Basit bir sorun sanılan demir eksikliğinin sağlık açısından önemi nedir?
İnsan vücudunun en önemli yapı taşlarından biri olan demir, tüm dünyada beslenmeye bağlı en sık ve en yaygın eksiklik olarak görülmektedir. Demir eksikliğinin sağlığa verdiği zararlar nelerdir? İşte detaylar...
Demir, dünya yüzeyinde yaygın olarak bulunan ve vücudumuz için elzem olan elementlerden biridir. Vücudumuzda hemoglobin yapımından bağışıklık sisteminin düzgün çalışmasına kadar pek çok işlevi vardır. Demirin eksikliği ise bazı sağlık sorunlarına yol açabilir. Detaylar haberimizde...
Demir sağlık için neden bu kadar önemlidir?
Demir, insan vücudunda çok çeşitli roller oynayan temel bir besin maddesidir. Belki de en ünlüsü, kanda oksijen taşıyan hemoglobinin önemli bir bileşenidir. Ayrıca DNA sentezi ve enerji üretimi de dahil olmak üzere bir dizi metabolik süreç için de önemlidir.
Düşük demir depolarının neden olduğu yaygın bir durum demir eksikliği anemisidir, ancak yetersiz demir bir dizi başka sağlık durumuyla da ilişkilidir.
Demir eksikliğinden kaynaklı sağlık sorunları
- Huzursuz bacak sendromu
- Fiziksel kabiliyette azalma
- Bozulmuş beyin fonksiyonu
- Kalp yetmezliği
- Artan ölüm riski
Uzmanlar, demir eksikliğinin küresel hastalık tehlikesine katkıda bulunan başlıca etkenlerden biri olduğunu düşünmektedir.
Demir eksikliği belirtileri nelerdir?
Demir eksikliğini erken aşamada fark etmek zordur. Vücut bir süre boyunca demir eksikliğini kompanse ederek kansızlık belirtilerinin ortaya çıkmasını geciktirebilir. Ancak bu aşamada da bazı erken belirtiler görülür. Bu erken belirtilerden bazıları;
- Kırılgan saç ve tırnaklar
- Ciltte kuruluk
- Ağız köşelerinde çatlaklar
- Dilde yanma
- Ağız mukozasında (ağzın iç yapılarını kaplayan nemli ve yumuşak bir doku) hassasiyet
Demir eksikliği nasıl önlenir?
Demir eksikliğinin oluşumunu engellemek, beslenme alışkanlıklarında yapılabilecek bir takım değişikliklerle mümkündür. Bunun için;
- Demir bakımından zengin yiyecekler yemek
- Bu yiyecekleri demir emilimini kolaylaştıran yiyeceklerle birleştirmek (C vitamini açısından zengin portakal suyu, limonata, lahana turşusu gibi yiyecek ve içecekler emilimi kolaylaştırır.)
- Demir emilimini azaltan yiyecek ve içecekleri tüketmekten kaçınmak demir eksikliğini önlemeye yardımcı olacaktır.
Demir eksikliği tedavisi nasıl yapılır?
Eksiklik demirin gıda ile alımının çok düşük olmasına dayanıyorsa, etkilenen kişinin diyeti yeterli miktarda demir alacak şekilde ayarlanır. Kisinin demir açısından zengin kırmızı et, karaciğer, balık gibi gıdalar tüketmesi önerilir. Ayrıca hastaya yemeklerde çay, kahve gibi demir emilimini azaltan içeceklerden kaçınması önerilir.
Diyetteki değişiklik yeterli değilse ve kansızlık varsa hastanın demir ilacı ile tedavisi gerekebilir. Fakat demir ilaçlarının doktor kontrolü dışında kullanımı tehlikelidir. Fazla demir vücuttan atılmadığı için özellikle pankreas, karaciğer, kalp gibi organlarda ve gözlerde birikerek hasara neden olabilir.
Uyarı!
Siz de kendinizde demir eksikliği olduğundan şüpheleniyorsanız, nedenlerini teşhis etmek ve tanıyı netleştirmek için bir sağlık kuruluşuna başvurabilir ya da aile doktorunuzdan tavsiye alabilirsiniz.
Kaynak: Healthline/Medicalpark
