Borsa kazançları dünyada nasıl vergilendiriliyor?
Borsa ve kripto para kazançlarının vergilendirmesine yönelik çalışma yürütüldüğüne dair haberler tartışmaları da beraberinde getirdi. Şu anda Türkiye'de borsada elde edilen kârlardan vergi alınmazken AB ülkelerinde bireysel yatırımcıların kazançları ortalama yüzde 18.6 oranında vergilendiriliyor. ABD'de ise kazançlardan yüzde 20 vergi alınıyor
Borsa ve kripto para dahil finansal faaliyetlerden elde edilen kazançlara yönelik vergilendirme çalışmasının yürütüldüğüne dair haberler 2 gündür piyasalara damga vuruyor.
Dün ilk olarak Bloomberg'ün Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın bu yönde bir çalışma yürüttüğünü bildirmesiyle Borsa İstanbul'da sert satışlar geldi.
Bunun yanında borsa yatırımcıları sosyal medyada organize olarak #BorsadaVergiyeHayır hashtagi altında vergilendirmeye karşı olduklarını belirtti. Söz konusu hashtag dünden bu yana gündemin üst sıralarında yer almaya devam ediyor.
Konuyla ilgili henüz resmi bir açıklama yapılmazken çıkan haberlerde Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in Ak Parti’nin Kızılcahamam’daki istişare toplantısında “Dünyada da böyle, bir gelir elde ediliyorsa bunun vergisi de olmalı. Kripto varlıklar, borsada işlem gören varlıklar, yatırım fonları vs. bunların disipline edilmesi lazım” ifadelerini kullandığı iddia edildi.
KÂR ÜZERİNDEN ALINIYOR
Peki dünyada finansal araçlardan elde edilen kazançlar nasıl vergilendiriliyor? Ülkeden ülkeye farklı isimlendirmeler olsa da genel olarak sermaye kazancı vergisi olarak anılan bu vergi türü yatırımcının alım-satım sonrası elde ettiği kârın vergilendirilmesini esas alıyor. Örneğin 1.000 lira ödeyerek alınan bir hisse 1.200 liraya satılırsa aradaki 200 liralık kâr üzerinden belli bir oranda vergi alınıyor.
ORANIN SIFIR OLDUĞU ÜLKELER
Vergi Vakfı (Tax Foundation) verilerine göre Avrupa'da Türkiye'nin yanında Belçika, Çekya, Gürcistan, Lüksemburg, Malta, Slovenya, Slovakya ve İsviçre'de menkul kıymet kazançları vergilendirilmiyor.
DANİMARKA YÜZDE 42 İLE ZİRVEDE
Sermaye kazancı vergileri yatırımın/kazancın büyüklüğü ve vadesine göre farklılıklar gösterebiliyor. Ancak en yüksek oranlar üzerinden karşılaştırma yapıldığında Avrupa'da en yüksek vergiyi yüzde 42 ile Danimarka alıyor. Bu ülkeyi yüzde 37.8 ile Norveç ve yüzde 34'erlik oranlarla Finlandiya ile Fransa takip ediyor.
AB ORTALAMASI YÜZDE 18.6, ABD'DE YÜZDE 20
Vergi Vakfı'nın incelediği 35 Avrupa ülkesinde borsa kazançları ortalama yüzde 17.9 oranında vergilendiriliyor. AB ortalaması ise yüzde 18.6.
Dünyanın geri kalanına bakıldığında ise ABD'de söz konusu vergi oranı kurumlar için yüzde 21, bireyler için ise yüzde 20, Japonya'da ise yüzde 20.3 olarak uygulanıyor. Gelişmekte olan ülkelerde Arjantin'de borsa kazançları yüzde 15 oranında vergilendirilirken, Brezilya yüzde 22.5, Çin ise yüzde 20 oranında vergi alıyor.
