Gündelikçi primi ne oldu?
Ev hizmetlerinde ayda on günden fazla gündelikçi, temizlikçi, bakıcı çalıştıranlar sigorta yaptırmak zorundalar. Ayda on günden az çalıştırılan işçiler için ise iş kazası ve meslek hastalığına karşı günlük sigorta primi ödemek gerekiyor. Ayda 30 günden az çalışanlar, eksik günlerin primini kendileri ödeyebilirler. Habertürk'ten Ahmet Kıvanç, yeni asgari ücrete göre ev hizmetlerinde çalışanların sigortasıyla ilgili merak edilenleri yazdı
Ev hizmetlerinde çalıştırılanların sigortası ile ilgili hükümler 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun ek 9’uncu maddesinde düzenlenmektedir. Evde çocuk bakıcısı, hasta bakıcı, gündelikçi, bahçıvan veya konut kapıcısı olarak çalışmalar ev hizmetleri olarak kabul edilir. Bu şekilde ev hizmetlerinde bir veya birden fazla kişi tarafından çalıştırılan ve bir işveren yanındaki çalışma gün sayısı 10 ve daha fazla olanlar hakkında 4A’lı (SSK) çalışanlara ilişkin hükümler uygulanır. Çalıştırıldıkları günler için uzun vadeli sigorta kollarına tabi primler ödenir. Ayda on günden az çalıştırılanlar için ise sadece iş kazası ve meslek hastalığına karşı kısa vadeli sigorta primi ödenmesi yeterlidir.
İŞVEREN GERÇEK KİŞİ OLMALI
Ev hizmetlerinde çalışanların işvereninin gerçek kişi olması gerekir. Bu kişileri çalıştıranlar “kolay işverenlik” hükümlerinden yararlanırlar.
Buna göre, ev hizmetlerinde işçi çalıştıranlar e-Devlet’ten giriş yapıp kolay işverenlik bölümünü seçerek “Ev hizmetlerinde on günden fazla çalıştırılacaklara ilişkin form” doldurmalılar. İşçi ve işverence imzalanan form, ilçeye en yakın sosyal güvenlik merkezine verilir. Formda işçinin işe başlama tarihi, evde ne iş yapacağı, ayda kaç gün çalışacağı, ücret tutarının ne olacağına ilişkin bilgiler yer alır.
Kolay işverenlik uygulaması işverenlere önemli avantajlar sağlıyor. Her ay prim hizmet belgesi düzenlemekten ve bu belge için damga vergisi ödemekten kurtulurlar.
PRİM TUTARI NE KADAR?
Ayda on gün ve üzerinde işçi çalıştıranlar en az asgari ücret ile bunun 7.5 katı arasında değişen kazanç üzerinden prim öderler. Asgari ücretle işçi çalıştıranlar on günlük çalıştırdıkları işçi için 1 Temmuz’dan itibaren işçi ve işveren hissesi ile işsizlik sigortası primi dahil 1.676,81 TL ödeyecekler. Ayda 30 gün çalıştıranlar ise 5.030,43 TL ödeme yapacaklar.
ASGARİ ÜCRETLİ İÇİN VERGİ YOK
Asgari ücrete kadar olan kazançlardan gelir vergisi ve damga vergisi alınmadığı için ev hizmetlerinde asgari ücretle çalıştırılan işçiler için ayrıca vergi ödenmiyor. Diğer yandan, primini düzenli ödeyenlere 5 puanlık indirim uygulanıyor. Bu durumda ayda 10 gün çalıştıranlar 1.453,23 TL, 30 gün çalıştıranlar ise 4.359,71 TL prim ödeyecekler.
EMEKLİ İŞÇİNİN PRİMİ NE KADAR?
Ev hizmetlerinde çalıştırılacak kişi emekli ise sosyal güvenlik destek primi (SGDP) ödenmesi gerekiyor. Emekli işçiyi on gün çalıştıranlar 1.430,88 TL, 30 gün çalıştıranlar ise 4.292,64 TL prim ödemesi yapacaklar.
AYDA 10 GÜNDEN AZ ÇALIŞTIRILAN İŞÇİ İÇİN GÜNLÜK 8,94 TL PRİM
Ev hizmetlerinde ayda 10 günden az süreyle işçi çalıştıranlar iş kazası ve meslek hastalığı için prim ödüyorlar. Böylece hem olası bir iş kazasında çalışanlarını güvence altına alırlar, hem de sigortasız işçi çalıştırma suçlamasına karşı kendilerine koruma sağlarlar.
On günden az süreyle çalıştırılan işçiler için de öncelikle e-Devlet üzerinden kolay işverenlik başvurusu yapılması gerekir. Her bir gün için 2023 yılının ikinci yarısında 8,94 TL prim ödeyecekler.
İŞÇİ İSTERSE EKSİK GÜNLERİNİN PRİMİNİ KENDİSİ ÖDEYEBİLİR
Ek – 9 kapsamında ev hizmetlerinde sigortalı çalışanlar, eksik günlerinin primini kendileri ödeyerek prim günlerini 30’a tamamlayabilirler. Farklı işverenlerin yanında her birinde on günden az çalışanlar, 30 günlük sürenin tamamının primini kendileri ödeyebilirler.
Primini kendileri ödeyenlerin ödemeleri gereken prim tutarı 1 Temmuz 2023 tarihinden itibaren günlük 145,32 TL, aylık ise 4.359,71 TL olacak.
İşçinin eksik günlerin primini kendisinin ödeyebilmesi için ev hizmetlerinde çalıştığına dair yukarıda anlattığım şekilde SGK’ya kolay işverenlik uygulaması kapsamında formun imzalanarak verilmiş olması gerekir.
