YENİ yasama yılına bugün başlayacak TBMM’nin, önündeki en büyük iş PKK’nın kendini feshi ve silah bırakma sonrasındaki yasal düzenleme olacak.
Sürece ilişkin yapılacak yasal düzenlemelerle ilgili bir anlamda danışmanlık yapmak üzere kurulan Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi (MDKD) Komisyonu da bu konudaki hazırlıklarını bitirmek üzere.
DİNLEMELER 3-4 HAFTAYA BİTER
TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş’un ve dün sohbet ettiğim MHP’nin hukuk işlerinden sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Feti Yıldız’ın da vurguladığı gibi, MDKD Komisyonu, dinleme faaliyetini 3-4 hafta içinde tamamlayıp, yasa önerileri üzerinde çalışmaya başlaması planlanıyor.
CHP Grup Başkanvekili Murat Emir ile Yeni Yol Partisi Grup Başkanvekili Mehmet Emin Ekmen de sohbetimizde benzer yaklaşımda bulundu…
CHP Grup Başkanvekili Emir, yapılan hazırlıklarda CHP’nin öteden beri savunduğu gibi yasa düzenlemelerin Komisyon’un adında da olduğu gibi demokratikleşme içinde tüm kesimleri kapsayacak şekilde çıkması konusunda görüş birliğinin oluştuğunu söyledi.
Bu kapsamda üzerinde durulan Cumhurbaşkanlığı Hukuk Politikaları Kurulu Başkanvekili Mehmet Uçum’un da bir süre önce dile getirdiği gibi, “süresi sınırlı tek, geçici ve özel bir kanun çıkarılması…”
SUÇA BULAŞANLAR İÇİN NE YAPILACAK?
Bu konuda partiler arasında da şu aşamada sorun görülmüyor.
AK Parti gibi, MHP ve CHP’nin bakışı da süresi sınırlı olan, ancak çıkarılacak kanundan başkalarının da yararlanmasına açık bir kanun üzerinde duruluyor.
Macaristan’da gazeteci arkadaşların sorularını yanıtlayan TBMM Başkanı Kurtulmuş’un da altını çizdiği gibi eline hiç silah almamış veya çatışmaya girmemiş olanlar açısından yapılacaklarda fazla sorun yok.
Kurtulmuş ile birlikte Komisyon’da gruplarıyla temsil edilen partilerin zorlandığını söyledikleri alan, “suça bulaşmış, ağır cezalar almış kişilerle ilgili nasıl bir düzenleme yapılacağı?” konusu…
Öncelikle TBMM Başkanı dahil, partilerin ağırlıklı bölümü, Meclis yasaları çıkarsın, daha sonra örgüt adım atsın bakışına kapalı.
Hatta Öcalan ile görüşülmesi ile ilgili talepler de 3/5 oy şartına bağlı olduğu için MDKD Komisyonundan çıkma ihtimali görülmüyor.
ÖNCE RAPOR, SONRA KANUN
Dinlemeler tamamlandıktan sonra izlenecek yol haritası da belli.
Buna göre MDKD Komisyonu, bundan sonraki süreçte izlenecek yol haritasını çizen ve yasal düzenlemeler içeren önerilerinin bulunduğu raporu TBMM Başkanlığı’na sunacak.
Ardından ilgili TBMM Komisyonlarında bu teklifler ele alınıp yasa maddeleri haline getirilerek Genel Kurul’un onayına sunulup yasalaşacak.
UYGULAYICILARA YASAL GÜVENCE
MDKD Komisyonu’na katılmayan İYİ Parti dışındaki partiler tarafından hazırlandığı ve önerildiği için yasaların genel kurul aşamasında engelle karşılaşması pek olası görülmüyor.
Af içeriyor dahi olsa, MDKD Komisyonundaki partilerin sayısı düzenlemenin çıkması için gerekli 400 oyu karşılıyor.
Önerilen ise yasal düzenlemelerin uygulayıcılarına ilişkin olarak 2014’te de çıkarılan ve yürürlükte olan Terörün Sona Erdirilmesi ve Toplumsal Bütünleşmenin Güçlendirilmesi’ne ilişkin 6551 Sayılı Kanun’un hükümlerini uygulamak.
Yani bu sürecin uygulayıcıları bürokrat, teknokrat veya askerler ile siyasiler hakkında, ileride herhangi bir yasal takibe uğramayacakları konusunda teminat vermek; görevi yerine getiren kişilerin bu görevleri nedeniyle hukuki, idari veya cezai bir sorumluluk doğmayacağını yasal güvenceye bağlamak...
2014’TEKİ DÜZENLEME GİBİ OLMAYACAK
Bu sürecin özellikleri açısından 2014 ile benzeşmediği dikkate alınarak o gün getirilenlerin bire bir uygulanması arzu edilmiyor olsa da kendini fesheden, bölgedeki veya Avrupa’daki örgüt üyelerinin eve dönüşünü sağlayacak bir düzenleme getirilmesi amaçlanıyor.
Bu kapsamda toplumsal tepkiler de göz önünde tutularak atılacak adımların iyi anlatılması hedefleniyor.
Bu kapsamda düzenlemeye dönük farklı öneriler de gündeme gelmeye başladı.
Her ne kadar bir af uygulaması olmamakla birlikte, şarta dayalı ceza indiriminin hedefleneceği konusunda herkes hemfikir…
KANUN ÖNÜNDE EŞİTLİK…
Başta AK Parti ve MHP olmak üzere herkesin kendine özgü düzenlemesi var.
Ancak şu aşamada katı bir tutum belirlemekten herkes kaçınıyor.
CHP, DEM ve Yeni Yol ise demokratikleşmeyi de sağlayacak daha kapsamlı düzenlemeden söz ediyor.
Ancak MDKD Komisyonu toplantıları sırasında davet edilenler konuşmalarını sürdürürken, partilerin temsilcilerinin arka tarafta yaptıkları gayrı resmi sohbetler sırasında üzerinde uzlaşılan ağırlıklı nokta, bu döneme özgü olarak özel çıkarılacak yasanın infazından herkesin faydalanması gerektiği.
Nitekim MHP’nin bu konudaki kararlılığı da çok açık, “herkes kanun önünde eşittir, PKK’lı yararlansın, olmayan yararlanmasın demek uygun olmaz” bakışını özel sohbetlerde de dile getiriyor.
FETÖ VE DAEŞ ÜYELERİ YARARLANAMAYACAK
Kanun’un kapsamına yönelik olarak da önerilen, “feshedildiği Millî Güvenlik Kurulu kararıyla saptanmış ve Cumhurbaşkanı kararıyla kesinleşmiş olan PKK ve bağlı örgütler dışındaki örgütlerin mensuplarına uygulanamaz” önerisinde de bu nedenle bir düzenleme yapılması hedefleniyor.
Düşünülen, FETÖ, DAEŞ üyelerinin yararlanmasının önüne geçmek için diğer terör örgütleri için uygulanmasının önüne geçilirken, terör örgütü olmayan suçlar için de uygulanmasının yolunun açılması amaçlanıyor.
Türk Ceza Kanunu ile Terörle Mücadele Kanunu kapsamında bir dizi süreli ve özel düzenleme getirmeyi amaçlayan planlamada, OHAL ile ilgili suçlar ile Ateşli Silahlar ve Bıçaklar Hakkındaki Kanun, Orman Kanunu, Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kanunu gibi suçların da kapsama alınması hedefleniyor.
Bu kapsamda hürriyete, şerefe, özel hayata ve hayatın gizliliğine, mal varlığına, kamu güvenliğine karşı suçlarda da cezaların büyük oranda indirilmesi amaçlanıyor.
SİYASİ YASAK KALKSIN
En dikkat çeken öneri ise bir yıldan fazla hapis cezası alanlar için getirilen siyasi yasakların bir defaya mahsus kaldırılmasına yönelik düzenleme…
Bu da öteden beri dile getirildiği gibi, “dağda çatışmak yerine, düz ovada siyaset yapmak” önerisinin hayata geçirilmesini amaçlıyor…
Ayrıca şiddete başvurmamış olmakla birlikte, terör örgütünün şiddet ve tehdit içeren yöntemlerini meşru gösterecek veya övecek ya da bu yöntemlere başvurmayı teşvik edecek şekilde propagandasını yapan kişilere verilen bir yıldan 5 yıla kadar olan cezalarının kaldırılması da hedefleri arasında.
Suça karışmayanlar açısından bir sorun bulunmuyor, eğer haklarında herhangi bir suç isnadı yoksa bu kişilerin sınır kapılarından girmeleri hedefleniyor.
Anımsanacağı gibi MİT Başkanı İbrahim Kalın da bir süre önce hakkında bir kavuşturma olmayan kişilerin Irak’a açılan iki kapıdan girişlerinin sağlanması konusundaki hazırlıklarla ilgili Hakkari’de incelemelerde bulunmuştu.
Yasalaştıktan sonra kendini tamamen feshetmiş ve silahını teslim etmiş bu kapsamda PKK üyelerinin, yasa çıktıktan sonra 6 ay içinde bireysel başvuruda bulunmaları amaçlanıyor.
Suçun tekerrürü halinde en yüksek cezaya hükmedilmesi de öneriler arasında bulunuyor.
Düzenlemede Türk vatandaşı PKK üyelerinin yanı sıra, vatandaşlıktan çıkarılan örgüt üyelerinin yararlanmasının da önünün açılması öneriliyor.
KARARLAR 3/5 İLE ALINIR
Baştan itibaren vurguladığım gibi bu öneriler şu ana kadar partilerin dosyalarında bulunan ve MDKD Komisyonu’nun rapor yazımı aşamasında gündeme getirilmesi olası önerileri…
Bu önerilerden bazıları, 2014’de PKK için çıkarılan infaz düzenlemelerinde de gündeme gelmişti.
Ancak o tarihte yaşanan olumsuz gelişmeler nedeniyle uygulamaya geçilmeden son bulmuştu.
AK Parti, MHP, Yeni Yol Partisi ve CHP kanadından konuyla ilgili isimler sohbetimizde 2014 benzeri bir düzenlemeyi amaçlamadıklarının altını çizdi.
O günün şartları ile bugün arasında büyük bir fark olduğuna işaret ederek şu noktalara vurgu yaptı:
“Komisyonda kararlar 3/5 çoğunluğu ile alındığı için ortak bir noktada buluşmak zorundayız. Ayrıca bu süreçte kendini feshetmiş ve silah bırakmış bir örgüt var. Bu örgüt üyelerine tanınan bazı yasal indirimlerden, başka örgüt üyesi olmayanların da faydalanmasında bir sakınca görülmemeli. Komisyondaki sohbetlerimizde bu yönde bir görüş birliği sağlanmışa benziyor…”
Anlaşılan o ki bir ay sonra bu konuları daha çok konuşuyor ve tartışıyor olacağız.
Ancak Komisyondaki partiler zihni hazırlıkları bugünden yapmış bulunuyor…
SURİYE DIŞINDA SORUN YOK
Aktarıldığına göre de Suriye sahasındaki bir küçük grubun tutumu bir tarafa bırakılırsa, her şey planlandığı gibi gidiyor.
Irak hükümeti ile varılan terör anlaşması kapsamında Türk Silahlı Kuvvetlerinin kontrolündeki bazı köylere, terör örgütü üyelerinin alanı boşaltması ve askerin kontrollü geri çekilmesiyle, mülk sahiplerinin geri dönüşü başlamış…
Aktarılan o ki Irak sahasında süreç, birkaç olumsuz tutuma rağmen planlanın da önünde gidiyor…
