Küresel finansal piyasalar bu hafta hem ABD merkez bankası Fed’in gölgesinde, hem de Trump-Şi zirvesinden dolayı nefesini tuttu. 29 Ekim’de Fed'in beklenen faiz indirimi, 30 Ekim’de Trump ile Xi Jinping'in Güney Kore'deki APEC zirvesinde yapacağı görüşme, piyasaların kaderini belirleyecek. Washington’un faiz tonu ile Pekin’in nadir toprak kartı aynı anda devrede.
Gelin bu ikiliyi yakından inceleyelim.
FAİZ KARARI YUMUŞAK İNİŞ Mİ, YOKSA TUZAK MI?
➔Fed'in 29 Ekim toplantısı, piyasalar için önemli bir aşama. Powell yönetimi, denge vurgusunu sürdürürken aslında iki ateş arasında. İşgücü piyasası da enflasyonun görünümü de bozuluyor.
➔Faiz indirimine kesin gözüyle bakılmasının nedeni ise Fed’in işgücü piyasasının bozulmasına öncelik vermesinden kaynaklanıyor.
➔Sadece faiz indirimi değil, basın toplantısında Başkan Powell’ın sözleri de 2025’in son çeyreğine damga vurulabilir. Özellikle aralık ayındaki toplantıda faiz indirimine kapıyı açık bırakması durumunda.
➔Powell’ın bir indirim daha ima etmesi “risk iştahını patlatır”, aksi durumda korku barometresi yukarıyı gösterir. Yani “yumuşak iniş” senaryosu hâlâ havada asılı, zemine inmiş değil.
➔Faizler son olarak eylülde %4,00–4,25 aralığından %3,75-4,00’e çekilmişti.
➔Karar piyasaların beklentisini karşılamasına karşılayacak ama enflasyon gelecek aylarda artış ivmesini sürdürürse faiz indirimi bir tuzağa dönüşecek.
NADİR ELEMENT KOZU VE GENİŞ ANLAŞMA HAYALİ
➔30 Ekim’de Güney Kore’de yapılacak Trump-Xi zirvesi, yalnızca iki ülke değil, küresel ticaret düzeni için de test niteliğinde.
➔Trump, 1 Kasım’dan itibaren Çin mallarına %100 ek gümrük vergisi tehdidinde bulunuyor.
➔Pekin ise “nadir toprak elementleri” kartını masaya sürmüş durumda. Ekim başında samaryum ve terbiyum dahil 5 yeni nadir elementi ihracat lisansına tabi tuttu. Bu da küresel tedarik zincirini vurdu.
➔Çünkü Çin dışı piyasalarda nadir element stokları eriyor. Savunma sanayi, elektrikli araçlar ve çip üretiminde alarm anlamına geliyor.
➔Çin'in eli güçlü: Küresel nadir toprak elementleri en az dörtte üçünü kontrol ediyor ve bu kısıtlamalar "ulusal güvenlik" gerekçesiyle meşrulaştırılıyor. ABD, Avustralya ile 8.5 milyar dolarlık REE anlaşması imzaladı ama uzmanlar "en az 10 yıl sürecek" diyor.
➔Görüşme öncesi, Hazine Bakanı Bessent ve Ticaret Temsilcisi Greer, Kuala Lumpur'da Çinli mevkidaşlarıyla "temel çerçeve"yi müzakere etti.
➔Varılan sonuç %100 vergi askıya alınabilir, nadir elementlerin kontrolleri gevşetilebilir, ABD soya fasulyesi ihracatı yeniden başlar. TikTok'un ABD'deki geleceği bile masada.
➔Nihai kararı ise liderler verecek. Trump "her şeyi çözeceğiz" diyor, fakat Pekin "kapı açık, ama misilleme hazır" sinyali veriyor.
BAHAR MI GELİYOR, FIRTINA MI?
➔Bu hafta hem Fed’in indirimi hem Trump-Xi diplomasisi, piyasaların yönünü çizecek. Eğer Powell “yumuşak inişi” teyit eder, Busan’dan da ticari uzlaşma sinyali çıkarsa, borsalarda güçlü bir ralli görebiliriz.
➔Geniş kapsamlı bir anlaşma ihtimali hemen ilk toplantıda zor. Ama olursa risk iştahı patlar, emtia rallisi başlar.
➔Ancak aksi durumda piyasalar sert bir düzeltmeye girebilir.
➔O zaman geçen haftadan itibaren kar realizasyonu yaşayan altın yeniden “barometre” işlevine dönebilir. Jeopolitik tansiyon arttıkça ons altın yukarı, güven arttıkça yatay.
➔Anlaşma olmamasına karşılık görüşmelerin ilerleyen tarihlerde sürmesinin kararlaştırılması ve bazı kısıtlamaların kaldırılması seçeneğinde ise finansal piyasalar için “askıda dönem” başlayabilir.
➔Powell’ın cümlelerine, Trump’ın jestlerine, Xi’nin sessizliğine dikkat.
➔Çünkü bazen piyasayı rakamlar değil, tonlar belirler.