İzin ücreti peşin ödenmeyen işçi haklı fesih yapabilir
Yargıtay, İş Kanununda yer alan ancak fiilen uygulanmayan izne çıkan işçiye avans ödenmesi konusunda çok önemli bir karar verdi. Kanuna göre, yıllık izne çıkan işçiye, kullandığı izin günlerine ilişkin ücretinin peşin ödenmesi veya avans olarak verilmesi gerekir. Yargıtay, işçinin izin ücreti peşin ödenmediği için istifa etmesini haklı fesih sebebi kabul ederek kıdem tazminatı almasını kararlaştırdı. Habertürk'ten Ahmet Kıvanç'ın haberi
Yazın başlamasıyla birlikte iş yerlerinde yıllık izin kullanımları da bu aydan itibaren yoğunlaşmaya başlayacak. Tatil sezonunun öncesinde, kanunda yer alan ancak fiilen uygulanmayan izin ücretlerinin peşin ödenmesi konusunda Yargıtay’dan çok önemli bir karar geldi. Karara geçmeden önce mevzuatı özetleyelim.
SORULARINIZ İÇİN: akivanc@haberturk.com
İşçi ücretleri, bireysel veya toplu iş sözleşmesinde aksine bir hüküm yoksa her ayın sonunda ödenir. 4857 Sayılı İş Kanununun 57’nci maddesine göre ise işveren yıllık ücretli iznini kullanan her işçiye, yıllık izin dönemine ilişkin ücretini işçinin izne başlamasından önce peşin ödemek veya avans olarak vermek zorundadır. Peşin ödenecek veya avans olarak verilecek tutar hesaplanırken fazla çalışma ücreti, prim ve sosyal yardımlar dikkate alınmaz. Yıllık ücretli izin süresine rastlayan hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücretleri ayrıca ödenir.
İzin ücretini yasaya aykırı şekilde ödemeyen veya eksik ödeyen işverene 2025 yılında her işçi için 3.837 TL idari para cezası uygulanır.
Bu hüküm aslında 1475 Sayılı Eski İş Kanunundan beri mevzuatta yer almakla birlikte tam olarak uygulanmıyor. Şikâyet konusu olursa işveren hakkında idari para cezası veriliyor.
İZİN ÜCRETİ PEŞİN ÖDENMEYEN İŞÇİLER İSTİFA EDİP DAVA AÇTILAR
Yargıtay’ın son kararına konu dosyaya göre, İzmir’de iki işçi izne çıkarken izin paralarının peşin ödenmemesini gerekçe göstererek iş sözleşmelerini feshederek işten ayrıldılar ve işverenden kıdem tazminatı ödenmesini talep ettiler. İşveren, kıdem tazminatı ödemeyi kabul etmeyince de mahkemeye başvurdular.
İSTİNAF MAHKEMELERİNDEN İKİ FARKLI KARAR ÇIKTI
İşçilerden birinin davası istinaf başvurusu üzerine İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesinde görüldü. İstinaf mahkemesi, işverenin işçiye yasal hakkından fazla olacak şekilde 49 gün yıllık izin kullandırdığını, her ne kadar İş Kanununda izin ücretinin peşin olarak ödenmesi gerektiği belirtilse de işçinin izne çıkarken ücretin peşin ödenmesi talebinde bulunmadığı, haklı fesih iddiasını ispatlayamadığı gerekçesiyle işçiyi haksız buldu.
Diğer işçinin davası ise İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 15. Hukuk Dairesinde görüldü. İşveren, işçinin 11 yıldır iş yerinde çalıştığını, ne önceki dönemlerde ne de son izin döneminde izin ücretinin peşin ödenmesi talebinde bulunmadığını, iş dünyasında gazeteci ve memurlar dışında izin öncesi peşin ödeme uygulaması olmadığını, işçinin asıl amacının başka bir iş bulduğu için işten ayrılmak olduğunu savundu. Ancak istinaf mahkemesi, kanunun emredici hükmüne rağmen işçinin yıllık izne ilişkin ücretinin kanun tarafından belirlenen sürede ödenmemiş olması nedeniyle işçinin iş akdini feshinin haklı olduğu yönünde karar verdi.
UYUŞMAZLIĞIN GİDERİLMESİ İÇİN YARGITAY’A BAŞVURU YAPILDI
İki ayrı istinaf mahkemesinin birbiri ile çelişen kesin nitelikteki kararları üzerine Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Daireleri Başkanlar Kurulu, söz konusu kararlar arasındaki uyuşmazlığın giderilmesi için Yargıtay’a başvurdu.
Dosyaları inceleyen Yargıtay 9. Hukuk Dairesi (10 Mart 2025 tarihli, Esas No: 2025/2024, Karar No: 2025/2487) kararında, işçiye yasal hakkından fazla izin kullandırılmış olmasının yıllık izin ücretinin mutlak emredici nitelikte olan İş Kanununun 57’nci maddesine göre izin başlamadan evvel peşinen veya avans olarak ödenmesi yükümlülüğünü ortadan kaldırmayacağı belirtildi. Kanunun 24/II – (e) maddesine göre işveren tarafından işçiye ücretinin kanun hükümlerine uygun olarak ödenmemesi ve çalışma şartlarının uygulanmamasının haklı fesih sebebi olduğu belirtilen Yargıtay kararında, “Yıllık izne ilişkin ücretin, yıllık izne ayrılmadan evvel işverence peşin ödenmediği gerekçesiyle yapılan fesih haklı nedene dayalıdır” denildi.
Kararda, iki istinaf mahkemesi arasındaki uyuşmazlığın İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 15. Hukuk Dairesinin kararı doğrultusunda giderilmesi gerektiği belirtildi. Yargıtay kararı oybirliğiyle alındı.
HAKLI FESİH YAPAN İŞÇİ KIDEM TAZMİNATI ALIR
İşçi iş akdini haklı olarak feshetmesi halinde davayı açtığı tarihten itibaren işleyen faiziyle kıdem tazminatını alır.
Yargıtay kararında dikkat çeken önemli ayrıntı işçi izin ücretinin peşin ödenmesini veya avans olarak verilmesini talep etmese bile işverenin ödemeyi yapması gerektiğidir.
ÜCRETİNİ PEŞİN ALANLARA İZİN PARASI ÖNCEDEN ÖDENMEZ
Basın İş Kanununa tabi iş yerlerinde ücretler peşin ödeniyor. Bazı işletmelerde de işçinin ücreti ayın başında peşin ödeniyor. Ücretin peşin ödendiği işyerlerinde yıllık izin ücreti de peşinen ödenmiş olduğu için İş Kanununun 57’inci maddesi uyarınca izne çıkarken işçiye ayrıca izin ücreti ödenmesine veya avans verilmesine gerek bulunmuyor.
