Bakan Fidan Bedir Abdülati ile görüştü

Bakan Fidan, Türkiye'nin Gazze'ye gönderdiği yardımlara ilişkin açıklamasında ise "Bugün bir yardım gemimiz taşıdığı yaklaşık 810 ton insani yardımla Mersin Limanı'ndan El Ariş Limanı'na hareket etti. Gazze'de geçici barınma alanlarının oluşturulması ve yeniden imar sürecinde de tüm imkanlarımızı seferber edeceğiz." ifadelerine yer verdi.

Bakan Fidan ayrıca "Gazze'deki idari ve güvenlik düzenlemeleriyle ilgili BM Güvenlik Konseyi kararı çıkarılmasına yönelik çalışmalar devam ediyor. Önümüzdeki süreçte İstikrar Gücü'nün sahadaki görev alanının açıklığa kavuşturulmasına ihtiyaç bulunmakta. Keza, Gazze'nin yönetimini üslenmesi öngörülen Filistin Komitesi ve Barış Kurulu konusunda da yasal ve siyasi çerçevenin net bir şekilde belirlenmesi gerekmekte." diye konuştu.

Bakan Fidan, "Gazze Filistin'in bir parçasıdır, öyle kalmalı ve öyle muamele görmelidir." ifadelerini kullandı.

"MİLLETİMİZİN BAŞI SAĞ OLSUN"

Azerbaycan-Gürcistan sınırında askeri kargo uçağının düşmesi sonucu şehit olan askerlere Allah'tan rahmet dileyen Fidan, "Milletimizin başı sağ olsun. Kazaya ilişkin olarak Gürcistan makamlarıyla yakın temaslarımızı sürdürmekteyiz. Arama kurtarma çalışmalarına verdikleri hızlı destekten dolayı kendilerine bir kez daha buradan teşekkür etmek istiyorum." diye konuştu.

Fidan, Mısırlı mevkidaşı Abdulati'yi Ankara'da ağırlamaktan büyük memnuniyet duyduğunu belirterek, "Cumhurbaşkanımız (Recep Tayyip Erdoğan) az önce Sayın Abdulati'yi kabul ettiler. Cumhurbaşkanlarımızın irade ve vizyonları sayesinde Türkiye ve Mısır arasındaki ilişkilerde önemli aşama kaydetmekteyiz." ifadelerini kullandı.

4 Eylül 2024'te düzenlenen Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi (YDSK) Birinci Toplantısı'nın ikili ilişkiler için dönüm noktası olduğunu aktaran Fidan, çeşitli alanlardaki işbirliği süreçlerinin eş güdümünü Dışişleri Bakanları olarak yürüttüklerine işaret etti.

Fidan, Türkiye-Mısır Ortak Planlama Grubu Birinci Toplantısı'na Mısırlı mevkidaşı Abdulati'yle eş başkanlık yaptıklarını söyleyerek, şunları dile getirdi:

"Toplantıya ilgili kurumlarımızın temsilcileri de katıldılar. İlişkilerimizin tüm veçhelerini ayrıntılı biçimde ele aldık. Müzakereleri devam eden anlaşmaların son durumlarını değerlendirdik. Önümüzdeki yıl gerçekleştirilecek YDSK İkinci Toplantısı'na kadar anlaşmaları imzaya hazır hale getirmeyi hedeflemekteyiz. Böylece ilişkilerimizin ahdi zeminini daha da kuvvetlendirmiş olacağız."

"Türkiye, toprak bütünlüğüne sahip Suriye vizyonuna destek sağlamaya devam edecek"

Mısırlı mevkidaşı Abdulati'yle görüşmede Libya'daki gelişmelerin de ele alındığını aktaran Fidan, şöyle devam etti:

"Libya'da kalıcı istikrarın sağlanmasına önem vermekteyiz. Libyalılar'ın önderliği ve sahipliğinde atılacak adımları desteklemeye de devam edeceğiz. BM (Birleşmiş Milletler) uhdesindeki sürecin ilerletilmesine yönelik ortak çabalarımız da devam edecek. Doğu Akdeniz'i ilgili tüm tarafların meşru menfaatlerine ve hakkaniyet ilkesine saygı duyulan bir istikrar ve refah bölgesi olarak görmek istiyoruz. Bu konularda Mısır'la beraber çalışmaya devam edeceğiz. Bu konudaki irademiz de tam."

Fidan, Sudan'daki gelişmeleri de ele aldıklarını söyleyerek, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Sudan konusunda Mısır ve Arap Ligi ile benzer yaklaşıma sahibiz. Faşir şehri başta olmak üzere Sudan'da devam eden çatışmalardan derin endişe ve üzüntü duyuyoruz. Ülkedeki tüm çatışmaların derhal sona erdirilmesi, sivillere yönelik saldırıların durdurulması, insani yardımların engelsiz şekilde ulaştırılması gerekmektedir. Sudan'ın birliğinin, toprak bütünlüğünün, egemenliğinin ve bağımsızlığının korunması için çaba göstermeye devam edeceğiz."

Suriye'deki gelişmelerden de bahseden Fidan, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Suriye'nin bölgesel ve uluslararası alanda elde etmekte olduğu konum son derece memnuniyet vericidir. Sayın (Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed) Şara'nın Washington'u ziyaret etmesi, bu bakımdan önemli gelişme teşkil etmiştir. Suriye'nin DEAŞ'la Mücadele Uluslararası Koalisyonuna katılmasından da memnuniyet duymaktayız. Bu sayede Suriye'nin terörle mücadele kapasitesinin geliştirmesi ve güvenlik ortamının iyileştirilmesi için de ilave imkanlar ortaya çıkmıştır. Türkiye, terörden arınmış, güvenliği tesis edilmiş ve toprak bütünlüğüne sahip Suriye vizyonuna destek sağlamaya devam edecektir."

Fidan, Türkiye ve Mısır'ın ortak çabalarının, milletlerin ve tüm bölgenin barış, istikrar ve refahına hizmet ettiğini vurgulayarak, "Bu anlayışla yürüttüğümüz yakın işbirliğinin somut sonuçlar doğurmakta olduğunu da görüyoruz." dedi.

Bakan Fidan'ın ABD'deki temasları

ABD'deki temaslarının oldukça verimli geçtiğini dile getiren Fidan, ABD Başkanı Donald Trump ile Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara arasında yapılan görüşmelerin bir kısmına katılma imkanları olduğuna değindi.

Fidan, Suriye meselesinde ABD, Suriye ve Türkiye işbirliğinin sorunlara nasıl çözüm getirebileceğinin ele alındığını vurgulayarak, özellikle Suriye'nin birliği ve bütünlüğü hususunda neler yapılabileceği konusunun önemli olduğuna dikkati çekti.

Trump'ın bu konuda hassasiyet göstermesini fevkalade önemli gördüklerini kaydeden Fidan, "Özellikle Suriye'deki yeni yönetimin başarısı için uluslararası toplumun hep birlikte el birliğiyle çalışması ve bir istikrarın ortaya çıkması, huzurun ortaya çıkması, mültecilerin geri dönmesi ve yeni Suriye'nin bölgedeki hiçbir ülke için tehdit olmaması konuları önemli bir konu." diye konuştu.

Fidan, bu hususta ABD, Türkiye ve bölge ülkelerinin işbirliği yapmasının fevkalade önemli olduğunun altını çizerek, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın konuya ilişkin vizyonunu Trump'a ifade etme imkanı bulduğunu dile getirdi.

Diğer temaslarında ABD Başkan Yardımcısı JD Vance, Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Trump'ın Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff ve ABD'nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack gibi üst düzey yetkililerin de katıldığı ayrı ayrı görüşmeler olduğu bilgisini paylaşan Fidan, buralarda Suriye meselesinin derinlemesine ele alındığını bildirdi.

Fidan, Trump ve Şara'nın toplantısının ardından Suriye, Türkiye ve ABD Dışişleri Bakanları'nın katıldığı üçlü toplantı olduğunu söyleyerek, söz konusu toplantıda daha detaylı konuların ele alındığını anımsattı.

"Özellikle Suriye ve İsrail arasındaki güvenlik dengesinin bir mutabakata varılarak sağlanması, bu konuda bölge ülkelerinin endişelerinin giderilmesi konusunda neler yapılabilir onu görüştük." diyen Fidan, ABD'nin Suriye'nin güneyindeki Dürzilerle ve kuzeydoğusundaki terör örgütü PKK/YPG ile sorunlar hususunda yapıcı rol oynamaya çalıştığını, bunun memnuniyetle karşılandığını, Suriye'nin istikrarı açısından önemli olduğunu aktardı.

Fidan, Gazze konusunda muhtemel BM Güvenlik Konseyi kararı ve uluslararası istikrar gücü meselesinin de gündemde olduğunu belirterek, bu konuda rol oynayabilecek aktörler ile Türkiye'nin görüşlerinin ele alındığını, karşılıklı değerlendirme imkanı bulunduğunu kaydetti.

Rusya ve Ukrayna arasındaki görüşmelerin daha ileri taşınması ele alındı

Bunun önemli bir nokta olduğuna işaret eden Fidan, Witkoff ile yaptığı görüşmede Ukrayna'daki durumu ve iki ülkenin bu konuda nasıl bir rol oynayabileceğini görüştüklerini ifade etti.

Fidan, Rusya ile Ukrayna arasında devam eden görüşmelerin daha ileri taşınması, tıkanmış gözüken bazı noktaların aşılmasının nasıl mümkün olabileceği hususunda da görüş alışverişlerinde bulunma imkanları olduğunu kaydederek, "Gazze'deki ateşkes süreciyle ilgili devam eden bazı sorunlar var, onları nasıl aşarız, bu türden sorunlara ateşkes süreci daha dayanıklı nasıl olabilir, o konuları da ele aldık." dedi.

Orta Doğu'daki meselelerde Türkiye-Mısır işbirliği

Türkiye ve Mısır'ın Gazze'deki krizin başladığı günden itibaren bölgedeki ülkeler ve uluslararası diğer aktörlerle beraber çok yakın işbirliği içinde olduğunu hatırlatan Fidan, iki ülkenin 3 alanda çok yakın işbirliği içinde olduğunu bildirdi.

Fidan, Türkiye'nin Filistin meselesinde devlet ve millet olarak hassasiyetini yardımlar aracılığıyla gösterme konusunda kararlı olduğunu dile getirerek, Gazze'ye insani yardım meselesinde iki ülke işbirliğinin tarihi olduğunu söyledi.

Bakan Fidan, bu işbirliğini daha kurumsal hale getirerek, özellikle Afrika başta olmak üzere bölgede iki ülke için de önem taşıyan diğer kriz alanlarına insani yardımların birlikte ulaştırılmasına devam edilmesi konusunu Mısırlı Bakan'la ele aldıklarını aktardı.

Gazze'deki soykırımın durdurulması için nasıl bir süreç izlenebileceği konusunun da ele alınan başlıklardan biri olduğunu ve oluşturulan Temas Grubu'nda iki yıldır kararlılıkla çalışıldığını anımsatan Fidan, şöyle devam etti:

"Özellikle uluslararası arenada başta BM olmak üzere bu mesele nasıl ilerletilebilir? Ciddi bir çalışma içerisindeydik. Amerikalıların tabii bu konudaki başta Sayın Trump olmak üzere ortaya koyduğu irade, çaba fevkalade önemli. Burada New York'ta yapılan görüşme tarihi bir dönüm noktası oldu. Burada Mısır'ın ve Türkiye'nin de dahil olduğu diğer 6 Müslüman ülkenin bir araya gelerek Sayın Trump'la meseleyi etraflıca ele alması, artık bölgenin kalıcı barışının tamamıyla sadece Filistin öznesinde değil, genel olarak tehlike altına girdiğini ifade etmeleri ve oradan sonra başlayan ateşkes süreci önemli bir şey."

Bakan Fidan, bir başka alanın iki devletli çözümün ilerletilmesi olduğuna ve bu konuda Mısırlı mevkidaşıyla çok yakın mesaide olduklarına, bu üç alanın farklı kulvarlar olması nedeniyle farklı yöntemler gerektirdiğine değindi.

Fidan, bu hususta başta BM Güvenlik Konseyi toplantıları, Arap Birliği, İslam İşbirliği Teşkilatı toplantıları ve Avrupalı aktörlere yaptıkları ziyaretlere işaret ederek, beraber üzülme, sevinme ve kızma gibi duygular yaşadıklarını anımsattı.

Her zaman "kardeş dayanışması" içerisinde olunduğunu vurgulayan Fidan, şunları ifade etti:

"Çünkü haklı olduğumuza hep inandık; biz doğrunun, barışın, adaletin yanında olduğumuz sürece geri adım atmamızı gerektiren hiçbir şey yoktu. Bütün gücümüzle, en profesyonel halimizle işbirliğimize devam ettik. Bundan sonra da devam edeceğiz. Şunun da bilincindeyiz. Önümüzdeki sorunları teker teker çözsek de bir sonraki sorun daha kolay olmayacak. İşin doğasında bu var. Giderek daha da artan güçlüklerle, sorunlarla karşılaşabiliyoruz. Önemli olan bizim daha koordineli, daha yakın, daha profesyonel bir şekilde çalışmalarımızı devam ettiriyor olmamız."

Fidan, her iki ülke liderliğinin ve cumhurbaşkanlarının bu konuda bir irade beyanı olduğunu hatırlatarak, kendilerinin de bakanlar olarak, istihbarat kurumları başta olmak üzere diğer kurumlar ve yardım kurumları da dahil olmak üzere ellerinden geleni yaptıkları mesajını verdi.

Bugünkü toplantıda gerçekten kriz ve güvenlik konularına beraber çalıştıklarını ama aralarında halkın refahı için önemli olan ticaret, ulaştırma ve enerji konularının olduğunu belirten Fidan, bunların da ihmal edilmemesi ve buna ağırlık verilmesi kararı alındığını sözlerine ekledi.

BEDİR ABDÜLATİ'NİN AÇIKLAMALARI

Mısır Dışişleri Bakanı Bedir Abdulati, Gazze'de ateşkesin uygulanması ve ilerletilmesi konusunda Türkiye ile fikir birliği içinde olduklarını belirterek, "Gazze'de uluslararası görev gücünün kurulması kararı, Filistin halkının gelecekteki hakları da dikkate alınarak, titizlikle ve dikkatle formüle edilmelidir." dedi.

Abdulati, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile Ankara'daki Türkiye-Mısır Ortak Planlama Grubu Birinci Toplantısı’nın ardından düzenlenen ortak basın toplantısında konuştu.

Mısırlı Bakan, yaşanan uçak kazası nedeniyle taziyelerini belirterek, "Türkiye halkına, devletine ve hükümetine, Mısır devleti, halkı ve hükümetinin derin taziyelerini iletmek istiyorum. Askeri kargo uçağı düşmesi sonucu şehit düşenler var. En içten duygularımızla taziyelerimizi sunuyorum, mekanları cennet makamları ali olsun. Allah yakınlarına sabrı cemil ihsan eylesin." dedi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Bakan Fidan ile görüşmekten duyduğu memnuniyeti ifade eden Abdulati, iki ülke arasında işbirliği, koordinasyon ve istikrarı sağlamaya yönelik çalışmaların olduğunu belirtti.

Abdulati, Türkiye-Mısır ilişkilerinin 100. yılının kutlandığına dikkati çekerek, iki ülke arasındaki ilişkileri yansıtan kalıcı bir sembol olması için Ankara'ya konulmak üzere firavun heykeli replikası hediye etmek istediklerini anlattı.

Türkiye ile Mısır arasında 2024 yılında kurulan Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi toplantılarına değinen Abdulati, ikinci toplantının Kahire'de yapılacağını ve Fidan ile Erdoğan'ı davet ettiklerini aktardı.

Abdulati, ortak planlama grubu ilk toplantısına ilişkin, "Olumlu müzakerelerimiz ve ilgili kurumlardan temsilcilerin katılımıyla da gerçekleşti. İkili ilişkilerimizi ele aldık, ilişkilerimizi ilerletmeye yönelik ortak irademizi yineledik, buna ihtiyaç var." ifadelerini kullandı.

Türkiye ve Mısır arasındaki ticaret hacminin 15 milyar dolara çıkarılması hedefi için çalışmanın önemine vurgu yapan Abdulati, Mısır'daki Türk yatırımlarını önemsediklerini, yatırım olanaklarının bulunduğunu ve çeşitli alanlarda ikili ilişkileri geliştirmeye yönelik çabaların yürütüldüğünü kaydetti.

"Gazze'de uluslararası görev gücünün kurulması titizlikle formüle edilmelidir"

Mısır Dışişleri Bakanı Abdulati, Filistin meselesine ilişkin Batı Şeria ve Gazze'deki gelişmeleri ele aldıklarını belirterek, "Mısır, Türkiye, Katar ve ABD'nin çabaları sonucu başarıya ulaşan Şarm el-Şeyh'teki anlaşmaya yönelik çalışmaları ve ateşkesi kalıcı kılmak için çalışmaları sürdüreceğiz. Gazze'deki ateşkesin uygulanmasını desteklemek ve ikinci aşamaya geçmek için ortak hareket etmenin önemi konusunda Türk tarafıyla mutabık kaldık." şeklinde konuştu.

Ateşkesin başarısının bölgede gerilime dönülmesini engelleyeceğini söyleyen Abdulati, "Türkiye ve Mısır olarak ortak çabaları, iki devletli çözümün gerçekleşmesini ve 1967 sınırlarında bağımsız Filistin devletinin kurulmasının önemini vurguladık." dedi.

Abdulati, Gazze'nin yönetimi ve istikrar gücüne ilişkin New York'ta müzakerelerin devam ettiğini, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinden (BMGK) çıkacak taslak kararla ayrıntıların, yetki ve sınırların belirleneceğini belirtti.

Mısırlı Bakan, "Gazze'de uluslararası görev gücünün kurulması kararı, Filistin halkının gelecekteki hakları da dikkate alınarak, titizlikle ve dikkatle formüle edilmelidir." ifadesini kullandı.

Gazze'nin yeniden inşaası için Kahire'de uluslararası konferans düzenleyeceklerini belirten Abdulati, büyük yıkım meydana gelen Gazze'de Filistin halkının desteklenerek kendi topraklarında yaşamalarının sağlanmasının altını çizdi.

Abdulati, Gazze'nin imarının yanı sıra siyasi süreçte de ilerleme kaydedilmesinin önemine işaret ederek, "Filistin devletinin kurulmasıyla sonuçlanacak siyasi bir ufuk çizilmesi gerektiğini, İsrail dahil tüm bölgede istikrarı ve güveni sağlamanın tek yolunun bu olduğunu" ifade etti.

Batı Şeria ve Gazze arasındaki organik bağa dikkati çeken Abdulati, İsrail'in emri vaki, ilhak ve yerleşim politikalarına, Filistin halkının meşru haklarına kast eden girişimlere Türkiye ve Mısır'ın karşı olduğunu vurguladı.

"Suriye'yi desteklemeliyiz ki bölgedeki faal rolüne geri dönsün"

Abdulati, "Suriye'nin güvenlik, istikrar, egemenlik ve toprak bütünlüğüne yönelik desteklerimizi ifade etmek istiyorum. Suriye'yi desteklemeliyiz ki bölgedeki faal rolüne geri dönsün, bölgesel ve uluslararası rolünü geri alsın." diye konuştu.

Suriye'de halkın tüm kesimlerini kapsayıcı bir siyaset uygulamanın önemine değinen Abdulati, Suriye halkının beklentilerinin karşılanması gerektiğini söyledi.

Abdulati, Libya'nın egemenliğinin önemine dikkati çekerek, ortak bir Libya çözümünün bulunması, halihazırda ülkenin yürütme gücündeki bölünmüşlüğün giderilmesi ve yabancı milis ile paralı askerlerin bu ülkeden çıkarılması gerektiğini söyledi.

Yakın zamanda Sudan'ı ziyaret ederek Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan ile görüştüğünü söyleyen Abdulati, "Sudan'da ateşkes yapılmalı, siyasi çözüm bulunmalıdır. Sudan'ın birliği ve bütünlüğünü korumak, ülkeyi bölmeye yönelik tüm planlara karşı olmak gerekiyor." şeklinde konuştu.

Abdulati, Fidan ile uluslararası sahadaki gelişmeleri de değerlendirdiklerini, Ukrayna'daki durumun enerji ve gıda güvenliği konusunda yol açtığı endişeleri ele aldıklarını söyledi.

Mısırlı Bakan, "Müzakerelerimiz iki ülkenin ne kadar çok ortak paydada birleştiğini göstermiştir,. İşbirliği ve koordinasyonu sürdürmeye kararlıyız." şeklinde konuştu.