Karanlıkta gözlerindeki değişim neden olur? Karanlıkta kedilerin gözleri neden parlar?

Hiç karanlık bir köşeden dönüp size bakan parlayan gözlerle karşılaştığınız oldu mu? Bazen bu durum çok şaşırtıcı olsa da, bazı zamanlar ise korkutucu olabilir. Kedilerin geceleri gözlerinin parlamasının nedenlerine birlikte bakalım.

Giriş: 08.11.2024 - 13:00 Güncelleme: 08.11.2024 - 13:00

Kedilerin gözleri karanlıkta neden parlar?

Tüm gözler ışığı yansıtır, ancak bazı gözlerde tapetum lucidum adı verilen ve geceleri parlıyormuş gibi görünen özel bir yansıtıcı yapı bulunur. Kedilerin gözlerinin geceleri parlamasının tek sebebi tapetum lucidum mu? İşte detaylar...

Kedilerin gözleri, özellikle loş ışıklı ortamlarda veya karanlıkta, oldukça parlak bir şekilde parlar. Bu özellik, yalnızca kedilerde değil, pek çok hayvanda gözlemlenebilir.

Birçok hayvan, gece avlanmak veya çevrelerine dikkat etmek için düşük ışıkta daha iyi görebilme yeteneğine sahip olarak evrimleşmiştir. Kediler de bu grup içinde yer alır. Evcil kediler, insanların sahip olduğu kadar parlak ışıkta göremezler; aslında, kedilerin gözleri sadece insanların ihtiyaç duyduğu ışık seviyesinin %16'sı kadar parlak koşullarda çalışabilir.

REKLAM

Kedilerin göz bebekleri, bu gelişmiş gece görüşünü mümkün kılan önemli bir özelliktir. Gözbebekleri, ışık koşullarına göre genişleyip daralabilen, siyah renkli açıklıklardır. Loş ışıkta, kedilerin gözbebekleri insanlardan %50 daha büyük olabilir. Bu da gözlerine daha fazla ışık girmesini sağlar. Ayrıca, kedilerin gözlerinde insanların gözlerinden çok daha fazla ışık algılama hücresi bulunur.

Kedilerin gözlerindeki özel bir özellik, tapetum lucidum adı verilen bir yapıdır. Tapetum lucidum, ışığı geri yansıtan ve gözün retinasındaki ışık algılama hücrelerine daha fazla ışık gitmesini sağlayan bir yapıdır. Kedilerde bu yapı, ışığı geri yansıtan kristaller içerir ve bu sayede kediler düşük ışıkta daha iyi görme yeteneğine sahip olur.

REKLAM

Kedilerde tapetum lucidum'un özellikleri, içerdiği riboflavin bileşiği sayesinde benzersizdir. Riboflavin, ışığı kedilerin görebileceği belirli bir dalga boyuna dönüştürür, bu da düşük ışıkta daha net bir görüş sağlar. Kedilerin gözlerindeki tapetum lucidum genellikle sarı-yeşil veya sarı-turuncu renkte parlar, ancak bu renkler kedinin irisindeki renk değişikliklerine bağlı olarak farklılık gösterebilir.

Tapetum lucidum sadece kedilerde değil, gece görüşü gereken pek çok hayvanda bulunur. Yırtıcı hayvanlar ve avcılar, vahşi tilkilerden çiftlik koyunlarına kadar birçok türde bu özellik vardır. Su hayvanları için de tapetum lucidum faydalıdır. Örneğin, balıklar, yunuslar ve diğer deniz canlıları, bulanık ve karanlık sularda daha iyi görme yeteneği kazanmışlardır.

Tapetum lucidum, kara hayvanlarında gözün üst kısmında yer alırken, su hayvanlarında gözün büyük bir kısmını kaplar. Kara hayvanlarının bu yapıyı gözlerinin üst yarısında bulundurmasının nedeni, yer yüzeyini en iyi şekilde görebilmeleridir. Öte yandan, su altındaki hayvanlar etraflarındaki her şeyi görmek için tapetum lucidumu gözlerinin büyük bir kısmına yerleştirirler.

REKLAM

Tüm hayvanlar tapetum lucidum’a sahip değildir. Örneğin, bazı küçük evcil köpekler bu özelliğe sahip değildir. Ayrıca, mavi gözlü ve açık renkli tüyleri olan hayvanlar da genellikle bu özellikten yoksundur. Tapetum lucidum, sadece kedilerde değil, bazı primatlar ve lemurlar gibi gececi hayvanlarda da bulunur. Bununla birlikte, tapetum lucidum'u olmayan türler arasında domuzlar, kuşlar, sürüngenler ve çoğu kemirgen de vardır.

Tapetum lucidum’un sağladığı düşük ışıkta görme avantajına karşın, bu özellik bazı görsel keskinlik kayıplarına yol açabilir. Yansıyan ışık, görüntülerin biraz daha bulanık olmasına sebep olabilir. Örneğin, kediler net bir şekilde görmek için bir nesneye insanların görme mesafesinin yedi katı kadar yakın olmak zorundadır. Ancak bu durum, kedilerin geceyi net bir şekilde görmek için değil, sadece daha iyi bir görüş alanı yaratmak içindir.

Eğer kedinizin gözleri karanlıkta parlamıyorsa, endişelenmenize gerek yok. Tapetum lucidum’a sahip olmayan bazı hayvanlar, gece görüş yeteneği açısından sınırlı olabilir. Ancak, kedinizin gözlerinin karanlıkta parlaması, onun olağanüstü gece görüş yeteneğine sahip olduğunun bir işaretidir ve bu da onların geceyi daha iyi görmelerini sağlar.

Gözlerimiz kedilerin gözleriyle çok ortak özelliğe sahip olsa da, insanlarda bu tapetum lucidum tabakası yoktur . Gece bir kişinin gözlerine el feneri tutarsanız, hiçbir yansıma göremezsiniz. Ancak bir kameradaki flaş, retinanın kendisinden bir yansımaya neden olacak kadar parlaktır. Bu, fotoğraflardaki meşhur "kırmızı göz"dür. Gördüğünüz şey, gözü besleyen kan damarlarından gelen kırmızı renktir.