Açıklanan şubat ayı verilerine göre işsizlik oranı şubat ayında yüzde 8.2’ye geriledi ve Temmuz 2012 sonrasının en düşük düzeyini gördü. O tarihte işsizlik oranı yüzde 8 ile 2000’li yılların en oranına gerilemişti.
➔13 yıl önce yüksek büyümenin varken düşük büyüme dönemine geldik ama işsizliğimiz aynı düzeyde.
➔Üstelik enflasyon yüksek ve yürürlükte bir dezenflasyon programı var. Sıkı para politikası uygulanıyor, krediler kısıtlı, gelir artışları ve büyüme üzerinde sınırlamalar bulunuyor.
➔Nüfus artmış, dışarıdan göç de almışız. Yine de işsizliği artırmamışız.
➔Madalyonun bir yüzü bize istihdamda parlak bir tablo sunuyor.
GENİŞ TANIMLI İŞSİZLİK
➔Ancak madalyonun ikinci yüzü, geniş işsizlik tanımı tersini söylüyor.
➔İşsizlere ilave olarak iş aramayıp ama çalışmaya hazır olanlar, yarı zamanlı çalışmasına karşılık iş arayanları da kapsayan atıl iş gücü veya geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 28.4 ile zirvede.
➔Bu oran 2021 Ocak ayında yüzde 29’a kadar çıkmıştı. Ancak o zaman pandeminin ve eve kapanmaların tam da ortasında yer alıyorduk.
➔Bu veri 2021 yılından beri yayımlanıyor ve 2014 yılına kadar da geri gidiyor. 2014 yılı için yüzde 17.4’lük bir geniş tanımlı işsizlik varken sonraki yıllarda yükseliş devam ederek 2024 yılında yüzde 26.7’ye vardı.
BİRİ DİĞERİNİN 3.5 KATI
➔Geniş tanımlı işsizlik ile dar tanımlı işsizlik arasındaki fark da giderek büyüdü. 2014 yılında geniş tanımlı işsizlik dar tanımlı işsizlikten yüzde 76 daha yüksekti. Bitişikte görüldüğü gibi yüzde 17.4’e karşı yüzde 9.9 oranları söz konusu idi.
➔2024 yılına geldiğimizde geniş tanımlı işsizlik yüzde 26.7’ye yükselirken dar tanımlı işsizlik yüzde 8.7’ye geriledi. Biri yükseldi diğeri düştü. Aradaki makas da yüzde 76’dan yüzde 207’ye çıktı.
➔Genel kabul gören işsizlik oranı olarak dar tanıma göre işsiz sayısı 2.88 milyon iken geniş tanımlı işsizlerin sayısı bunun 3.5 katında.
MAKAS AÇILMASI 2019 SONRASI HIZLANDI
➔Bu durum aynı zamanda istihdam artışındaki kaliteyi de sorgulatabilir.
➔Ayrıca 2019’a kadar dar ve geniş tanımlı işsizlik oranları birbirine yakın ve paralel giderken bu tarihten sonra yollar ayrılmış ve giderek de birbirinden uzaklaşıyorlar.
➔İstihdam piyasasında veya demografide ciddi değişimler mi var ki, iki gösterge birbirinden giderek uzaklaşıyor?