Arkeoloji Nedir ve Neyi İnceler? Arkeolojinin Tarih Bilimine Katkıları Nedir?
İnsanlar daima geçmişlerine yönelik derin bir merak duymuştur. Arkeoloji de bu merak duygusunu gidermeye yardımcı olan bir bilimdir. Arkeoloji bilimi sayesinde insanlar geçmiş yaşamlar hakkında bilgi sahibi olarak tarihin şekillenmesinde büyük rol oynar. Peki arkeoloji nedir? Neyi inceler? Konu ile ilgili tüm detaylar için yazının devamını okuyabilirsiniz…
Tarihe ışık tutan bir bilim dalı olan arkeoloji insanların geçmiş zamanlarda nasıl bir hayat sürdüğüne, neler yaptıklarına dair bilgi sahibi olmayı sağlar. Arkeologlar tarafından yapılan araştırmaların bir ürünü olan bu sonuçlar geçmiş ile günümüz arasında bir köprü oluşmasına yardımcı olur. Peki arkeolog kimdir? Arkeoloji tarihe nasıl katkı sağlar? İşte arkeoloji bilimi hakkında tüm merak edilenler…
ARKEOLOJİ NEDİR?
Arkeoloji bilimi geçmiş dönemleri inceleyerek günümüzü anlamlandırmaya yardımcı olur. Peki arkeoloji nedir? Arkeoloji, arkeologlar tarafından arkeolojik yöntemler kullanılarak bulunmuş olan kültürleri çeşitli bilim dallarından yararlanarak araştıran bir bilim dalıdır. Sosyoloji, coğrafya, tarih vb. bilim dallarından faydalanarak incelemeler yapmaya yardımcı olan arkeoloji tarihe yardımcı olan bilimlerden biridir.
Arkeoloji kültürel tarih, kültürel değişim ve bunların karşılıklı ilişkileri ile ilgilenir. Maddi kültür olarak tanımlana somut kalıntıları temel alarak geçmiş dönemleri inceleyen arkeoloji geçmiş dönemlerde yaşamış olan toplulukların kültürel ve toplumsal yapılarını inceler. Bu kalıntılara dayanarak araştıran, belgeleyen ve değişimini inceleyerek yorumlayan bir bilim dalı olan arkeolojiyi diğer bilim dallarından ayıran özelliği temel veri kaynağının maddi kalıntılar olmasıdır.
ARKEOLOJİ NEYİ İNCELER?
Arkeoloji geçmişten izleri incelerek topluma ışık tutar. İşte “Arkeoloji neyi inceler?” sorusunun yanıtı… Arkeologlar tarafından günümüzdeki teknolojik aletlerden faydalanarak geçmiş insan topluluklarının kanıtlarını inceler. Tarih öncesi çağları inceleyerek bu dönemde yaşamış olan insanların yaşamını, kültürünü, sosyal yapısını ve çevresel ilişkilerini anlamaya yardımcı olan bir bilimdir. Bunun için arkeologlar yapmış oldukları kazılar sayesinde ortaya çıkmış olan eşyalar, eserler, yapılar, mezarlar, yazıtlar ve diğer kalıntıları inceler.
Arkeoloji insanların yaşam alanları, sanat eserleri, dini yapıları ve gündelik olarak kullandıkları eşyalar gibi kültürel kalıntıları inceler. İnsanlık tarihinin çağlarına ışık tutan maddi bulguları inceler. Antik şehirler, köyler, tapınaklar ve ticaret yolları gibi yerleşim birimlerinin yapısının ve dağılımını inceleyerek yerleşim alanlarına dair insanlığı aydınlatır. Bunun yanı sıra geçmiş toplulukların doğal çevresi ve insanların bu doğal çevreler ile olan ilişkisini inceler.
ARKEOLOJİNİN TARİH BİLİMİNE KATKILARI
Arkeolojinin tarih bilimine katkıları göz ardı edilemeyecek kadar fazladır. Disiplinler arası bir yaklaşıma sahip olan arkeoloji biyoloji, kimya, jeoloji, antropoloji ve tarih gibi bilim dalları ile iş birliği yaparak insanlık tarihini aydınlatır. Arkeologlar tarafından geçmiş yaşamlara dair iz bulunan bölgelerde yapılan kazılar sonucunda bulunan bulgular sayesinde insanlık tarihinin geçmişi açığa çıkarılır. Arkeologlar uygun kazı yerlerinin bulunabilmesi için jeofiziksel araştırmalar ve hava fotoğrafçılığı yaparlar. Arkeoloji kazı için uygun bölge bulunduğunda ise tarihe ışık tutmak adına incelemeler yaparlar.
Eski medeniyetlerin yaşam tarzlarından tutun inançları, sosyal yapıları hatta teknolojilerini anlamaya yardımcı olan arkeoloji bilimi bu bilgileri gözeterek geleceğin şekillenmesine de yardımcı olur. Arkeoloji hem tarihe hem de insanlığa ışık tutar. Arkeoloji, yazılı belgelerin bulunmadığı ya da yetersiz olduğu dönemleri anlamak için arkeolojik bulguları incelemek geçmiş zamanı anlamayı ve yorumlamayı, eksik olan bilgileri tamamlamayı sağlar.
ARKEOLOJİ NE DEMEK?
İnsanlık tarihine yönelik bilgi toplanmasını sağlayan arkeoloji bilimi tarihe yardımcı olan bilimlerden biri olarak bilinir. Peki, arkeoloji ne demek? Arkeoloji kelimesi Yunanca iki kelimeden oluşur. Eski anlamına gelen “Arkhaios” ve bilim anlamına gelen “logos” kelimelerinin birleşmesinden oluşur.
ARKEOLOG KİMDİR?
Arkeoloji bilimi geçmiş yaşamları araştırarak elde edilen bilgilerle tarihi bilgileri topluma sunar. Geçmiş yaşamlara dair mimari yapılar, kemikler, eşyalar gibi kalıntıları incelemek için ise arkeologlara ihtiyaç vardır. Peki arkeolog kimdir? Arkeologlar insanlık tarihine yönelik kalıntıları inceleten, toplumların kültürel mirasını araştıran kişilerdir. İnsan ve doğaya ait olan tüm kanıtları inceleyen arkeologlar çeşitli kazılar yaparak kalıntıları inceler ve bulguları analiz eder. Böylece geçmişteki uygarlıklara dair izleri ortaya çıkarır. Arkeologlar, arkeoloji yöntemleri en doğru şekilde kullanarak verileri toplayarak analiz eder.
