Hazine ve Maliye Bakanlığı'ndan 'altınla kira ödeme' açıklaması

Bahsi geçen Karar’a ilişkin 2008-32/34 sayılı Tebliğ ile de döviz cinsinden ve dövize endeksli sözleşmelere ilişkin uygulama esasları ve istisnalar düzenlenmiştir. Bu çerçevede, Türkiye’de yerleşik kişilerin kendi aralarında akdedecekleri; konusu yurt içinde yer alan gayrimenkuller olan, konut ve çatılı iş yeri dâhil gayrimenkul kiralama sözleşmelerinde sözleşme bedelini ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerini döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştıramayacakları hüküm altına alınmıştır.

Öte yandan, bahsi geçen Tebliğ’de uluslararası piyasalarda fiyatı döviz cinsinden belirlenen kıymetli madenlere ve/veya emtiaya endekslenen ve/veya dolaylı olarak dövize endekslenen sözleşmelerin de 32 sayılı Karar’ın 4 üncü maddesinin (g) bendi uygulaması kapsamında dövize endeksli sözleşme olarak değerlendirileceği hüküm altına alınmıştır.

Bu kapsamda, sosyal medyada yer alan haberlerde belirtilen kira bedelinin altın cinsinden ödenmesi anılan mevzuata aykırılık oluşturmaktadır. Bu kapsamda, vatandaşlarımızın mağduriyet yaşamaması için, yukarıda zikredilen mevzuat hükümlerine aykırı işlem tesis edilmemesi önem arz etmektedir.

KİRAYI ALTINLA İSTEYEN EV SAHİBİ GÜNDEM OLMUŞTU

Malatya İnönü Üniversitesi İlahiyat Fakültesi İslam Hukuku Profesörü Ali Duman, Ankara'nın Altındağ ilçesi Doğantepe Mahallesi'ndeki evini kiraya vermek için sözleşme hazırladı. Duman, sözleşmede, aylık kira bedelini 7 gram altın, yıllık kira bedelini 84 gram altın ve depozito ücretini ise 500 dolar olarak belirlemişti.

DHA'ya yazılı açıklamada bulunan Prof. Dr. Duman, kötü niyetli kiracılarla muhatap olmamak için böyle bir yöntem geliştirdiğini belirterek, "Evinizi kiraya verdiğinizde yılbaşında belirlediğiniz kira miktarı başlangıçta kiracı için yüksek olsa bile, mesela maaşının 5'te 1'ine tekabül etse bile yıl sonunda yarı yarıya düşüyor, 10'da 1'ine tekabül ediyor. Ben yıllar önce evimi 1500 liraya bir memura kiraya verdiğimde onun maaşı 7 bin 500 lira civarındaydı. Kira 1 yıl boyunca 1500'de kalmaya devam ederken bu memur arkadaşımızın maaşı ocak ve temmuz aldığı zamlarla yaklaşık 12 bin liraya geldi. Böylece kira, maaşının 8'de 1'ine denk geldi. O sene hükümet yüzde 25 kira artışı olacağını söyleyince bizim kiramız 1800 lirada kaldı. Normal şartlarda 35 bin liranın 5'te 1'i 6 bin 500-7 bin olurken kira 2 bin 500 lirada kaldı ve siz bunu artıramadınız. Hükümet yüzde 25'lik artışlara son verdiğinde artık sizin kiranızı yüzde 300 ya da 400 artırmanız gerekiyordu ki, 2 senelik kaybınızı telafi edebilesiniz ama bu da mümkün olmuyor. Memur olan kiracının maaşı kaç liraysa onun 5'te 1'ine tekabül edecek bir biçimde kirayı belirlemeyi uygun gördüm. Kiracım da bunu uygun görür, diye düşünüyordum. Fakat bu durumda ben sürekli kiracımın maaşı kaç lira olduğunu takip etmek durumunda kalacağım ki, böyle bir şey etik de değil. Bunun yerine kiracının da mağdur olmayacağı benim de hakkımın yenmeyeceği bir sistem düşündüm. En makulü sistemin gram altın üzerinden kiraya vermek olacağını düşündüm" demişti.

Bunun üzerine kirayı 19 bin liraya denk gelen 7 gram altında sabitlemeye karar verdiğini söyleyen Duman, "Her ayın 15'i geldiğinde kapalı çarşıda gram altın kaç liraysa 7 gram altını onunla çarparak kira belirlenmiş olsun. Böylece benim aylık enflasyondan kaybım olmasın. Tabii bunun kiracılar açısından biraz olumsuz gözükebileceğini kabul ediyorum. Bunu çözmenin yolu olarak; kiracının da kafası karışmasın, biz de hesap kitap işiyle uğraşmayalım, diyerek kirayı 19 bin ya da 20 bin lirada sabitlersek yıllık artışı artış zamanı geldiğinde 7 gram altın üzerinden yapmanın daha adil olacağına kanaat getirdim. Böylece yıllık enflasyon karşısında benim aylık kiram erirse bile bir sene sonunda hiç olmazsa bir sene içinde kaybettiğimi telafi edecek bir miktar kira artışı olacağını da görmüş oldum. Ayrıca hükümetin açıklamış olduğu enflasyon rakamlarının olumsuz etkilerinden de korunmanın bu şekilde mümkün olacağını düşündüm. Aksi takdirde evimi kiraya vermeyi düşünmüyorum. Çünkü kiraya ilişkin yasalar tamamen ev sahiplerinin aleyhine, kiracılar kendi evleri olsa bile kiraya ev tutarak ev sahiplerini mağdur edebiliyorlar" ifadelerini kullanmıştı.