Avrupa'da Gazze istifaları: İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırıları sebebiyle çok sayıda isim istifa etti

İsrail'in Gazze'ye yönelik Ekim 2023'ten bu yana düzenlediği acımasız saldırıları sürerken, Avrupa genelinde çok sayıda yetkili, Filistin konusundaki tutumları konusunda hükümetleriyle yaşadıkları anlaşmazlıklar nedeniyle istifa etti. Westminster'daki milletvekillerinden Madrid ve Lahey'deki bakanlara kadar, siyasetçiler ve tanınmış kişiler Gazze'de yaşananlara sessiz kalamayacaklarını söyleyerek görevlerinden ayrıldı

Giriş: 28.08.2025 - 07:54 Güncelleme: 28.08.2025 - 07:56

İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze'ye yönelik saldırıları sürerken, Avrupa genelinde çok sayıda üst düzey isim, hükümetlerini protesto etmek için istifa etti.

Westminster'daki milletvekillerinden Madrid ve Lahey'deki bakanlara kadar, siyasetçiler ve tanınmış kişiler Gazze'de yaşananlara sessiz kalamayacaklarını söyleyerek istifa etti.

En son üst düzey istifa, geçen Cumartesi günü Hollanda'da, İsrail'e yönelik yaptırımlar konusundaki anlaşmazlığın iktidar koalisyonunun bir kısmının çökmesine yol açmasıyla gerçekleşti.

Dışişleri Bakanı Caspar Veldkamp, koalisyon ortaklarının İsrail'den silah alımının yasaklanması, aşırı sağcı İsrailli bakanlara seyahat yasağı ve Filistin devletinin tanınmasını içeren önerilerinin engellemesinin ardından dışişleri bakanlığından istifa etti.

REKLAM

Milletvekillerinin çoğu, İsrail'i gazetecilerin ve gözlemcilerin Gazze'ye girmesine izin vermeye çağıran tek bir öneriyi destekledi.

Veldkamp'ın istifası, merkezci Yeni Toplumsal Sözleşme'nin (NSC) geçici hükümetteki tüm bakan ve devlet sekreterlerini çekmesiyle domino etkisi yarattı. İstifa edenler arasında başbakan yardımcısı vekili, içişleri ve eğitim bakanları, sağlık bakanı ve dört kabine üyesi daha vardı.

NSC lideri ve eski Başbakan Yardımcısı vekili Eddy van Hijum, gazetecilere yaptığı açıklamada, İsrail hükümetinin eylemlerini "uluslararası anlaşmalara taban tabana zıt" olarak nitelendirerek, "Kısacası, bu işi bitirdik" dedi.

Geçici Başbakan Dick Schoof, istifalardan dolayı "derin üzüntü" duyduğunu ifade etti ve Gazze'deki kötüleşen durumu "dramatik" olarak nitelendirdi. NSC'nin çekilmesinin ardından parlamentodaki 150 sandalyenin sadece 32'sini elinde tutan Schoof, hükümetin tepkisini kontrol altına almak için Ukrayna'ya planlanan ziyaretini iptal etti.

REKLAM

Birleşik Krallık'ta, İşçi Partisi lideri ve başbakan olan Keir Starmer'ın muhalefet lideri olduğu dönemde acil ateşkes çağrılarına direnmesinin ardından birkaç milletvekili ön sıralardan istifa etti.

İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırıları başladıktan sadece bir ay sonra, İşçi Partisi milletvekili Imran Hussain, Gazze'de "ateşkesi güçlü bir şekilde savunmak" istediğini söyleyerek Starmer'ın gölge bakanlık ekibinden istifa etti. Emekçiler için Yeni Düzen'de gölge bakan olarak görev yapan Hussain, tutumunun Starmer'ınkinden "önemli ölçüde" farklı olduğunu söyledi.

Bir hafta sonra, Birmingham Yardley milletvekili Jess Phillips, aile içi şiddet ve güvenlik bakanlığı gölge görevinden istifa etti. Sekiz gölge kabine üyesi de dahil olmak üzere 56 İşçi Partisi milletvekili, ateşkes çağrısı yapan İskoç Ulusal Partisi'nin Kral'ın Konuşması'na eklediği değişiklik önergesine oy verdi.

Aynı gün, Bolton Güneydoğu Milletvekili Yasmin Qureshi de ateşkes önergesi için gölge eşitlik bakanlığı görevinden istifa etti. Açıklamasında, "pişmanlıkla" hareket ettiğini, ancak "vicdanımla ve kendisini ateşkesi desteklemeye çağıran binlerce seçmen adına oy kullanmak zorunda" olduğunu söyledi.

REKLAM

Ağustos 2024'te, Dublin'deki İngiliz Büyükelçiliği'nde görevli üst düzey bir Dışişleri Bakanlığı yetkilisi olan Mark Smith de, Birleşik Krallık'ın İsrail'e yaptığı silah satışlarını protesto etmek için istifa etti. Smith, hükümetin "savaş suçlarına ortak olabileceği" konusunda uyardı ve endişelerini "her düzeyde" dile getirdiğini söyledi.

Tepkiler Westminster'ın ötesine de yayıldı.

Oxford'daki yerel meclislerden Shaista Aziz ve Amar Latif, Manchester'daki Amna Abdullatif ve Blackburn'deki Altaf Patel partiden istifa etti.

Eski kıdemli milletvekili Lynne Jones da savaş başladıktan kısa bir süre sonra istifa ederken, Filistinli fotoğrafçı ve Genç İşçi Partisi görevlisi Lubaba Halid, Starmer'ın Gazze'ye ilişkin açıklamalarını gerekçe göstererek istifasını sundu.

İspanya'da, Podemos partisinden beş bakanın da aralarında bulunduğu küçük ortak Sumar'ın, Podemos lideri Ione Belarra'nın Aralık 2023'te Filistin konulu parlamento tartışmasında konuşmasını engellemesinin ardından koalisyon içindeki gerginlikler derinleşti.

Koalisyonla diğer konulardaki sürtüşmeler tırmanırken, Podemos'tan bir kaynak İspanyol Diario Red gazetesine yaptığı açıklamada, bu hamlenin "bardağı taşıran son damla" olduğunu söyledi.

REKLAM

Podemos lideri Belarra, parlamentoda İsrail'i en sert eleştirenlerden biriydi ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'yu Ekim 2023 gibi erken bir tarihte soykırım planlamakla suçlamıştı.

Bunun yerine, Sumar adına konuşan Agustin Santos, hükümetin Filistin Devleti'ni tanımasını, İsrail ile yapılan tüm silah anlaşmalarını gözden geçirmesini ve Uluslararası Ceza Mahkemesi'nde soruşturma açılmasını talep etti. Ancak o dönemde "soykırım" ifadesini kullanmadı.

Kısa bir süre sonra Podemos'un beş milletvekili de Sumar ittifakından ve koalisyon hükümetinden ayrılacaklarını açıkladı.

İrlanda'da kıdemli insan hakları avukatı Michael Farrell, Gazze konusundaki sessizliğini protesto etmek için Temmuz ortasında Avrupa Konseyi'nin ırkçılık karşıtı kurumundan istifa etti.

14 yıl boyunca İrlanda'nın Irkçılık ve Hoşgörüsüzlüğe Karşı Avrupa Komisyonu'ndaki (ECRI) temsilcisi olarak görev yapan Farrell, kurumun İsrail saldırılarını kınamayı reddetmesi nedeniyle artık görev yapamayacağını söyledi.

REKLAM

Konuyu gündeme getirmek için yaptığı tekrarlanan girişimlerin bastırıldığını ve sonunda ECRI'nin Temmuz ayındaki genel kurul toplantısında bir önerge sunduğunda, önergenin grubun yetki alanının dışında olduğu gerekçesiyle reddedildiğini söyledi.

Farrell, "Gazze'deki korkunç saldırılar hakkında yorum yapamazsam, devletlerin iç insan haklarına uymadıkları yönündeki eleştirilerine katılmaya devam edemeyeceğimi hissettim" dedi.

Belçika Dışişleri Bakanı Maxime Prevot, koalisyon hükümetinin İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırıları nedeniyle çökme riskiyle karşı karşıya olduğu konusunda uyarıda bulundu.

De Standaard gazetesine verdiği demeçte, "Hükümet, İsrail hükümetinin insan hakları ihlallerine karşı daha sert bir tavır almaz veya Filistin'i tanımazsa, büyük bir kriz riski var" dedi.

Prevot, sorun çözülemezse hükümet kararlarını engellemenin ihtimal dahilinde olduğunu belirterek siyasi baskı kullanabileceğini ima etti.