ABD küresel piyasaların üçte ikisi büyüklüğüne ulaştı. ABD piyasalarını 2023 ve 2024’te yapay zeka şirketleri sürüklüyor. Önde koşan at Nvidia. Nitekim şirketin piyasa değeri 2022 sonunda 360 milyar dolardan Kasım 2024’te 3.386 milyar dolara kadar yükseldi. İki yıla varmayan sürede neredeyse 10 katlayan bir değer artışı.
-Ancak Çinli bir start-up şirketi DeepSeek’ın yapay zeka işinin maliyetini müthiş bir şekilde indirdiği ve bunu daha başarılı şekilde yaptığı ortaya çıktı. Nvidia’nın ChatGPT’sinin 5 milyar dolara yaptığı işi 5 milyon dolara indirdiği pazartesi günü anlaşıldı.
Olayın üç çok önemli gelişmeye yol açması beklenir.
TEKNOLOJİYE YENİ ALAN
-Biri teknoloji ve yapay zekada değişime, ilerlemeye, yaygınlığa yol açacak gelişmeler gündeme gelecek. Denilebilir ki artık yapay zekada yeni bir sayfa açıldı. Bir süredir var olan tıkanıklık aşıldı.
-Yapay zekanın kullanımını bundan sonra geometrik hızla büyütecek bir gelişme. Hayatı ve dünyayı değiştirecek.
-Demek ki yapay zekaya ulaşım çok yüksek maliyetler gerektirmiyor. Herkesin ulaşabileceği maliyetlere inen yapay zeka bundan sonra büyük bir hızla insanların yaşamına girebilir ve dünyayı değiştirebilir.
-Bir yanda 10’larca yıllık dünya devi şirketin maliyeti 5 milyar, diğer yanda dünün yeni kurulan şirketi ayni işi 5 milyon dolara yapması, Batılı yapay zeka şirketlerini madara durumuna düşürdü.
“UYANDIRMA ÇAĞRISI”
-ChatGPT 16 bin tane Nvidia işlemcisi kullanırken DeepSeek 2 bin işlemciyle bu programı çalıştırıyor. Çiplerin fiyatı 40-60 bin dolar arasında.
-Bu işlemciler de enerjiyle çalışıyor. Ne kadar çok işlemci o kadar çok enerji gerektiriyor. Üstelik sık sık da update etmek gerekiyor.
-Batılı işlemcilik çok pahalı, daha pahalı ve daha da pahalı olarak yola devam edebilir. Çin işlemcisi ise başlangıçtan itibaren yüzde 90’ın üzerinde maliyet avantajıyla çalışıyor.
-Şimdi ABD’liler DeepSeek’e hangi bilgiler yüklendiğinin, neyle antrenman yaptırıldığının peşine düştü.
-Ancak durumu kurtarmak için Çin’in yükselttiği çitanın üzerine çıkması gerekiyor artık.
-Aynen Trump’ın dediği gibi: “Çinli bir şirketinin DeepSeek'i piyasaya sürmesi, kazanmak için rekabet etmeye odaklanmamız gerektiği konusunda bizim endüstrilerimiz için bir uyandırma çağrısı olmalı."
YAPAY ZEKANIN YENİ KIBLESİ ÇİN
Teknolojinin ve dünyanın nereye yöneleceği belli. Ucuz olana. Üstelik ucuzu pahasından daha kaliteli. Bu anlamda önümüzdeki dönemde ABD’den oyun değiştirici yeni bir hamle çıkmazsa teknolojinin ve yapay zekanın kıblesi Asya’ya dönecek.
DeepSeek Batının yapay zeka balonuna iğne batırdı. Bu balon artık patladı.
Bu gelişme aynı zamanda yapay zekanın Asya’dan da yükseleceğine işarettir ki, bu alandaki ABD’nin tekelini ve büyük şirketlerini piyasaya hakimiyetini kıracak.
Tek bir ülke, dünyanın sadece batısı yapay zekayı geliştirmeyecek, doğusu da geliştirecek. Rekabet içinde gelişecek. Ve her zaman her alanda görüldüğü gibi rekabet iyi bir şeydir. Dinamizmin kendisidir ve tüketici lehinedir.
YAPAY ZEKADA ÇÖKÜŞ MÜ?
-DeepSeek aynı zamanda borsalardaki yapay zeka balonuna iğneyi batırdı. En başta Nvidia olmak üzere bütün yapay zekayla ilgili şirket hisse senetleri sert değer kayıplarına uğradı.
-Nvidia hissesi bir günde 148.97 dolardan 116.70 dolara kadar indi. Kayıp yüzde 21.6. Başlangıç ve bitiş olarak kayıp daha düşük.
-Şirketin piyasada değeri 585 milyar dolarla tüm zamanların en büyük günlük kaybını yaşadı. 27 Ocak itibariyle 2.9 trilyon dolara inen piyasa değeri ile Nvidia dünyanın en değerli şirketi ünvanını kaybetti.
-Ancak yetmez, Çin ve Batılı yapay zeka arasındaki müthiş fiyat farkı bundan sonra da piyasa değerlerini düşürücü olmaya devam edebilir. Çünkü bu fark öyle kolay kolay kapatılacak gibi değil.
-Kapatılırsa zaten Batılı yapay zeki şirketlerinin mevcut piyasa değerlerinin çok şişmiş olduğu ortaya çıkar. Dolayısıyla yapay zeka şirketlerindeki fiyat çöküşü geçici değil bu kez kalıcı olabilir.
BÜYÜK DÜZELTMEYE YOL AÇAR MI?
-Yapay zeka şirketleri peşinden diğer şirketleri de sürükler mi? Sürüklerse bu genel bir borsa çöküşünü ve büyük piyasa düzeltmesine yol açar mı? Bu da yap zekanın değişimi ile üçüncü önemli değişikliği beraberinde getirebilir.
-İlk günkü hareketler teknolojiden uzak şirketlerin, endekslerin ve ülkelerin düşüşe direndiği yönünde gerçekleşti.
-Ancak son iki yılda borsaların ve piyasaların sürükleyicisinin yapay zeka şirketleri olduğu açık. Şimdi o ayak çok ağır bir yara aldı. Yük taşıyamadığı gibi bu ayak bundan sonra borsaları geri çekecek.
-Yapay zekada yeni sayfa açılması ve oyunun değişmesi finansal piyasalarda köklü bir hesap ve strateji değişikliğine gidilmesini gerektirebilir.
