ABD'de seçim günü: Mamdani favori, Cuomo'ya Trump'tan destek
ABD, bugün dört kritik seçime sahne oluyor: New York Belediye Başkanlığı, New Jersey ve Virginia Valilik seçimleri, California seçim bölgesinin yeniden düzenlenmesine dair referandum. Bu dört seçim içinde en öne çıkan New York Belediye Başkanlığı seçimi olurken, dört seçim de 1 yıl önce seçimi kazanan ABD Başkanı Trump'a fiili bir 'güvenoyu' niteliği taşıyor. New York'ta Trump'ın 'düşman' kabul ettiği Müslüman Sosyalist Mamdani seçimlerde favori. New Jersey ve Virginia'da da Demokrat Vali adaylarının seçimleri kazanması bekleniyor.
ABD'de bugün New York, New Jersey, Virginia ve California sakinleri sandığa gidiyor.
New York Belediye Başkanlığı seçimlerinde Demokrat aday Mamdani, Demokratların ön seçimini kaybedince bağımsız aday olan Cuomo ve Cumhuriyetçi aday Sliwa arasında bir tercih yapacak.
New Jersey Valilik seçimlerinde Demokrat Mikie Sherrill ile Cumhuriyetçi Jack Ciattarelli yarışırken, Virginia eyaletinde ise Demokrat Abigail Spanberger ile Cumhuriyetçi Winsome Earle-Sears valilik için yarışacak.
Üç seçimde de Demokratların kazanması bekleniyor ancak Cumhuriyetçilerin nasıl bir performans sergileyeceği 5 Kasım 2024'te Başkanlık Seçimleri'ni kazanan Donald Trump'ın son bir yılında nasıl bir performans sergilediğine ve 2026 Ara Seçimleri'nde nasıl bir manzarayla karşı karşıya kalınacağına ışık tutacak.
2026 Ara seçimleri, Trump'ın görev süresinin son iki yılında Kongre'nin kontrolünü belirleyecek. Bu nedenle her iki parti de, gelecek yılki seçim kampanyalarını şekillendirmek için bugünkü sonuçları takip edecek.
Mamdani'nin şansı ne?
Sekiz ayda siyasi bir bilinmezden ülkenin demokratik siyasetinin en önemli isimlerinden biri haline gelen 34 yaşındaki Eyalet Meclisi üyesi Müslüman Sosyalist Zohran Mamdani, New York Belediye Başkanı olmak için favori aday.
Son anketler, Mamdani'nin şehrin muhtemel seçmenlerinin yarısından biraz azının desteğini aldığını, Demokratik ön seçimleri kaybettikten sonra bağımsız aday olarak yarışan eski vali Andrew M. Cuomo ve Cumhuriyetçi aday olarak yarışan uzun süredir sivil toplum aktivisti Curtis Sliwa'ya karşı ise sağlıklı bir üstünlük sağladığını gösteriyor.
Trump açıkça kendi partisinin adayı olan Sliwa'nın kazanamayacağını söylüyor ve eski Demokrat Cuomo'yu destekliyor, ancak New York şehrinin geçen yıl Başkan Yardımcısı Kamala Harris'i Trump'a karşı 36 puan farkla desteklediği göz önüne alındığında, bu destek eski valiye pek yardımcı olmayabilir.
Mamdani'nin kesin ve çoğunlukla kazanması, kendisi ve demokratik sosyalist yoldaşlarının yıllardır savundukları vizyon için ideal bir deneme düzlemi yaratabilir. Mamdani, yaşam maliyetini düşürmeyi amaçlayan ulaşım ve sosyal programları sübvanse etmek için zenginlerin vergilerinin artırılmasını planlıyor. Demokrat adayın sosyo ekonomik politikaları, Demokrat Parti liderliğinin temel politikalarında bir farklılık yaratabilir ve partiyi sola konumlandırabilir.
Büyük bir zafer, Mamdani ve sola yakın Demokratların, partileri içindeki tartışmalarda güçlenmesini ve 2026 Ara Seçimleri'ni şekillendirmesini sağlayacak.
Ancak Cumhuriyetçiler, Mamdani'yi Demokrat Parti'nin yüzü haline getirmeye ve onu başka yerlerdeki adaylarla ilişkilendirmeye çalışmaya başladı bile. Trump açıkça Mamdani için, "O bir komünist ve seçimi kazanırsa New York federal bütçeden 1 dolar bile alamaz" diyor. Seçim sonucu, Demokratların ülke çapındaki politikalarını doğrudan etkileyecek.
New Jersey ve Virginia'da durum ne?
Her dört yılda bir, Başkanlık Seçimleri'nden bir yıl sonra, New Jersey ve Virginia'daki seçmenler yeni seçilen Başkan'ın performansını Valilik seçimiyle değerlendirir.
Yakın tarih, seçmenlerin gördüklerini beğenmediklerini gösteriyor.
Nixon yönetiminden bu yana Virginalılar sadece bir kez Başkan'la aynı partiden bir vali seçti. 1992'den beri Başkanlık Seçimleri'nde güvenilir bir Demokrat eyalet olan New Jersey de, Barack Obama'nın ilk döneminin birinci yılında Cumhuriyetçi Chris Christie'yi seçti.
Trump'ın Beyaz Saray'a geri dönmesiyle, New Jersey Temsilcisi Mikie Sherrill ve Virginia eski Temsilcisi Abigail Spanberger, Trump'a yönelik öfkeyi kullanarak eyaletlerinin valisi olmaya çalışıyorlar.
Bu, Demokratların 2017 yılından beri kullandığı bir taktik. Virginia eski Valisi Terry McAuliffe, bu yılın "2017'nin steroidli hali gibi" olacağını öngörüyor.
California, Teksas'a karşı
Trump'ın yaz aylarında Cumhuriyetçilerin kontrolündeki Teksas eyaletinin seçim haritasını yeniden çizerek beş bölgeyi Demokratlardan Cumhuriyetçilere devretmesi talebi, California Valisi Demokrat Gavin Newsom için yeni bir siyasi hamlenin önünü açtı.
2028 Başkanlık Seçimleri'nde aday olmak için sabırsızlanan Newsom, Teksas'a cevap olarak California'nın kendi seçim haritasını yeniden çizerek beş Cumhuriyetçi koltuğu Demokratlara geçirmek ve eyaletini ve kendisini, partisinin direnişinin lideri olarak konumlandırmak istiyor.
Anketler, yeni haritaları onaylayan referandumun geçme olasılığının yüksek olduğunu gösteriyor.
Geçen hafta, Virginia Demokratları, eyaletin beş Cumhuriyetçi koltuğundan birkaçını değiştirebilecek bir yeniden düzenlemeye doğru ilk adımı atmak için oy kullandı. Illinois, Maryland ve New York'ta da harekete geçildi, ancak zorluk derecesi eyalete göre değişiyor.
California'daki referandum sonuçları, eyaletin oy sayımının yavaş olması nedeniyle günler veya haftalar boyunca bilinmeyebilir. Demokrat eyaletin seçmenleri, Trump'ın başlattığı "olağanüstü on yıllık seçim bölgesi yeniden düzenleme savaşına" ne kadar katılmak isteyecekleri sandıkta ortaya çıkacak.
Trump müdahale edecek mi?
Illinois Valisi JB Pritzker gibi Demokratlar, Trump'ın seçmenleri sindirmek için oy verme yerlerine asker gönderebileceği konusunda uyarıda bulundu. California Valisi Gavin Newsom, ICE tarafından tartışılan, göçmenlik memurlarının seçim günü seçim bölgelerine gelebileceği fikrini ortaya attı. Adalet Bakanlığı, California ve New Jersey'e seçim gözlemcileri göndereceğini açıkladı.
Bugünkü seçimler siyasi açıdan ara seçimler için bir prova niteliğinde olsa da, Trump'ın siyasi isteklerine hizmet etmeye kararlı bir federal hükümetin seçimleri lehine çevirmek için nasıl çalışabileceğinin bir testi olarak da görülüyor.
İlericiler diğer belediye başkanlığı yarışlarında galip gelecek mi?
New York ile birlikte, birçok büyük şehir bugün belediye başkanlarını seçecek. Atlanta, Boston, Cincinnati, Pittsburgh ve Charlotte, N.C.'de görevdeki belediye başkanlarının yeniden seçilmesi bekleniyor.
Detroit, Buffalo ve Jersey City, N.J.'de yeni belediye başkanları seçilecek. Jersey City'de eski Vali Jim McGreevey, Cuomo gibi kamu görevine geri dönmek için yarışıyor.
En ilginç belediye başkanlığı yarışları Minneapolis ve Seattle'da. Bu şehirlerde, ana akım Demokrat görevdeki belediye başkanları, sol kanat rakiplerinin meydan okumalarını savuşturmaya çalışıyor.
Minneapolis Demokratları, temmuz ayında iki dönemdir görevde olan Belediye Başkanı Jacob Frey'i reddederek, demokratik sosyalist Eyalet Senatörü Omar Fateh'i destekledi. Bir ay sonra parti, kongresi sırasında yaşanan "önemli başarısızlıklar" gerekçesiyle desteğini geri çekti.
Seattle'da Belediye Başkanı Bruce Harrell, ağustos ön seçimlerinde birinci olan solcu toplum organizatörü Katie Wilson'ın meydan okumasıyla karşı karşıya.
Harrell, 2005'ten bu yana yeniden seçilen ilk Seattle belediye başkanı olmaya çalışırken, Wilson ise Demokrat Parti'de dolaşan sol enerjiyi ve düzen karşıtı öfkeyi kendi lehine kullanmaya çalışıyor.