Nihayet Trump’ın başkanlık koltuğuna oturacağı ve icraatlarına başlayacağı güne geldik. Söylemleri ve vaatlerinden öyle anlaşılıyor ki Trump bu döneminde dünyada mevcut yapının yıkılmasını ve bozulmasını hızlandırıcı rol oynayacak. Dünya küreselleşme ve serbest ticari yapıdan parçalanma ve lokalleşmeye geçerken, ABD’nin önceliği hegemonyasını pekiştirmek olacak.
➔Bu hegemon gücü kullanarak Çin ve Avrupa’ya gümrük tarifeleri yükseltilirken ABD içinde vergiler düşürülecek.
➔Bizzat ABD’nin kurguladığı ve uygulamaya koyduğu dünyada kurulu ekonomik düzenin bozması ve yıkılması, diğer ülkeleri, küresel ekonomiyi ve piyasaları büyük belirsizliğe itiyor ve strese sokuyor.
➔Sorun kendisinden kaynaklansa da merkezi ekonomi, piyasaların merkezi ve merkez ülke avantajıyla küresel çapta paranın ve sermayenin gidip sığınacağı güvenli liman da ABD oluyor. Belirsizliği yaratanla belirsizlikten en çok yararlanan aynı ülke oluyor.
DOLARA MÜDAHALE GELİR Mİ?
➔Sığınılan liman özelliği ile ABD doları da değerleniyor, finansal varlıkları da talep görüyor.
➔Trump’in birinci döneminin ilk aylarında dolar yine değerlenmişti. Hatta doların büyük paralar karşısındaki değerini ölçen Dolar Endeksi 110 düzeyine dayanınca Trump sözlü müdahalede bulunmuş ve paranın değerlenmesini durdurmuştu.
➔İkinci başkanlık döneminde aynı yolda ilerliyoruz gibi. Dolar değerleniyor. Seçim sonrasında Dolar Endeksi 110’u gördü ve 2.5 aylık artışı yüzde 6’yı buldu.
➔Aynı dönemde gelişmekte olan ülke paraların dolara karşı değer kaybı yüzde 4’e vardı.
➔İthal malların gümrüklerle birlikte fiyatı artacağından, ABD içinde üretimin pahalı olacağından, vergiler düşürüleceği ve harcamalar artacağından, bütçe açıklarının büyüyeceğinden, bütün bunların sonucunda enflasyon düşmeyeceği ve Fed’in faiz indirimlerine ara vereceğinden dolayı tahvil faizleri yükseliyor.
YAŞANAN BALAYI DÖNEMİ
➔Fed politika faizini 1 puan indirmişken 10 yıllık tahvil faizi 1 puan kadar yükseldi.
➔S&P 500 Endeksi’nin artışı da yüzde 5’i buldu.
➔Denilebilir ki ABD piyasaları Trump’ın seçim söylemleri ve seçim zaferi ile kendine yeni bir yaşam alanı buldu.
➔Eğer seçimi kazanamamış olsaydı, Demokratlar’ın alışıldık politikaları ile piyasaların yolu tıkanmıştı.
➔Değişimi savunan ve sistemi sarsacak görüşleri ile Trump piyasalar için fark yaratarak kurtarıcı bir rol oynadı.
➔Trump ile piyasalar seçim öncesinden başlayan ve bugüne kadar süren bir balayı dönemi yaşadılar. Trump piyasalar için destekleyici oldu, piyasalar da Ona destek verdi.
➔Şimdi Başkan olarak resmen koltuğa oturmasıyla verdiği sözler ve yarattığı beklentilerin ne kadarını yerine getireceği görülecek, günlük hayatın gerçekleriyle yüzleşme olacak. Bu açıdan piyasalarla balayı dönemi bitecek.
EN BÜYÜK DESTEK KRİPTOYA
➔Trump en çok desteği de kriptolara verdi. Bu destekle kriptolar uçuşa geçti. Tek başına kripto piyasasının yarıdan fazlasını temsil eden Bitcoin’in seçim sonrasındaki primi yüzde 57’yi buldu.
➔ABD’yi kriptonun merkezi yapma ve stratejik bir kripto rezervi oluşturma sözü veren Trump için icraat zamanı geldi.
➔Elbette bu sözleri nasıl yerine getireceği önemli. Ancak yerine getirmesi de yetmeyebilir.
➔Çünkü piyasalar vaatleri satın alır, gerçekleşmeleri satar. Şimdi satışların ağır basmaması için icraatın beklenti ötesinde pozitif olması gerekiyor. Aksi durumda kar realizasyonu gelebilir.
$TRUMPCOİN’DE UÇTU
➔İcraatın başlayacağına denk getirerek Trump ailece memecoin de çıkardı. $Trump memecoin’i Cuma günü piyasaya sürülmesi büyük ilgiyle karşılandı.
➔Bir anda 36 milyar dolara kadar çıkan piyasa değeri Donald Trump kendi başlatacağı ikinci döneminin en büyük kazananı olmaya aday.
➔Hatta işe First Leydi Melania Trump’ın kendi coinini çıkarması dün öğleden sonra $Trump’ın yüzde 33’le ilk şok düşüşünü yaşamasına yol açtı. Dünya ilk kez bu kadar farklı davranabilen bir ABD başkanı ile karşı karşıya.
HER YÖNÜYLE ŞAŞIRTICI DÖNEM
➔İkinci Trump dönemi her açıdan çok farklı, sürprizlere çok açık, klasik devlet yönetiminden çok uzak, çok şaşırtıcı ve şok yaratıcı, tam bir hegemon söylem ve davranışları ile başlıyor.
➔Trump’la aynı gün başlayana Dünya Ekonomik Forumu veya Davos Toplantıları da her yıl olduğu gibi küresel riskleri sıralamış. Bitişikte yer alan grafiklerde risklere yer alıyor.
➔Trump’ın politikaları, dünya risklerini azaltma konusunda maalesef ki hiç yardımcı olmayacak. Aksine bütün bu riskleri artıracak.
➔Dünya tam olarak Trump’la yatıp Trump’la kalkacak gibi. Dünya lideri ülkenin lideri olarak hiçbir icraatına kayıtsız kalınamayacak.
➔Trump’ın ikinci döneminde dünyanın oyun planı değişirken, istikrarın olması da çok zor, huzurun sağlanması da.
TÜRKİYE POZİTİF AYRIŞABİLİR
➔Temsilciler Meclisi ve Senato’da çoğunluğu sağlayan Trump’ı yanlışlardan alıkoyacak ve rasyonel politikalar izlemeye zorlayacak tek güç var, ekonomi ve piyasalar.
➔Piyasaları kaybetmeyi göze alamayacak ve her kötüleşme durumunda düzeltmenin yollarını arayacak. Piyasalar da inip çıkacak ve oynaklığı çok artacak.
➔Bütün bu icraatlarıyla Trump müthiş avantajlar yanında dezavantajlarıyla başkanlık koltuğuna oturuyor. Politikaları dostlarına çok kazandırmaya, düşmanlarına kaybettirmeye aday.
➔Türkiye’nin bu dönemden fayda sağlaması Trump ve ABD ile anlaşmasına bağlı. Anlaşma ve başkanlar düzeyinde dostluk sürdüğü sürece ABD’nin desteği Türkiye’nin yanında olur.
➔Bu durumda ekonomi de piyasalar da dünyadan pozitif ayrışabilir.
