Türkiye’nin milli muharip uçağı Kaan’la ilgili son gelişmeler kelimenin tam anlamıyla gurur verici. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ifadesiyle özetleyelim. "Dost ve kardeş Endonezya ile imzaladığımız anlaşma çerçevesinde 48 adet KAAN Türkiye'de üretilerek Endonezya'ya ihraç edilecek."
Bu sadece ekonomik ölçeğiyle değil, stratejik sonuçları, muazzam bir pazar kabiliyetine erişim kanallarını açması açısından büyük bir başarı hikayesi.
Meseleyi sulandırma, bulandırma ve küçümseme derdinde olanları yok sayıp geçmenin vaktidir. Bu ülke böylesine kompleksli ve hastalıklı zihinlere saniyesini bile ayırmamalı. Savunma sanayiinde yılların emeği ve kararlılığı çok ciddi sonuçlar üretmeye başladı. Devamı da gelecek elbette.
NEYİ NASIL DÖNÜŞTÜRÜYOR?
Hızla gelişen ve artık takip etmekte zorlandığımız teknoloji; savunma sanayii alanında gündelik hayattakinden çok daha büyük dönüşümleri sağlıyor.
Şunu söyleyebiliriz. Artık pek çok devlet bu dönüşümü yönetmiyor. Neredeyse o dönüşümün dinamikleri tarafından yönetiliyor.
Savaşların ve çatışmaların karakteri değişiyor doğru. Ancak aynı zamanda yeni savunma sanayiinin zihin dünyası, savaşların niteliğini de dönüştürüyor. Dahası bazı devletlere, kendi ölçeğinden daha fazla güç veriyor. Hatta devletimsi aktörler de bunlardan nasibini alıyor. Küçük bir aktörün geçmişle kıyaslanmayacak ölçüde etkin olabileceğinden söz ediyorum özetle.
KARAR MEKANİZMASI VE HEDEFLER
Bu teknolojinin nereye gittiği, yakın geleceğe dair neler hazırladığı benim uzmanlık alanım değil. Sadece bu inanılmaz değişimin, takip edemediğimiz ölçüde devlet yapılarını, karar mekanizmalarını etkilediğini söyleyebilirim. Bu aynı zamanda o teknolojik güce erişenlerin, kendisine yeni hedefler koymasını da beraberinde getiriyor.
Türkiye, savunma sanayii alanında dünyada yükselen bir güç olarak sahnede. Bu hayali bir söylem değil, propaganda hiç değil. Ciddi bir üretici ve ihracatçı ülkemiz. Başka bir deyişle yukarıda kabaca anlattığım küresel değişimin aktörlerinden birisi haline geliyor.
Dünyanın en acımasız rekabet alanlarından birinde söz sahibi olmaya başlamamızın hikayesi hayli uzun. Ama bu kararlılıkta Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın rolünü ayrı bir yere koymak gerekiyor. Dünyanın iddialı devleri pazar payını kaybederken, Türkiye çok geniş bir coğrafyada payını artırıyor.
PAKİSTAN ÖRNEĞİ
Hindistan-Pakistan arasındaki kısa süreli savaşta, yukarıda anlatmaya çalıştığım dönüşümün ne denli belirleyici olduğunu tüm dünya gördü. Pakistan, Türkiye ve Çin’den aldıklarının yanısıra kendi ürettiği insansız hava araçlarıyla muhatabına üstünlük sağladı.
Bağımlılıktan kurtulmak, bir başka ifadeyle kendi ihtiyaçlarınızı üreterek bağımsızlaşmakla başlayan hikaye, başka ülkelere ihracat ve ortak üretim projeleri üzerinden devam ediyor.
Doğru yönetildiği takdirde böyle bir alanda varlık göstermek, muhatap olduğunuz sorunlar karşısındaki çözüm yeteneklerinizi güçlendiriyor ve çeşitlendiriyor.
Kuşkusuz tamamen bitmiş değil; ama devasa alanları modernize ederek şekillenen savunma sanayii tasavvuru giderek yerini, daha küçük alanlarda ve nokta hedeflere yönelik yapılanmalara bırakıyor.
7,1 MİLYAR DOLAR İHRACAT
Türkiye’nin 2024 yılı toplam savunma sanayii ihracatı 7.1 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bu rakam, 2023 yılına göre 1.6 milyar dolarlık bir artış anlamına geliyor. Afrika’dan Pakistan’a, oradan Endonezya’ya uzanan alanda bu rakamlar her geçen gün büyüyor.
Her alanda olduğu gibi yerli üretimi merkeze almak, bu alanda güçlü teşvikler oluşturmak ve en önemlisi değişim kulvarında ön safta yer tutmak önemli.
Türkiye’nin AB ile ilişkilerini “herhangi bir üçüncü ülke” olarak tanımlayan emekli büyükelçilerin kulakları çınlasın. Ama işler onların istediği gibi değil, zamanın ruhunu yakalayanların işaret ettiği yönde ilerliyor.
