TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda yaptığı sunumda Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan sade ama net bir tablo çizdi: Dezenflasyon süreci hız kaybediyor.
➔Bu mesaj, sadece teknik bir tespit değil aynı zamanda para politikasının yönünü belirleyecek en kritik uyarı.
➔Karahan’ın cümleleri arasında dikkatle dinleyenlerin fark ettiği şey şu: Merkez Bankası artık faiz indirimi döneminin sonuna yaklaşmış olabilir.
ENFLASYON DİRENİYOR
➔Eylül ayında açıklanan %3,23’lük aylık enflasyon, son 20 yılın Eylül ortalamasının iki katından fazla.
➔Bu, basit bir istatistik değil fiyatlar genel düzeyinde kalıcı bir ataletin göstergesi.
➔Gıda, kira, eğitim… üçü de cep yakıyor, üçü de TÜFE’nin düşüş hızını baltalıyor.
➔Gıda fiyatları, kuraklık ve arz darboğazlarıyla yeniden yükselişte.
➔Kira enflasyonu, deprem sonrası arz kısıtları nedeniyle tahminlerin ötesine geçti.
➔Hizmet sektörü ise fiyatlama davranışını değiştirmiyor, endeksleme eğilimi hâlâ güçlü.
➔Karahan bu tabloyu gizlemedi, aksine altını çizdi: “Beklentiler düşüyor ama hâlâ hedeflerin üzerinde.”
➔Yani enflasyon beklentilerinde iyileşme var ama henüz güven vermiyor.
SIKI DURUŞTA ISRAR: ARA HEDEFLERDEN SAPARSAK SIKILAŞIRIZ
➔TCMB, 2026 için %16, 2027 için %9 enflasyon hedefi koyarak uzun vadeli bir patika çizdi.
➔Ancak Başkan Karahan’ın “ara hedeflerden sapma halinde sıkılaşırız” vurgusu, satır aralarındaki en güçlü mesajdı.
➔Bu, “faiz indirimleri sonsuza kadar sürmez” demenin diplomatik hali.
➔Son iki toplantıda toplam 5,5 puanlık indirimle politika faizi %40,5’e çekildi.
➔Yine de Karahan, “sıkı duruşun sürdüğünü” özellikle vurguladı.
➔Kredi büyümesinin yavaşlaması, TL mevduatın artışı ve KKM’nin kademeli tasfiyesi, TCMB’nin parasal aktarımı disiplin altına alma stratejisini destekliyor.
➔Bu tablo, klasik bir faiz indirimi döngüsünden çok, ölçülü bir geçiş sürecini andırıyor.
İNDİRİM DÖNEMİ BİTİYOR MU?
➔23 Ekim’de yapılacak PPK toplantısı, bu açıdan dönüm noktası olabilir.
➔Faiz indirim adımlarının küçültüleceği netleşti. Ama iş indirimleri durdurmaya kadar da gidebilir. ➔Servet Yıldırım’ın da belirttiği gibi, TCMB’nin indirimlere ara vermesi şaşırtıcı olmaz.
➔Neden mi? Çünkü son iki aydır enflasyon yükseliyor. Üretici fiyatları yönünü yukarı çevirmişti. Eylülle birlikte Tüketici fiyatları da yıllık bazda 16 aylık düşüş döneminin ardından yükselişe geçti.
➔Beklentiler ise hâlâ TCMB tahminlerinin üstünde.
➔Hizmet yapışkan, gıda fiyatları don, kuraklık gibi iklim koşullarına bağlı ve çok oynak.
➔Küresel merkez bankaları da faiz indirimlerinde artık temkinli. Yani sadece Türkiye’de değil, dünyada da faiz indirimi temposu yavaşlıyor. Fed, ECB, BoE gibi büyük merkezler, “erken gevşemenin” risklerini yaşadı.
➔Karahan bu dersi açıkça okumuş görünüyor.
EKİM VE KASIM VERİLERİ BELİRLEYİCİ
➔TCMB’nin yeni dönemi artık veri odaklı.
➔Ekim ve kasım enflasyonları, faiz patikasının yönünü tayin edecek.
➔Eğer aylık enflasyon tekrar %3 bandında kalırsa, TCMB’nin indirimleri duraklatması hatta geçici sıkılaşmaya gitmesi olası.
➔Tersine, fiyat artışları yavaşlar ve %2 civarına iner ve beklentiler de TCMB projeksiyonuna yaklaşırsa, sınırlı indirimlerin sürmesi mümkün.
➔Ama artık kimse, “faizler hızla düşecek” diyemiyor. O dönem bitti.
➔Bugün TCMB’nin önündeki tablo, sade ama zorlu. Enflasyon yüksek, beklentiler kırılgan, küresel ortam belirsiz.
➔Ama aynı zamanda TL mevduat payı artıyor, kredi büyümesi yavaşlıyor, parasal aktarım mekanizması güçleniyor.
➔Yani Karahan yönetimi, “dezenflasyonun ikinci perdesine” geçmiş durumda. Artık mesele enflasyonu düşürmek kadar, bu düşüşü kalıcı hale getirmek.
➔Bu da ancak sabırla, veriyle ve iletişimle olur. Karahan’ın sunumu tam da bu üçlünün altını çiziyor.
GEVŞEMEYE DEĞİL DENGEYE GELDİK
➔TCMB’nin mesajı açık: “Gevşemeye değil, dengeye geldik.”
➔Enflasyon patikasındaki direnç, faiz indirimlerini frenleyebilir.
➔Bu, kötü haber değil tam tersine, politikada ciddiyetin göstergesi.
➔Türkiye ekonomisi artık “faiz indirimi coşkusu” değil, fiyat istikrarı güveni arıyor. Karahan da bunu biliyor.
➔Eğer ekim ve kasım verileri yüksek gelirse, TCMB’nin ayağını gazdan çekmesi kaçınılmaz.
➔Ama o zamana kadar, direksiyon hâlâ sıkı: Fren hazır, gaz kontrollü.
