Tarımda çalışanların yaşı 20 yılda 5,7 yıl arttı
Cumhurbaşkanlığı Strateji Bütçe Başkanlığının yaptığı araştırmaya göre, Türkiye'de çalışanların yaş ortalaması son 20 yılda tüm sektörlerde belirgin şekilde arttı. Tarım sektöründe çalışanların yaş ortalamasında erkeklerde 5,7 yıl, kadınlarda 6,2 yıl artış oldu. Tarım sektöründe 65 yaş üstü erkeklerin oranı yüzde 16'ya çıktı. Sanayi sektöründe çalışanların yaş ortalaması ise erkeklerde 4,1 yıl, kadınlarda 7,8 yıl artış kaydetti. Habertürk'ten Ahmet Kıvanç'ın haberi
Cumhurbaşkanlığı Strateji Bütçe Başkanlığı Türkiye’de 2004-2024 yılları arasında tarım, sanayi ve hizmetler sektöründe çalışanların yaş kompozisyonunu analiz etti. Rapora göre, son yirmi yılda istihdamın yaş dağılımı belirgin biçimde ileri yaşlara doğru kaydı. Bu kayışın üretim süreçlerinde deneyimin ağırlığı, yaşam boyu öğrenme ve beceri güncellemesi, emekliliğe geçiş ve işyeri sağlığı politikalarının yeniden tasarlanması bakımından kritik sonuçlar doğurduğu belirtildi. Gençlerin payındaki gerilemenin, eğitimde kalış süresinin uzaması ve işe girişin gecikmesiyle yakından ilişkili olduğu, orta-ileri yaş gruplarının yükselişinin ise çalışma hayatında kalış süresinin uzadığını gösterdiği kaydedildi.
SORULARINIZ İÇİN: akivanc@haberturk.com
TARIMDAKİ ERKEKLERİN YÜZDE 16’SI 65 YAŞ VE ÜZERİNDE
Türkiye İstatistik Kurumu’nun veri setine dayanarak yapılan analize göre, ileri yaş payı en fazla tarım sektöründe arttı. Bu sektörde 55 yaş üstünün ağırlığı hem erkeklerde hem kadınlarda belirgin biçimde yükseldi. Erkeklerde 65 ve üzeri yaştakilerin payı yüzde 11’den yüzde 16’ya yükseldi. Gençlerin payındaki düşüşün ise tarımdan çıkış ve kentleşme eğilimleriyle örtüştüğü, kırsal istihdamın yaşlandığını gösterdiği vurgulandı.
Tarım sektöründe çalışan erkeklerin yaş ortalaması 2004’te 42,1 iken 2024’te 47,8’e çıktı. Kadınların yaş ortalaması ise 39,8’den 46,0’ya ulaştı.
Tarımda 2004 yılında çalışan erkeklerin yüzde 36’sı 35 yaş altında iken 2024’te bu oran yüzde 23’e geriledi. 2004 yılında tarımda çalışan erkeklerin yüzde 25’i 55 yaş ve üzerinde iken 2024’te bu oran yüzde 40’a yaklaştı.
Kadınlarda da benzer eğilim görüldü. 2004 yılında tarım sektöründe çalışan kadınların yüzde 40’ı 35 yaş altında iken 2024’te bu oran yüzde 22 seviyesine geriledi. Buna karşılık 55 yaş ve üzerindeki kadınların oranı yüzde 19’dan yüzde 31’e çıktı.
SANAYİDE KADINLARIN YAŞI 7,9 YIL ARTTI
Sanayi sektöründe özellikle kadınlarda keskin bir dönüşüm yaşanıyor. Sanayi sektöründe 2004-2024 arasında erkeklerin yaş ortalaması 33,8’den 37,9’a, kadınların yaş ortalaması ise 29,8’den 37,7’ye yükseldi. Kadınların yaş ortalaması 7,9 yıl arttı.
2004 yılında sanayi sektöründe 35 yaş altı erkeklerin oranı yüzde 55 iken 2024’te yüzde 41’e geriledi. 2004 yılında sanayi sektöründe çalışan 35 yaş altı kadınların oranı yüzde 60 iken, 2024 yılında yüzde 40’ın altına düştü. Sanayi sektöründeki kadınlar 40-54 yaş dilimlerinde yoğunlaşırken, erkeklerde 25-34 yaş bandının payı daralırken 45-54 bandının payı güçlendi. Raporda, bu tablonun üretimin giderek daha deneyim yoğun bir yapıya evrildiğine ve kıdemli işgücünün ağırlığının arttığına işaret ettiği değerlendirildi.
HİZMETLER SEKTÖRÜNDE YAŞLANMA DAHA YAVAŞ
Hizmetler sektöründe çalışanların yaş dağılımı daha dengeli olmakla birlikte yaşlanma eğilimi devam ediyor. Erkeklerde 25-34 yaş grubunun payı küçülürken 50-64 yaş aralığındakilerin payı arttı. Kadınlarda 20-29 yaş grubundakilerin payı gerilerken 45-54 yaş grubunun payı arttı. Hizmetler sektörünün meslek bileşiminin orta-ileri yaşa uygun istihdamı desteklediği ve bu yaş kaymasının sektörel ihtiyaçlarla örtüştüğü ifade edildi.
Raporun sonuç bölümünde 2004-2024 döneminde Türkiye’de istihdamın yaş kompozisyonunun belirgin biçimde yaşlanma yönünde evrildiği belirtildi. Bu eğilimin, gençlerin işe geç geçişi ve orta-ileri yaş gruplarının işgücünde kalış süresinin uzamasıyla birlikte, işgücü piyasasında deneyimin öneminin arttığı bir yapının oluştuğunu gösterdiği kaydedildi. Politika düzeyinde gençlerin işgücüne girişini kolaylaştıran geçiş mekanizmaları, işletme düzeyinde ise yaşa duyarlı insan kaynakları, esnek çalışma düzenleri, işyeri sağlığı/ergonomisi ve sürekli beceri geliştirme yaklaşımlarının güçlendirilmesinin önem taşıdığı ifade edildi. Böylelikle verimlilik artışı desteklenirken istihdamın uzun vadeli sürdürülebilirliğinin de pekiştirileceği belirtildi.
