Mani ve depresyon arasında sıkışmak: Bipolar bozukluk nedir?

Bipolar bozukluk, kişinin ruh hali, enerjisi ve aktiviteleri üzerinde derin etkiler yaratabilen bir ruh sağlığı sorunudur. Mani ve depresyon arasında gidip gelen bu bozukluk, günlük yaşamı zorlaştırabilir. Ancak doğru tedavi ile bu durum yönetilebilir, ruh hali dalgalanmaları kontrol altına alınabilir. İşte detaylar...

Giriş: 16.10.2024 - 13:00 Güncelleme: 16.10.2024 - 13:00

1

BİPOLAR BOZUKLUK NEDİR?

Bipolar bozukluk, manik depresyon olarak da bilinen, kişinin ruh hali, enerji ve aktivitelerini etkileyen bir ruh sağlığı sorunudur. Bipolar bozukluk, aşırı ruh hali değişiklikleriyle karakterizedir ve bu ruh halleri mani (yükselmiş ruh hali) ve depresyon (düşük ruh hali) dönemlerini içerir.

2

Bu değişimler kısa sürede olabileceği gibi uzun süreli de olabilir ve kişinin iş, okul ve sosyal hayatını etkileyebilir. ABD'de yapılan araştırmalara göre, yetişkinlerin %2,8’i bu bozukluğa sahip ve dünya genelinde de oldukça yaygın bir durumdur.

3

BİPOLAR BOZUKLUK TÜRLERİ

Bipolar bozukluğun üç ana türü vardır: Bipolar I, Bipolar II ve siklotimi.

4

BİPOLAR I

Bipolar I, en az bir manik dönemin ortaya çıkmasıyla tanımlanır. Bu manik dönemler, bir hafta veya daha uzun sürebilir ve kişinin günlük yaşamını ciddi şekilde etkileyebilir. Mani dönemlerinin ardından depresyon dönemleri de görülebilir.

5

BİPOLAR II

Bipolar II'de kişi, majör depresyon dönemleri ile hipomanik (daha hafif mani) dönemleri yaşar. Hipomani genellikle iş ve sosyal hayatı büyük ölçüde etkilemez, ancak depresyon atakları kişinin yaşam kalitesini önemli ölçüde düşürebilir.

6

SİKLOTİMİ

Siklotimi, bipolar I ve II’ye kıyasla daha hafif belirtiler gösteren bir bozukluktur. Hipomani ve depresyon belirtileri daha az şiddetlidir ve bu belirtiler, iki yıl veya daha uzun süre boyunca devam edebilir. Ancak, bu belirtiler genellikle bipolar I ve II bozukluklarının tam tanı kriterlerini karşılamaz.

7

BİPOLAR BOZUKLUK BELİRTİLERİ

Bipolar bozuklukta üç ana semptom öne çıkar: mani, hipomani ve depresyon.

8

MANİ

Mani, aşırı derecede yüksek enerji, coşku, düşünce ve davranışlarda aşırılık ile tanımlanır. Mani döneminde kişi normalden daha hızlı konuşabilir, uykusuz kalabilir, riskli davranışlarda bulunabilir ve düşünceleri hızla değişebilir. Bazı durumlarda, kişi gerçeklikten kopabilir (psikoz).

9

HİPOMANİ

Hipomani, maninin daha hafif bir formudur ve günlük işlevlerde mani kadar aksamalara neden olmaz. Ancak yine de kişinin ruh halini etkileyebilir ve yakın çevresindeki kişiler tarafından fark edilebilir.

10

DEPRESYON

Depresyon dönemlerinde kişi derin bir üzüntü, umutsuzluk, düşük enerji ve motivasyon kaybı yaşar. Kişi, bir zamanlar keyif aldığı aktivitelere ilgi kaybedebilir, aşırı uyuyabilir veya uykuya dalamayabilir. Ayrıca değersizlik duyguları ve intihar düşünceleri de görülebilir.

11

BİPOLAR BOZUKLUK TEDAVİSİ

Bipolar bozukluk, tedavi edilebilir bir durumdur. Tedavi genellikle ilaçlar ve psikoterapiyi içerir.

12

PSİKOTERAPİ

Psikoterapi, kişinin düşünce kalıplarını tanımasına ve yönetmesine yardımcı olur. Bilişsel davranışçı terapi (CBT), psikoeğitim ve kişilerarası sosyal ritim terapisi gibi yöntemler, bipolar bozukluğu yönetmede etkili olabilir. Bu terapiler, kişinin ruh hali dalgalanmalarını kontrol etmesine, stresle başa çıkmasına ve günlük rutinlerini düzenlemesine yardımcı olabilir.

13

BİPOLAR BOZUKLUĞUN NEDENLERİ VE RİSK FAKTÖRLERİ

Bipolar bozukluğun kesin nedenleri bilinmemekle birlikte, genetik, çevresel ve beyin yapısındaki faktörler bu durumu etkileyebilir.

14

GENETİK

Ailede bipolar bozukluk öyküsü varsa, kişinin bu bozukluğa yakalanma riski artar. Ancak, genetik yatkınlık her zaman bipolar bozukluğun gelişeceği anlamına gelmez.

15