Çorba Günümüz kutlu olsun

Banga – Nijerya 

Yağlı palmiye ağaçlarının meyveleri kullanılarak yayın balığı, sığır eti ve kurutulmuş deniz ürünleri ile pişirilen Nijer Deltası'nın bu lezzetli çorbası aynı zamanda enerji deposu gibidir. Afrika Hindistan cevizi, Hint tohumu, orima, jansa ve beletete yaprakları içeren banga çorbası baharat karışımı Nijerya'da hazır olarak satılıyor. Çorbaya asıl lezzerini veren ise zengin kırmızıbiber sosu.

Beef Pho – Vietnam

Bir çeşit pirinç şehriye çorbası olan Beef Pho'nun harika aromatik lezzetini yakalamak için et suyu saatlerce tarçın, yıldız anason ve diğer sıcak baharatlarla kaynatılıyor. Dünyanın pek çok yerinde servis edilen Pho, Vietnam'ın en tanınmış yemeği. Farklı çeşitleri olsa da orijinalinde sığır eti kullanılıyor. Pho, Vietnam'da 1930'larda az pişmiş sığır eti dilimleriyle servis edilerek ortaya çıkmış, yeni bir tarif olduğunu söylemek mümkün.

Bouillabaisse – Fransa 

Fransa'nın en ünlü çorbası, Marsilya'ya özgü olan Bouillabaisse kabul edilir. Akdeniz balıklarıyla yapılan bu çorbanın temel malzemeleri safran, zeytinyağı, rezene, sarımsak ve domates. Çorbanın hangi deniz ürünleriyle yapılacağı ise tartışma konusu. Kullanılan deniz ürünleri konusunda net bir bilgi olmasa da Fransız şefler otantik tarifte maymunbalığı ve yengeç ile birlikte 2 deniz ürünü daha bulunduğunu belirtiyorlar.

Borş – Ukrayna

Borş çorbasının menşei Ukrayna olarak kabul edilse de başta Doğu Anadolu ve Rusya olmak üzere tüm coğrafyada bulunduğunu eklemek gerekiyor. Borş'un nereye ait olduğu tartışıladursun, Ukraynalılar çorbayı UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne sokabilmek için kampanyalar düzenliyor. Ekşi kremalı pancar çorbası olarak tarif edebileceğimiz Borş, tadını fermente edilmiş pancar suyunun keskinliğinden alır. Doğu Anadolu'da Borş çorbasına pancarın yanı sıra kereviz, lahana, havuç gibi çok sayda sebze eklenir.

Caldo Verde – Portekiz 

Portekiz'in kırsal bölgelerinden çıkan Caldo Verde bugün ülkenin en pahalı restoranlarının menülerinde ilk sırada yer alıyor olsa da aslında bir ev çorbası. İnce dilimlenmiş yeşillikler, Portekiz'e has chouriço sosisi, patates ve soğan ile yapılıyor. Her ne kadar lüks algısı yaratılsa da bu doyurucu çorba çiftlik mutfaklarının vazgeçilmezi olan mütevazı bir ev yemeği.

 Frik – Cezayir, Libya, Tunus 

Frik çorbası, freekeh adı verilen ve henüz yeşilken hasat edilen durum buğdayından (makarnalık buğday) yapılıyor. Frik yaparken tavuk, dana, koyun veya kuzu etine domates, nohut ve yerel baharatlar ekleniyor, limon dilimleri ile servis ediliyor.

Chupe de camarones - Peru 

Kremalı karides çorbası olan Chupe de Camarones, And Dağları'ndaki Arequipa'ya özgü. Dağlarda soğuk geceler için doyurucu ve içinizi ısıtan bu mükemmel tarifte karideslere And patatesleri ve mısır eşlik ediyor. Çorbanın olmazsa olmazı ise meyveli bir tada sahip aji amarillo adındaki acı bir biber. Zengin, kremsi çorbaya baharat olarak katılan bu biber aynı zamanda şifalı kabul ediliyor.

Gazpacho – İspanya 

İspanya'ya Araplar tarafından İber Yarımadası üzerinden taşınan bu tarif yıllar içinde ülkenin geleneksel yemeği haline geldi. Bizim için oldukça ilginç bir fikir olsa da Gazpacho tarifinde domates, sarımsak ve zeytinyağının yanı sıra salatalık bulunuyor. Bayat ekmek kırıntıları ile tamamlanan tarife salatalık ve domatesi ekleme fikri İspanyollara ait.

Groundnut – Batı Afrika 

Belirli bir ülkeye değil geniş bir coğrafyaya ait uluslararası bir çorba olan Groundnut'un kökleri Gambiya'da pişirilen yeşil yapraklarla pişirilen bir tarife dayanıyor. Bugün kıtanın batısındaki tüm ülkelere yayılan bu çorba; yer fıstığı, et, balık veya tavuk ile yapılıyor. Çorbanın kremsi kıvamı kadar tuzlu tadı da son derece ünlü.

Gumbo – ABD

Batı Afrika, yerli ve Fransız kültürlerinin karışmasıyla oluşması sayesinde ABD'nin en ünlü mutfağı Louisiana'dır. Gumbo ise bu mutfağın en ünlü temsilcisi. Deniz ürünleri, tavuk veya sosis ile yapılan versiyonları günümüzde popüler olsa da çorbanın sayısız tarifi bulunuyor. Yerli Choctaw halkının file adını verdiği, öğütülüp kurutulmuş sassafras yaprakları, bölgedeki pek çok bamya tarifinde yer alır. Çorbayı unla kıvamlandırmak mümkün. Ayrıca sotelenmiş  bamya dilimleri de çorbanın en önemli özelliği. Louisiana'da her yıl Gumbo pişirme yarışması yapıldığını da ekleyelim.

Harira – Fas 

Harira çorbası, yumuşacık nohutta ıslanan tuzlu domates suyuna tarçın, zencefil, zerdeçal ve biber gibi sıcak baharatlar katılarak yapılır. Vejetaryen tarifleri dünya çapında popüler olsa da, klasik tarifte yumuşak kuzu parçaları veya diğer etler bulunuyor. Sadece Müslümanlar değil; Bazı Kuzey Afrikalı Yahudiler de Yom Kippur'un yıllık orucunu bozmak için Harira hazırlıyor.

Karcho – Gürcistan 

Gürcistan'ın en sevilen yemeklerinden biri olan bu geleneksel Karcho çorbasına parlak görüntüsünü ve lezzetlini erik sosu katıyor. Pişirilmiş yağlı dana eti ve öğütülmüş cevizin zenginliğini dengeleyen olgunlaşmamış erikler, çorbaya ekşimsi bir tat veriyor. Kişniş, tuz, çemen, karabiber, kadife çiçeği gibi çok sayıda baharat katılarak yapılıyor.

Lanzhou – Çin 

Bir çorbadan çok zanaat eseri desek yanlış olmaz. Bu geleneksel çorba için la mian eriştesini elle şekillendirmek başlı başına bir sanattır. İnce öğütülmüş, yüksek glütenli un ve alkali toz kullanarak esnek bir hamur hazırlanıyor ve ardından bir kase çorbaya yeterli erişte yapmak için tek bir parça hamur çekilip katlanıyor. Sığır eti, turp dilimleri, acı biber yağı ve taze otlar içeren birinci sınıf  çorbanın sırrı eriştelerde.

Mohinga – Myanmar 

Mohinga, Myanmar'da geleneksel bir kahvaltı yemeği ve sokak satıcılarının tezgahlarında satılıyor. Bu erişte çorbasını, otlarla kaynatılan ve kızarmış pirinç tozu ile koyulaştırılan aromatik et suyu olarak tarif edebiliriz. Balıklı çeşidinin lezzeti daha ünlü olsa da ülkede her türlü etle yapılıyor ve kahvaltıların vazgeçilmezi.

Menudo – Meksika 

Meksika'nın düğün ve özel günlerde kazanlarla pişirilen özel çorbası Menudo'nun ilaç özelliği de bulunuyor. Bir çeşit işkembe çorbası ve işkembenin sarımsakla saatlerce kaynatılması ile hazırlanıyor. Tarifte çiğ soğan, acı biber ve kişniş de bulunuyor. Menudo'nun iki çeşidi var: Et suyu ile yapıldığı için rengi kırmızımsı olan Menudo Rojo ve daha hafifi olan Sonoran tarzı Menudo Blanco.

Moqueca de camarão – Brezilya 

Palmiye yağı ve domatesten gelen turuncumsu rengi ve et suyunda yüzen yumuşak karideslerle tatlı bir çorbadır. Brezilya'da sıcak yaz günlerinde bile sıkça tüketilen Moqueca de camarão, geleneksel olarak siyah kil ve mangrov ağaçlarının özünden yapılan el yapımı bir tencerede pişirilir ve daha sonra aynı otantik kapta servis edilir.

Soto Ayam – Endonezya 

Taze zerdeçal, yıldız anason, tarçın, limon otu ve ıhlamur yaprakları gibi baharatlar, ekstra zenginlik katmak için kayısı kıvamında haşlanmış yumurtanın sarısı ile hazırlanan derin katmanlı aromasıyla Endonezya'nın en ünlü yemeğidir. Güney Amerika'daki Surinam'a dayanan çok eski bir tarif. Her ne kadar Endonezya'ya ait olduğu bilinse de Singapur ve Malezya'da versiyonları bulunuyor. Üzerinde kızarmış arpacık soğanı, taze misket limonu ve dilimlenmiş kırmızıbiber ile servis ediliyor.

Tom Yum Goong – Tayland 

Tatlı, ekşi, baharatlı ve tuzlu Tom Yum Goong çorbasının muhteşem suyu karideslerle birleşiyor. Aromatik bileşenler arasında havlıcan, limon otu ve ıhlamur yaprakları bulunurken, parlak kırmızı kuşgözü biber şeritleri de kullanılıyor. Tom yum goong, Tayland'daki birçok tom yum çorbası çeşidinden sadece biri.

Tonkotsu Ramen – Japonya 

Uzun süre kaynatılmış kemik suyu, iliği ve yağı ile yapılan klasik ramen tarifi, güneydeki Kyushu adasındaki Fukuoka eyaletine özgüdür. Ancak bu zengin çorba ülke çapındaki ve hatta dünyadaki Japon restoranlarında mutlaka bulunur. Et suyu Tonkotsu Ramen'in yıldızı olsa da, et dilimleri ve erişte de çorbaya aşırı lezzet katar.

 Yayla çorbası – Türkiye 

Anadolu mutfağındaki sayısız özel çorbanın arasından, ülkemizin her yerine ulaşmış olan Yayla çorbasının uluslararası yemek literatüründeki yeri ayrı. Bu eşsiz tarif, yoğurt ve pirincin kaynatılması ile yapılıyor olsa da bölgeye göre bulgur, buğday ve küçük köfteler ile de hazırlanıyor ve üzerine yağlı kırmızıbiber sosu dökülrek tamamlanıyor. Üzerinde hafifçe gezdireceğiniz bir parça kuru nane, yoğurdun hafif keskinliğini dengelemeye yardımcı olur. Taze pide ekmeği ile servis edilir.

Ülkemizde de Çin restoranlarında sıklıkla gördüğümüz, tadına aşina olduğumuz acılı ekşili çorba, kendi memleketinde farklı baharatlarla yapılabiliyor. Zencefil gibi her yerde bulunabilen baharatların yanı sıra beyaz biber gibi yöreye has lezzetler de çorbanın hem acılı hem de bol ekşili olmasını sağlıyor.

Etli sebzeli bir çorba olan Minestrone, İtalya'ya özgü. Genellikle erişte ya da makarna ile fasulye, soğan kereviz, havuç, domates gibi sebzelerin etle pişirilmesi ile yapılıyor. Minestrone da sınırlarını aştı ve hatta ABD'de en çok tercih edilen çorba haline geldi.

Yaz aylarının favorisi, gazpacho çorbası oldukça kolay bir tarif. Domates, salatalık, dolmalık biber, kırmızı soğan, jalapeno biberi, sarımsak, limon suyu, balzamik sirke, kimyon gibi çok sayıda sebze ve baharatla yapılıyor ve soğuk servis ediliyor.

Fransız mutfağından alınarak Kanada tarzının eklendiği bezelye çorbası, füme jambon ile yapılıyor. Kanada'ya gidenlere, geleneksel bezelye çorbasının tadına mutlaka bakmaları gerektiğini hatırlatalım.

Karamelize edilen soğanlar tatlı bir tat alır, çorbanın en büyük özelliği de işte bu lezzetten gelir. Fransız ekmeği ve Gruyere peyniri ile sunum yapmak da Fransız mutfağının servis özelliklerinden gelir.

Cock-a-leekie, İskoçya'nın geleneksel çorbasıdır. Patates, pirinç veya arpa, pırasa ve tavuk ile yapılır. Çorbanın asıl tarifinde kuru erik de bulunsa da artık pek kullanılmadığı söylenebilir.

Çorbayı, yemek öncesinde başlangıç olarak düşünürüz, oysaki kendi başına öğün olacak kadar doyurucu çorbalar da var. Bunlara en iyi örnek Meksika'nın ızgara tortilla çorbası. Izgara tavuk, kavrulmuş domates ve krema ile yapılıyor, son derece doyurucu ve bol malzemeli, lezzetli bir ana yemek.

Nijerya ile özdeşleşse de tüm Batı Afrika ülkelerinde yapılan banga çorbası, kerevit ile palmiye meyvesinin yerel baharatlarla pişirilmesi ile yapılıyor. Genellikle güveçte pişiriliyor ve ana yemek olarak düşünülüyor.

Hemen tüm Japon yemekleri gibi miso çorbası da bol deniz ürünü ile yapılıyor. Miso çorbasının ana malzemesi morina balığıdır ve bol erişte koyulur.

Vietnam'da eski saray çalışanlarının yaşadığı Hue şehrinde ortaya çıkan Bun BoHue çorbasının tadı tatlı ve ekşi. Et suyu ile yapılıyor, genellikle sığır eti tercih ediliyor.

Yasemin pirinci, taze kıyılmış zencefil, sarımsak ve bir tutam safran ile yapılan arrozcaldo çorbası, aromatik lezzetiyle ülkenin en geleneksel yemeklerinden biri.

Kore'nin geleneksel ramen çorbaları dört farklı et ile yapılabiliyor. Kimchi baharatının adını verdiği kimchi bacon ramen, tavuk ve pastırma ile yapılıyor. Taze soğan, zencefil gibi bitkiler ekleniyor.

Yerel malzemelerden yapılan zurek, zakwas adında fermente çavdar çorbası mayası ile yapılıyor. Kök sebzeler, kielbasa, turşu, ekşi krema, haşlanmış yumurta gibi oldukça ilginç bir malzeme listesi var. Son derece doyurucu ve geç kahvaltıların vazgeçilmezi.

Hintlilerin bol baharatlı mutfağının özel yemeklerinden biri olan dal çorbasının ana malzemeleri arasında garam masala, kimyon tohumu, zerdeçal bulunuyor. Hint mutfağı ile özdeşleşen baharatlı bir kokusu var.

Bu çorbanın özelliği yavaş pişmesi. Kök sebzeler, kabak, nohut, hindi eti ve baharatlar güveçte pişirilerek yapılıyor. Başlangıç yemeği olduğu kadar ana yemek olarak da servis ediliyor.

Anadolu'nun çeşitli bölgelerinde karşımıza çıkan düğün çorbası genellikle Trakya yöresinde kuzu etiyle hazırlanır. Damağa doyumsuz bir tat veren içimiyle çorbaların hası olmak gibi bir namı vardır. Çorbanın otantik hazırlanışında gerdan eti kullanılsa da bazı bölgelerde kuzu etiyle de aynı yöntem izlenerek hazırlanır. Gerdan eti düdüklü tencere de iyice haşlanır, kemiklerinden ayrılır. Bir tencereye etler ve et suyu alınır. Diğer tarafta un, yumurta, yoğurt ve limon suyu terbiyelenir. Bu karışım et suyuile ılıştırılarak tencereye ilave edilir. Haşlanmış nohutlarda eklenir. Kaynamaya bırakılır. Çorba kaynayıca üzerine tereyağı ile yakılmış kırmızıbiber dökülür.