Kilo alma sürecindeki en tehlikeli davranış: Gece yeme ataklarının önüne nasıl geçilir?
Gece yeme sendromu, sadece kilo alımını değil, uyku ve ruh sağlığını da olumsuz etkileyen bir durumdur. Günülük rutininizi düzene sokarak bu alışkanlıktan kurtulmak mümkün. Peki, gece yeme sendromunun belirtileri ve çözüm yöntemleri nelerdir?
GECE YEME SENDROMU NEDİR?
Gece yeme sendromu (GYS), bireylerin gece boyunca birden fazla kez uyanıp yemek yemesi durumudur. Günlük kalori alımının büyük bir kısmını akşam yemeğinden sonra ve kahvaltıdan önce tüketmeyi içerir.
Bu durum, ara sıra gece yemek yemekten farklıdır ve haftada birkaç kez tekrar eder.Gece yeme sendromu genellikle bir uyku bozukluğu (uykusuzluk) ile birleşir. Kışı, gece boyunca yeterince uyuyamaz; vücudu onu uyanıp yemek yemeye zorlar.
Bu sırada genellikle karbonhidrat ve şeker oranı yüksek gıdalara yönelir. Sabahın ilk saatlerinde ise birey kendini dinlenmiş hissetmez ve kahvaltı yapmak istemez.
Belirtiler tedavi edilmediğinde, bu sendrom sağlıklı bir kilo korumayı zorlaştırır ve obezite ile ilgili sağlık problemlerine yol açabilir. Ancak gece yeme sendromu tedavi edilebilir bir durumdur.
BELİRTİLER VE NEDENLER
GECE YEME SENDROMUNUN BELİRTİLERİ NELERDİR?
Gece yeme sendromunun belirtileri şunları içerir:
Haftada dört defadan fazla olacak şekilde gece boyunca birden fazla kez uyanıp yemek yeme.
Günlük kalori alımının %25’inden fazlasını akşam yemeğinden sonra tüketme.
Gece boyunca şeker ve karbonhidrat oranı yüksek gıdaları tüketme isteği.
Gece yediklerini bilinçli bir şekilde hatırlama.
Kahvaltı atlama veya ilk öğününü öğleden sonraya erteleme.
Gün boyunca beklenen performansı sergileyememe.
GECE YEME SENDROMUNUN NEDENLERİ NELERDİR?
Gece yeme sendromunun tam olarak neden ortaya çıktığı bilinmemekle birlikte, araştırmalar bunun sirkadiyen ritimde meydana gelen değişikliklerden kaynaklanabileceğini öne sürmektedir.
Vücudun biyolojik saatinin çalışma şeklindeki aksaklıklar, bireyin gece boyunca daha aç ve uyanık hissetmesine neden olur.
Ayrıca şu faktörler gece yeme sendromuna katkıda bulunabilir:
Genetik yatkınlık.
Gün içerisindeki stres seviyesinin yüksek olması.
Yetersiz günlük kalori alımı.
GECE YEME SENDROMU İLE İLİŞKiLİ RİSK FAKTÖRLERİ
Gece yeme sendromu, şu durumlara sahip kişilerde daha yaygındır:
Fazla kilolu olmak.
Depresyon veya kaygı bozukluğu.
Bulimiya nervoza veya tıkınırcasına yeme bozukluğu gibi diğer yeme bozuklukları.
GECE YEME SENDROMUNUN KOMPLİKASYONLARI
Gece boyunca fazla miktarda kalori tüketmek obeziteye neden olabilir. Obezitenin yol açabileceği komplikasyonlar şunlardır:
Diyabet.
Yüksek tansiyon.
Kalp hastalıkları.
GECE YEME SENDROMU NASIL TEŞHİS EDİLİR?
Bir sağlık profesyoneli, gece yeme sendromunu fiziksel muayene ve testlerden sonra teşhis eder. Muayene sırasında bireyin gece ne sıklıkla uyandığı ve tekrar uyumak için ne yaptığı sorgulanır. Ayrıca kişinin fiziksel sağlığı ve ruh hali de değerlendirilir.
Bir uyku günlüğü tutmak gerekebilir. Bu günlükte ne zaman yatıldığı, uyanıldığı ve ne yendiği kaydedilir. Bu bilgiler, profesyonelin gece davranışlarınızı daha iyi anlamasına yardımcı olur. Bazı durumlarda, bir uyku laboratuvarında gece boyunca izleme yapılabilir.
GECE YEME SENDROMU NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Gece yeme sendromunun tedavisi şu yöntemleri içerir:
Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT): Davranışları ele alarak sağlıklı alışkanlıklar geliştirmeye yardımcı olur.
Antidepresanlar: Serotonin geri alım inhibitörleri (SSRI’lar) gibi ilaçlar duygudurumunuzu iyileştirir ve duygularınızı düzenler.
Progresif Kas Gevşetme Tekniği: Kasları rahatlatarak uyku için vücudu hazırlar ve kaygıyı azaltır.
Işık Terapisi: Sirkadiyen ritmi düzenleyerek geceleri uykulu, gündüzleri ise uyanık hissetmenize yardımcı olur.
Melatonin Takviyesi: Uyku-uyanıklık döngüsünü düzenler.
