Atatürk'ün ifadesiyle, milletin efendilerinin yerleşim alanı; insanın kökleriyle en derin şekilde bağ kurduğu, iç sesini en net şekilde duyduğu, huzurun, masumiyetinin, saflığın simgesi köy...
Ahmet Kutsi Tecer’in sözlerini 1927’de yazdığı 'Orada Bir Köy Var Uzakta' adlı şiiri, 1950'li yıllarda Münir Ceyhan tarafından bestelendi.
Ahmet Kutsi Tecer (1901 - 1967) 'Orada Bir Köy Var Uzakta', ilkokullarda başta Yerli Malı Haftası başta olmak üzere birçok etkinlikte, sesi güzel olan öğrencilerden oluşan bir koro, müzik derslerinde de bütün sınıf tarafından mutlaka seslendirilirdi.
Birbirine çok benzese de herkesin kendine özgü bir köy algısı vardır. Benim için köy demek, pastoral romantizmle bezeli köyümüz Taşucu demek.
Mersin'in Silifke ilçesine bağlı Taşucu demek; sabahları horoz sesiyle uyanıp, güne sıkma ve çökelek salatası yiyerek başlamak, ata - eşeğe binmek, harnup, nar ve dikenli inciri dalından koparıp yemek, damda kurulan cibinlikte yıldızların altında uyumak demek. Elbette aklıma her geldiğinde; "İyi ki o günleri yaşamışım"ın verdiği mutlulukla, o günleri bir daha yaşayamayacak olmanın verdiği burukluğun harman olduğu duygu sarmalı demek. Örneğin Taşucu'nda; amcamın eşeği Sıpa ve köpeği Yetiş ile gezdiğim zamanlar, zihnimin 'Silinmeyecekler' bölümünde yer alıyor.
Birleşmiş Milletler Turizm Örgütü tarafından beşincisi düzenlenen 'En İyi Turizm Köyleri' girişimi kapsamında, Afrika, Amerika, Asya, Avrupa ve Orta Doğu'daki 29 ülkeden 52 köy ödüle lâyık görüldü. Köyler; kültürel mirasın korunması, doğal kaynakların sürdürülebilir kullanımı ve turizmin yerel kalkınmaya katkısı gibi kriterlerle değerlendirildi.
REKOR KIRILDI
'En İyi Turizm Köyleri 2025' listesinde ülkemizden 4 köy yer alarak bu alanda rekor kırıldı. (Daha önce, aynı yıl en fazla 2 köy seçilmişti) Yeni listeyle birlikte, 'En İyi Turizm Köyleri Ağı'na katılan köy sayısı, dünya genelinde 319’a ulaştı. 'En İyi Turizm Köyleri Ağı'; kırsal destinasyonların deneyim paylaşımını, iyi uygulamaların yaygınlaştırılmasını ve sürdürülebilir kalkınma alanlarında iş birliğini amaçlıyor.
Muğla’dan; Akyaka, İzmir’den; Barbaros, Mardin’den; Anıtlı ve Antalya’dan Kale Üçağız köyleri, doğal güzellikleri, köklü kültürleri ve sürdürülebilir turizm anlayışlarıyla dünyanın en iyi turizm destinasyonları arasına alındı.
Peki, adı geçen köylerde nüfus durumu nedir?
Birçok köyde nüfus azalması görülürken; Akyaka, Barbaros, Anıtlı ve Kale Üçağız'da tam tersi bir durum gerçekleşti.
2025'TE TÜRKİYE'NİN 'EN İYİ TURİZM KÖYLERİ'
♦ Akyaka (Muğla)… Doğal güzellikleri ve çevre dostu mimarisiyle tanınıyor.
2015'te nüfusu; 2.691 olan köyde yaşayanların sayısı 10 yılda; % 15 artışla 3.104'e ulaştı.
♦ Barbaros (İzmir)… Yerel üretim, geleneksel el sanatları ve gastronomiyle öne çıkıyor.
2015'te nüfusu, 294 olan köyde yaşayanların sayısı 10 yılda; % 52 artışla 448'e çıktı.
Köyün muhtarı Barbaros Ersan, Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü'ne ilk başvurularını 2021'de gerçekleştirdiklerini söyledi. Köyün, 1970'li yıllardan itibaren turizmle tanıştığını belirten Ersan; "1970'li yılların ortalarından 1998'e kadar Türk geceleri düzenlenirdi. Bir turizm firması, köye turist getirirdi. Her perşembe köyde etkinlik olurdu. Otellerde 'her şey dâhil' sistem başlayınca turist geleneği bitti. Köyümüze yine de gelen giden oluyordu. Birçok dizi, klip ve reklam çekimi yapıldı. İlk film 1986'da Hülya Avşar, Menderes Samancılar ve Aytaç Arman'ın oynadığı 'Uzun Bir Gece' filmiydi" diye konuştu.
♦ Anıtlı (Mardin)… Tarihî dokusu ve çok kültürlü yapısıyla dikkat çekiyor.
2015'te nüfusu; 157 olan köyde yaşayanların sayısı 10 yılda; % 5 artışla 165 kişi oldu.
♦ Kaleüçağız (Antalya)… Likya uygarlığının izlerini taşıyan eşsiz kıyı köylerinden biri.
2015 nüfusu; 471 olan köyde yaşayanların sayısı, 10 yılda; % 7 yükselişle 502'ye yükseldi.
TÜRKİYE'DE KAÇ KÖY BULUNUYOR?
2012'de çıkarılan yasayla büyükşehir belediyesi sınırları il sınırlarına genişletilmiş olan 30 ile bağlı bütün köyler, kırsal mahalle statüsüne dönüştürüldü. Böylelikle, 34.396 olan köy sayısı; 18.238’e düştü. (% 47 azaldı)
EN ÇOK KÖYE SAHİP OLAN İLLER
♦ Sivas... 1.234
♦ Kastamonu… 1.054
♦ Çorum… 756
Kastamonu'nun Pınarbaşı köyünde 6.036 kişi yaşıyor. Ülkemizde UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer alan tek köy, Bursa'nın Cumalıkızık köyüdür. Bursa ve Cumalıkızık, "Osmanlı İmparatorluğu'nun Doğuşu" başlığıyla 2014'te listeye dâhil edildi. Cumalıkızık, Osmanlı İmparatorluğu'nun erken dönem sivil mimarisini koruyan bir köy olma özelliğine sahip.
Artan ziyaretçi nedeniyle son yıllarda en büyük geçim kaynağı turizm olan Cumalıkızık'ta 699 kişi yaşıyor.
NÜFUSU EN FAZLA OLAN KÖYLER
♦ Taşpınar (Adıyaman)… 7.002
♦ İpekli (Adıyaman)… 6.144
♦ Pınarbaşı (Kastamonu)... 6.036
Adıyaman'ın Taşpınar köyünün nüfusu, 2022'de 370 kişiden oluşuyordu. 6 Şubat depremlerinden sonra konteyner kentlerin kurulmasının da etkisiyle köyün nüfusu, 2023'te; 5.154'e, 2024'te ise 7.002'ye yükseldi.
TEK KİŞİNİN YAŞADIĞI KÖYLER
♦ Ağaçyurdu... Şırnak
♦ Çattepe… Siirt
♦ Tarlabaşı… Iğdır
♦ Kayalıbağ… Bitlis
♦ Çomakköy… Bingöl
1993'te terör ve güvenlik gerekçesiyle boşaltılan Ağaçyurdu, 2013'te yerleşime tekrar açıldı. 17 kişi, Ağaçyurdu'na dönse de yıllar içinde nüfus, 1 kişiye kadar düştü.
2013 ila 2024 arasında köy nüfusu, sürekli olarak düşüş gösterdi. Sadece 2018 ve 2023'te bir önceki yıla oranla artış görüldü. Sonuç olarak son 12 yılda köy nüfusu; % 14.7 azaldı.
KÖY NÜFUSU AZALMAYA DEVAM EDİYOR
♦ 2013
Türkiye Nüfusu… 76.667.864
Köy Nüfusu… 6.633.349 (% 8.6)
♦ 2014
Türkiye Nüfusu… 77.695.904
Köy Nüfusu… 6.409.722 (%8.2)
♦ 2015
Türkiye Nüfusu… 78.741.053
Köy Nüfusu… 6.220.543 (% 7.9)
♦ 2016
Türkiye Nüfusu… 79.814.871
Köy Nüfusu… 6.145. 545 (% 7.7)
♦ 2017
Türkiye Nüfusu… 80.810.525
Köy Nüfusu… 6.060.789 (% 7.5)
♦ 2018
Türkiye Nüfusu… 82.003.882
Köy Nüfusu… 6.314.299 (% 7.7)
♦ 2019
Türkiye Nüfusu… 83.154.997
Köy Nüfusu… 5.987.160 (%7.2)
♦ 2020
Türkiye Nüfusu… 83.614.362
Köy Nüfusu… 5.852.005 (% 7)
♦ 2021
Türkiye Nüfusu… 84.680.273
Köy Nüfusu… 5.758.258 (% 6.8)
♦ 2022
Türkiye Nüfusu… 85.279.553
Köy Nüfusu… 5.628.450 (% 6.6)
♦ 2023
Türkiye Nüfusu… 85.372.377
Köy Nüfusu… 5.976.066 (% 7)
♦ 2024
Türkiye Nüfusu… 85.664.944
Köy Nüfusu… 5.653.886 (% 6.6)
* Parantez içindeki yüzdeler; köy nüfusunun, genel nüfustaki oranını gösteriyor.
Köy denince akla ilk olarak ülkenin tarım alanları geliyor.
Peki tarım sektörünün gayri safi yurt içi hasıladaki payı ne kadar?
1960'ta; tarım sektörünün GSYH'deki payı % 60'tı...
Yıllar içinde aslan payı, sanayi sektörünün oldu. Tarım sektörünün payı, 2000'li yılların başında tek haneli rakama kadar düşerken son 5 yıldaki verilere bakacak olursak, tarım sektörü girdisinde bariz bir değişim gözlenmedi.
SON 5 YILDA TARIM SEKTÖRÜNÜN GSYH İÇİNDEKİ PAYI
♦ 2020... % 6.7
♦ 2021... % % 5.5
♦ 2022... % 6.5
♦ 2023... % 6.2
♦ 2024... % 6
AB ülkelerinde ise tarım sektörünün gayri safi yurt içi hasıladaki payının bir hayli düşük olduğu görülüyor. 27 Avrupa ülkesinin ortalaması % 1.5 ila % 2 arasında bulunuyor.
En fazla tarım alanına sahip 4 AB üyesi ülkenin tarım alanı, ülke yüz ölçümündeki oranı açısından, Türkiye'den daha fazla olsa da ülkemizdeki tarım sektörünün GSYH içindeki payı daha yüksek. Bu da Türkiye'nin AB ülkelerinden daha fazla tarım ülkesi olduğunu gösteriyor.
5 ÜLKENİN TARIM ALANI
♦ Türkiye... 24 milyon hektar (Ülkenin % 30'u)
♦ Fransa... 33 milyon hektar (Ülkenin % 51'i )
♦ İspanya... 27 milyon hektar (Ülkenin % 53'ü)
♦ Almanya... 17 milyon hektar (Ülkenin % 47'si)
♦ İngiltere... 17 milyon hektar (Ülkenin % 69'u)
Ülkelerin bu kadar tarım alanına sahip olması, başlı başına tamamının ekili olduğu anlamına gelmiyor. Tarım alanının ne kadar ekili olduğu yıldan yılda değişiyor.
TÜRKİYE'DE TARIMLA İLGİLİ RAKAMSAL BİLGİLER
2024'te;
• Üreticilere yönelik toplam doğrudan üretim destekleri yaklaşık; 91 milyar TL'ye ulaştı.
• Türkiye'nin tarımsal hasılası, yaklaşık 74 milyar dolar olarak gerçekleşti.
• Tarım sektörü, bir önceki yıla göre; % 3.9 oranında büyüdü.
• Tarım ve gıda ürünlerinde toplam 32.6 milyar dolar ihracat gerçekleştirildi.
2024'te;
• 22.487.757 ton süt üretildi (Kişi başına; 262 litre)
• 2.105.895 ton kırmızı et üretildi (Kişi başına; 24.5 Kg)
• 2.512.131 ton tavuk eti üretildi (Kişi başına; 32.7 Kg)
• 21.155.089.000 adet yumurta üretildi (Kişi başına; 246 yumurta)
ÖNCEKİ YILLARIN EN İYİ TURİZM KÖYLERİ
2021
♦ Mustafa Paşa (Nevşehir)
♦ Taraklı (Sakarya)
2022
♦ Birgi (İzmir)
2023
♦ Şirince (İzmir)
2024
♦ Ormana (Antalya )
Birgi İstanbul'un başta gürültüsünden ve trafiğinden bunalan bazı ünlüler, şehri terk ederek yaz - kış, köy hayatı yaşamaya başladı.
KÖYE YERLEŞEN ÜNLÜLER
♦ Yılmaz Erdoğan
♦ Hayko Çepkin
♦ Kıraç
♦ Attila Saral
♦ Burak Hakkı
♦ Özlem Tekin
♦ Ege
♦ Özgü Namal
♦ İlker Ayrık
Yılmaz Erdoğan, aynı zamanda bazı çekimleri, çiftliğine kurduğu platoda gerçekleştiriyor. 
