Gözlerim hiç durmadan telefonuma düşen mesajlar ve televizyon ekranındaki son dakikalarda.
Kulaklarım ise yan odada…
Gazze’deki ateşkese dair art arda haberler gelirken Ela içeride gümbür gümbür öksürüyor.
Pazar gününden beri böyle.
Arkadaşlarından kapıp getirdiği hain virüs bizim miniği yataklara düşürdü…
Bir yandan Gazze’de sokaklardaki sevinç gösterilerini görünce içim içime sığmıyor diğer yandan yanı başımda bıdığım acı çekiyor.
Gazze’de katledilen binlerce çocuk geliyor aklıma…
İnsan çocuğu yanı başında öksürürken bile kahrolurken nasıl dayanılır bu acılara?
Trump bu kez doğru bir iş yaptı
Esasen akşam saatlerinde açıklanan ateşkes kararı sürpriz değil. Doha’da yapılan görüşmelerde böyle bir gelişmeyi zaten bekliyorduk hatta bunu aylar önce bekliyorduk ancak Netanyahu kendi savaş kabinesini ayakta tutmak uğruna habire barışa taş koyuyordu.
Fakat anlaşılan o ki içerideki tepkiler ve aylarca meydanları dolduran protestocuların yapamadığını Trump baskı ve emrivaki ile yapmayı başardı.
Yöntem konusunda yorum yok ancak bu kez Trump doğru yaptı!
İsrail medyası hikayeyi detaylarıyla yazdı.
Şabat günü Trump’ın temsilcisi ile zoraki görüşme
20 Ocak’ta görevi Biden’dan devralacak olan ABD’nin seçilmiş başkanı Ortadoğu Özel Temsilcisi olarak görev yapacak olan Steven Witkoff’u Doha’dan Netanyahu’nun yanına gönderdi.
Witkoff da Trump ekolünden…
Cuma akşamı Netanyahu’nun danışmanlarını arıyor ve ertesi gün Başbakan'ı görmek için Doha’dan geleceğini söylüyor.
Ertesi gün dediği cumartesi.
İsrail’de her şey olur ama cumartesi iş olmaz, şabat!
Danışmanlar eveliyorlar, geveliyorlar, şabatta görüşme olamayacağını ancak yine de Başbakan Netanyahu’nun kendisini cumartesi akşamı görebileceğini söylüyorlar.
Fakat karşılarında Trump yönetimi var.
Bize tarihin en yakışıksız mektubunu yazan Trump ve avanesi sonuç elde etmek için diplomatik dil hariç her şeyi kullanabilir.
Witkoff da öyle yapmış. Şabat hassasiyetine yönelik burada yazamayacağım ama sizin anladığınız hoş ifadeler kullanıp bu bahanenin umurunda olmadığını söylemiş.
Ayarı alan Netanyahu ertesi gündüz Witkoff’un karşısına geçmiş ve Trump’ın selamları (!) eşliğinde ateşkesi kabul etmiş!
Peki yol haritası neleri içeriyor?
15 ay ve 9 günlük katliamın ardından…
İlk olarak 42 günlük bir geçiş süreci öngörülüyor.
Gazze’deki savaş başladığında bu köşe ve Habertürk TV için röportaj yaptığım, uluslararası çapta bir arabulucu ve İsrail-Filistin meselesi uzmanı olan, 7 Ekim'den beri İsrail devleti ve Hamas arasında zaman zaman arabuluculuk da yapan Gershon Baskin’den öğrendiğim detaylı çerçeveye göre taslak şu:
1) Geçici saldırmazlık:
a) Tarafların askeri operasyonları süreli olarak sonlandırması
b) İsrail güçlerinin Gazze’nin yerleşimi yoğun bölgelerinden sınıra doğru çekilmesi (Netzarim çizgisi ve Kuveyt Meydanı dahil)
2) Havadaki hareketliliğin kısıtlanması:
a) Askeri ve keşif uçuşlarının günde 10 saate indirilmesi
b) Rehinelerin ve tutukluların takas edildiği günler bu sürenin 12 saate çıkarılması
3) Takas ve geri çekilme:
7. gün: 7 Filistinli tutuklunun serbest bırakılmasının ardından İsrail güçleri el Reşid’den doğuya doğru çekilecek. İnsani yardım ilk günden itibaren buradan giriş yapabilecek. Evlerini terke denler silahsız bir şekilde dönebilecekler.
22. gün: İsrail güçleri Gazze’nin merkezinden sınıra yakın alanlara doğru çekilecek. Evlerini terk edenlerin evlerine dönüşleri sürecek.
4) İnsani yardım:
İlk günden itibaren Gazze’ye günde 600 kamyon girecek, bunlardan 50’si yakıt aracı olacak. İlaç, gıda gibi temel ihtiyaçlar, fırınlar ve hastaneler için gerekenler ulaştırılacak.
5) Takas:
- Hamas elindeki 33 rehineyi bırakacak (ölü ya da diri)
- Serbest bırakılan her İsrailli için İsrail 30 Filistinli çocuk ya da kadını salıverecek.
- Her İsrailli kadın askerin salıverilmesi karşılığında 50 Filistinli tutuklu salıverilecek.
Salıverilme haritası:
1. gün: Hamas 3 sivil rehini serbest bırakacak.
2. gün: Hamas 4 rehineyi daha serbest bırakacak
- Sonrasında her 7 günde bir 3’er kişi daha bırakılacak, kadınlara öncelik tanınacak.
- 6. Haftada Hamas elindeki tüm rehineleri bırakmış olacak. İsrail de buna karşılık gelen tutukluyu salıverecek.
- İsrail 7 Ekim'den beri tutukladığı tüm kadın ve 19 yaşın altındakileri 6 hafta içinde bırakmış olacak.
6) Şartlar:
- Askeri operasyonları durması, geri çekilme, insani yardım şartlarına bağlı kalınması gibi unsurlar rehinelerin geri verilmesinin sürdürülmesi için önkoşul.
- Serbest bırakılan Filistinli tutuklular aynı suçlardan tekrar tutuklanamayacak ya da tahliye için önlerine şart konamayacak.
7) İkinci evreye geçiş için şartlar:
- 5. Haftada anlaşma nihai şeklini almış olacak.
8) Barışa kalıcı geçiş:
- Tutukluların tamamı salıverilmeden ve tüm rehineler salıverilmeden kalıcı barışa geçilmiş olacak.
- İsrail Gazze’den tamamen çıkmış olacak.
9) Son takaslar ve altyapının inşası:
-Taraflar ölenlerin cenazelerini karşılıklı olarak iade edecek.
-Gazze’nin 3-5 yıl içinde yeniden inşası için kapsamlı bir plan uygulanacak. Mısır, Katar ve BM gözlemci olacak.
10) Hareket ve ticaret özgürlüğü:
Hareket ve ticaret için üçüncü 42 gün dahilinde sınırlar açılacak.
Size henüz resmileşmeyen ama masada olan detaylı planı aktardım.
Nihayet Gazzelilerin uğradığı soykırımın son bulması için umut verici bir adım atıldı. Ancak bunun kalıcı olup olmayacağını maalesef henüz bilmiyoruz…
