliklerinin Türkiye'nin üretim, güçlü, rekabetçi ve kapsayıcı bir çalışma hayatı vizyonunu gerçekleştirmek olduğunu kaydetti. Bakan Işıkhan, "Kahramanmaraş merkezli depremlerle ilgili olarak, depremin hemen ardından bölgedeki işverenlerimizi ve çalışanlarımızı koruyacak birçok tedbiri hayata geçirmiştik. Bölgede bugüne kadar toplam 40 milyara yakın harcama tutarıyla kısa çalışma ödeneği, nakdi ücret desteği, TYP ve işsizlik ödeneği gibi programlarla çalışanlarımızın ve vatandaşlarımızın yanında olduk. Tüm bu çalışmalarımızın neticesinde, depremden en çok etkilenen 11 ilde toplam çalışan sigortalı sayısı deprem öncesinde 2022 yılı Aralık ayı itibarıyla 1 milyon 889 bin iken bu sayı depremden sonra yarı yarıya düşmüş, son yayınlanan 2025 yılı Ağustos ayı verilerine göre sigortalı sayısı 2 milyon 4 bin olarak gerçekleşmiştir. Böylece, istihdam ve iş gücü anlamında bölgedeki toparlanmanın büyük oranda gerçekleştiği bilgisini sizlere vermek isterim. Öte yandan, deprem bölgesindeki işveren ve çalışanlarımızın yapılandırma süresini uzattık ve prim borçlarını erteledik" değerlendirmesinde bulundu.

'41,6 MİLYAR LİRA ASGARİ ÜCRET DESTEĞİ VERDİK'

Işıkhan, 2025-2028 dönemini kapsayan ulusal istihdam stratejisi ve sendikalaşma oranlarına ilişkin, "2013 yılında yüzde 9,21 seviyelerinde olan işçi sendikalaşma oranı 2025 yılı itibarıyla yüzde 14,02 seviyelerine yükselmiştir. Kamu görevlilerinde ise 2002 yılında yüzde 47,94 olan sendikalaşma oranı 2025 yılında yüzde 76,88 seviyelerine çıkmıştır. Geçtiğimiz dönemde Asgari Ücret Tespit Komisyonunda asgari ücret net 22 bin 104 liraya yükseltildi; böylece, 2002 yılında 184 lira olan asgari ücret reel olarak yüzde 223 artırılmış oldu. Bu sene de aralık ayında 2026 yılında uygulanacak asgari ücreti belirlemek için komisyon toplanacaktır. Herkesin mutabık kaldığı bir asgari ücret tutarında uzlaşılacağını umut ediyoruz. 2016 yılında başlattığımız asgari ücret desteğini 2025 yılı için aylık 1000 liraya yükselttik. 2025 yılının ilk 8 ayında 1,5 milyon iş yerine yaklaşık olarak 41,6 milyar lira asgari ücret desteği verdik" değerlendirmesinde bulundu.

'MEVZUATA AYKIRI İŞ YERLERİNE 1,1 MİLYAR LİRA CEZA'

Bakan Işıkhan, 2002 yılına göre emeğin milli gelirden aldığı payın yüzde 24,8'den yüzde 36'ya çıkarak tarihin en yüksek noktasına ulaştığını ve bu sayede çalışanların enflasyon karşısında koruma ilkesinin sürdürüldüğünü ekledi. Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Politika Belgesi hazırlıklarına başladıklarını aktaran Bakan Işıkhan, "Bakanlık merkez teşkilatımızda görevli 889 iş müfettişimizle uyguladığımız rehberlik temelli denetim yaklaşımı sayesinde iş yerlerinde belirlenen uygunsuzlukların yaklaşık yüzde 90'ı teftiş süresi içerisinde düzeltilmektedir. 2025 yılı Ekim ayı itibarıyla 9 bin 921 iş yerinde rehberlik temelli yaklaşımla rehberlik ve teftiş faaliyetlerini yürüttük, bu kapsamda 1 milyon 207 bin 422 çalışana ulaştık. Yapılan teftişlerde eksik işçilik alacaklarına ilişkin yaklaşık 954 milyon liranın işçilere ödenmesini, 'vergi' ve 'sigorta primi' adı altında da kamuya yaklaşık 540 milyon liranın aktarılmasını sağladık. Mevzuata aykırılığı devam eden iş yerlerine 1,1 milyar lira idari para cezası uyguladık. İşçilerimizin alın teri ve hakları söz konusu olduğunda mevzuatımız çerçevesinde gerekli her türlü idari adımı atıyoruz. İşçilerimizin haklarını koruyoruz. Bununla birlikte yerel seçimlerden sonra sendikal ayrımcılık, işten çıkarma ve mobbing konularıyla ilgili bakanlığımıza ulaşan 141 adet ihbar ve şikayet başvurusuna ilişkin yapılan incelemeler sonucunda belediyeler ve iştirakleri hakkında yaklaşık 66 milyon lira idari para cezası uygulayarak 570 milyon lira işçi alacağının ödenmesini sağladık. İşyerinde psikolojik tacizin, mobbingin önlenmesi konulu 2025-3 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi'ni yürürlüğe koyduk" ifadelerini kullandı.

'KAYIT DIŞINA 2,3 MİLYAR LİRA CEZA'

İş gücü piyasasını güçlendirmek için Açık İş Kapısı Projesinin önümüzdeki dönem uygulanacağını ifade eden Bakan Işıkhan, proje sayesinde istihdam ve eğitimde olmayan gençleri kalıcı istihdam etmek istediklerini dile getirdi. Kayıt dışı istihdam oranının 2002 yılından bu yana düşüş eğilimine girdiğini belirten Bakan Işıkhan, "2025 yılı içerisinde kayıt dışı istihdamın azaltılmasına yönelik olarak yoğun denetim faaliyetleri yürütülmüş, yılın ilk 9 ayda kayıt dışı işçi çalıştıran iş yerlerine 2,3 milyar lira idari para cezası uygulanmıştır. Öte taraftan sosyal güvenlik kapsamımız yüzde 99 seviyesine ulaşmıştır. Temmuz ayı itibarıyla 5,7 milyon kişinin GSS primini devletimiz karşılamıştır. 2025 yılı sonunda toplam ödemenin 128,7 milyar lira olması öngörülmektedir. 2000'li yılların başında bedeli ödenen ilaç sayısı 3 bin 986 iken, 2025 Ekim ayı sonu itibarıyla 8 bin 715 ilaç geri ödeme kapsamına alınmıştır. 2025 yılı içerisinde 353 ilaç geri ödeme kapsamına alınmış, bunun 50 adedi kanser tedavisinde kullanılan ilaçlardır" diye konuştu.

Bakan Işıkhan, ayrıca bakanlık ve bağlı kuruluşların 2026 yılı bütçesinin 442 milyar 131 milyon lira olduğunu söyledi.