Dünya, 22 aydır İsrail'in Gazze'ye yaşattığı insanlık dramına tanık oluyor. 7 Ekim 2023'te başlayan saldırılarda bugüne kadar on binlerce masum Filistinli hayatını kaybetti, can kaybının 60 bini aştığı açıklandı.
İsrail'in insani yardım girişini kısıtladığı Gazze'de 'açlığı' silah olarak kullanmaya başlamasıyla yaşanan insanlık felaketi gittikçe derinleşiyor. Gazze'de bugüne kadar 93'ü çocuk 180 kişi açlık sebebiyle hayatını kaybetti. İsrail'in saldırıları ve tutumuyla insani krizin gittikçe derinleşirken uluslararası toplum da artık sesini daha fazla çıkarmaya başladı.
Birleşmiş Milletler'e üye 193 ülkenin 147'si halihazırda Filistin devletini tanımış durumda. Filistin şu anda BM'de gözlemci statüsüne sahip.
Geçtiğimiz hafta içinde ise üç ülke daha, hepsi de ABD'nin önemli müttefikleri, bu ülkeler arasına katılacaklarını duyurdu. Ve gözler Eylül ayında New York'ta gerçekleşecek Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'na çevrildi. İsrail'in en büyük destekçisi ABD Başkanı Donald Trump bu durumdan pek hoşnut olmasa da Filistin'i tanıyacak ülke sayısı ilerleyen günlerde artacak gibi gözüküyor.
İlk olarak Fransa, Eylül ayında Filistin devletini tanıyacağını açıkladı. Ardından İngiltere ve Kanada da aynı yönde adım atmaya hazır olduklarını belirtti. İngiltere, İsrail'in Gazze'de Hamas'la ateşkes konusunda Eylül'e kadar bir anlaşmaya varmaması durumunda tanımaya yönelik süreci ilerleteceğini söyledi. Kanada ise nihai kararını, Filistin Yönetimi'ndeki siyasi değişimlere bağladı.
Uzmanlara göre bu açıklamalar, İsrail'in Gazze'de sürdürdüğü savaşa duyulan derin hayal kırıklığını yansıtıyor. Bu savaş, on binlerce Filistinlinin hayatına mal oldu ve yaklaşık iki milyonluk nüfusu aşırı yoksulluk ve açlıkla karşı karşıya bıraktı.
Geçtiğimiz yıl da İspanya, İrlanda ve Norveç gibi bazı Avrupa ülkeleri Filistin devletini tanımıştı.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin beş daimi üyesi bulunuyor: İngiltere, Çin, Fransa, Rusya ve Amerika Birleşik Devletleri. Fransa ve İngiltere'nin atacağı bu adımların ardından, Filistin devletini tanımayan tek daimi üye ABD olacak.
Geçtiğimiz yıl ABD, Filistin'in Birleşmiş Milletler’de tam üye devlet olarak tanınmasına yönelik Güvenlik Konseyi kararının ilerlemesini engellemişti. Oylamada 12 ülke karar lehinde oy kullanırken, sadece ABD karşı çıkmış; İngiltere ve İsviçre ise çekimser kalmıştı.
FİLİSTİN DEVLETİNİ TANIMAK NE ANLAMA GELİYOR?
Filistin, hem var olan hem de olmayan bir devlet.
Uluslararası alanda geniş bir tanınırlığa sahip; yurt dışında diplomatik temsilcilikleri var ve Olimpiyatlar da dahil olmak üzere çeşitli uluslararası spor müsabakalarında yarışan takımları bulunuyor.
Ancak İsrail ile Filistin arasındaki uzun süredir devam eden anlaşmazlık nedeniyle, Filistin'in uluslararası kabul görmüş sınırları, başkenti ya da ordusu yok. Batı Şeria'da, 1990'lardaki barış anlaşmaları sonrasında kurulan Filistin Yönetimi, İsrail'in askeri işgali nedeniyle toprakları ve halkı üzerinde tam bir kontrol sağlayamıyor. İsrail'in aynı şekilde işgalci güç olduğu Gazze ise yıkıcı bir savaşın ortasında.
Filistin'in bu "yarı-devlet" statüsü göz önüne alındığında, tanınma eylemi kaçınılmaz olarak büyük ölçüde sembolik bir anlam taşıyor. Bu tanıma, güçlü bir ahlaki ve siyasi mesaj niteliğinde olsa da, sahadaki durumu büyük ölçüde değiştirmeyeceği düşünülüyor.
