Çekildiği setin yanması üzerine yayınına birkaç hafta ara verilen “Şakir Paşa Ailesi”, yeniden ekrana döndü.
Bilenler, pek alışılmadık bir aile olan “Şakir Paşalular”dan birçok sanatçının çıkması ve bu sanatçıların mesleklerinde üst seviyeye gelmeleri sebebi ile, ama özellikle de Şakir Paşa’nın sonraki senelerde “Halikarnas Balıkçısı” diye tanınan oğlu Cevat Şakir tarafından katledilmesi yüzünden senelerden buyana aileyi konuşup tartışırlardı.
Dizi, aileyi artık hemen herkesin öğrenmesine vesile oldu...
Ama, Şakir Paşa’nın çocuklarından biri, küçük oğlu Suat, ailesinin tanınır olan diğer mensuplarının, “Halikarnas Balıkçısı” Cevat Şakir’in, ressam Fahrünnisa Zeyd’in, gravürcü Aliye Berger’in ve seramikçi Füreya’nın yanında hep gölgede kaldı, kendini göstermedi ve hakkında pek birşey söylenip yazılmadı...
Bu bilinmezliğin sebebi, Suat Şakir Kabaağaçlı’nın Türk istihbarat teşkilâtının, MİT’ten önceki istihbarat kuruluşu MAH’ın mensuplarından olması idi ve senelerce önemli görevler yapmıştı...
Şimdi, 1899 ile 1972 arasında yaşayan Suat Şakir’in istihbarat alanındaki bazı hizmetlerini anlatayım:
ÖNCELİKLİ HEDEF, ALMAN İSTİHBARATI!
İkinci Dünya Savaşı yıllarında tarafsız kalan Türkiye, jeopolitik ve jeostratejik önemi dolayısıyla gerek Mihver, gerekse de Müttefik devletlerin istihbarat servisleri tarafından önemli bir faaliyet alanı idi. İstanbul’da savaş boyunca İngiltere, Almanya, Sovyetler Birliği, Fransa, İtalya ve Birleşik Amerika gibi ülkelerin yanısıra Macaristan, Polonya, Çekoslavakya ve Romanya gibi Alman işgali altındaki ülkelerin gizli servisleri de faaliyette bulunuyordu ve bu teşkilâtların sayısı yirmiye yakındı.
İstanbul’da, dünyanın önde gelen casuslarının buluştuğu yerlerin başında da Pera Palas ile Park Otel geliyordu...
O zamanın istihbarat teşkilâtı olan MAH, bütün bu casusları ve yabancı ülkelerin Türkiye’deki temsilciliklerinde görevli istihbaratçıları yakından takip ediyordu. MAH, 1939 ile 1944 yılları arasında özellikle Alman istihbaratı üzerinde yoğunlaşmış; Alman ajanların ülkemizdeki ve yurtdışındaki birçok temas, görüşme ve plânlarını açığa çıkartıp Almanya’nın Arap ülkelerindeki faaliyetlerini tespite çalışmıştı.
MAH, bütün bu faaliyetlerde irtibatları, imkânları ve kabiliyeti sayesinde geniş bir çevreye sahip olan Suat Şakir’den istifade etti!
Alman Silahlı Kuvvetleri’nin haber alma örgütü Abwehr’in mensubu olan ve İstanbul’da 1941-1944 arasında “Ticaret Müşaviri” kimliği altında görev yapan Wilhelm Hamburger, 1941 Mart’ında geldiği İstanbul’da Park Otel’e yerleşmiş; yaptığı temasları şüpheli gören MAH Hamburger’i izlemeye başlamış, izlemenin odağında da Suat Şakir yeralmıştı.
Suat Şakir, Hamburger’in güvenini kazandı, onunla dostluk kurdu ve irtibatları, girişimleri, seyahatleri, talepleri ve görüşleri hakkında düzenlediği bilgileri MAH’a aktardı.
Ticarî faaliyetler görüntüsü altında bazı Türk işadamlarına ticarî işbirliği konusunda teklif mektupları gönderen, İzmir’e ve Ankara’ya seyahatler yapan Hamburger, Suat Şakir ile “Sudostropa” adında ortak bir şirket kurmuş, İstanbul’daki Minerva Hanı’nda bir büro açmıştı.
MAH, Suat Şakir vasıtasıyla sadece Hamburger’in değil Almanlar’ın birçok niyetlerine ve plânlarına da vakıf olacaktı...
SUAT ŞAKİR, IRAK’A AÇILIYOR!
Şakir Paşa’nın küçük oğlu Suat Şakir sadece Almanya’nın Türkiye’deki istihbarat faaliyetlerini ortaya çıkartmakla kalmadı, Irak üzerinde de çalıştı...
Ablası Fahrunnisa, Irak Kralı Faysal’ın kardeşi Prens Zeyd ile evli idi ve Almanlar yine Hamburger’in aracılığı ile Suat Şakir’i Irak konusundaki istihbarat faaliyetlerinde kullanmaya niyetlendiler ama bunun tersi oldu: Irak ile Ürdün’de iktidarda bulunan ve İngilizler tarafından desteklenen Hâşimî Ailesi ile ilgili gelişmelerden haberdar olan Suat Şakir elde ettiği bilgileri MAH’a iletti. 1941’de Bağdat’ta yapılan Hâşimî Ailesi Toplantısı ve Berlin’de düzenlenmesi düşünülen “Arap ve İslâm Kongresi” konusundaki bilgileri de MAH’a aktardı.
Wilhelm Hamburger ise İstanbul’da kurduğu şirketi daha sonra feshedip İngiltere’den sığınma isteyecek ve 1944 Şubat’ında “William Hendricks” adına düzenlenmiş sahte bir İngiliz pasaportu ile Adana’dan trenle o dönemde İngiliz birliklerinin işgal ettikleri Suriye’ye kaçacaktı!
İşte, “Şakir Paşa Ailesi” dizisinde “Büyüyünce ne olacaksın?” sorusuna “Casus!” cevabını veren ve yaşadığı 73 yıl boyunca hep gölgede kalmayı tercih eden Suat Şakir’in gerçek hayatından birkaç enstantane... Daha fazla ayrıntıyı Polat Safi'nin MİT Arşivi'ndeki belgelere dayanarak yayınladığı "Millî İstihbarat Teşkilatı (1826-2023)" isimli kitabında bulabilirsiniz.
