ABD merkez bankası (Fed), son toplantısında piyasa beklentileri doğrultusunda politika faizini 25 baz puan düşürerek %3,75-4,00 aralığına indirdi.
➔Ancak bu kararı sıradan bir hamle olmaktan çıkaran iki kritik faktör vardı: ABD hükümetinin kapanması nedeniyle sağlıklı ekonomik veri akışının kesintiye uğraması ve Fed Başkanı Jerome Powell'ın Aralık ayı indirimi konusunda "kesinlikten uzak" olduğu yönündeki temkinli söylemi.
VERİ KARANLIĞINDA RİSK YÖNETİMİ
➔ABD’de hükümetin kapanması, Fed'in faiz kararı için hayati önem taşıyan istihdam verisinin yayımlanmasını engelledi.
➔Veri temelli hareket etmeyi ilke edinmiş bir merkez bankası için bu durum, adeta puslu bir havada navigasyon yapmaya benziyor.
➔Gerçi eylül ayı enflasyon verileri, yılbaşında yapılacak ücret ve maaş artışları için kıstas alındığından sıra dışı bir kararla açıklandı ama bu durum ekim ayı verileri için geçerli olmayacak. Ekim ayı istihdam verileri de açıklanmayacak.
➔Bu durum bizce Fed’i faiz indiriminde durmaya iten en önemli neden.
➔Sağlıklı karar için veri, verilerin açıklanması için hükümetin açılması gerekiyor. Kısaca bundan sonra faiz kararı da hükümetin açılmasına bağlı.
➔Hükümetin kapanmasının şimdiye kadarki maliyetinin ise 18 milyar olduğu hesaplanıyor.
FED BU ŞARTLARDA NEDEN FAİZ İNDİRDİ?
➔Son aylık istihdam verisi bilinmeden alınan faiz indirim kararı, büyük ölçüde bir risk yönetimi adımı olarak yorumlanabilir.
➔Hükümet kapanmasının ekonomik faaliyeti olumsuz etkileyeceği ve işgücü piyasasında aşağı yönlü risklerin arttığı yönündeki endişeler, Fed'i "önden davranmaya" itti.
➔Faizi indirerek, ekonomik yavaşlama riskine karşı bir nevi sigorta poliçesi kesmiş oldu. Fed, daha sıkı bir politikanın işgücü piyasasını daha da kötüleştirmesini önlemeyi amaçladı.
➔Ancak bu, Fed içindeki görüş ayrılıklarının derinleşmesine yol açtı. Bir üye 50 baz puan indirim isterken, bir diğeri faizlerin sabit kalmasından yana oy kullandı.
BOZULMA YARATAN 3 GELİŞME
➔Faiz indirimi kararına rağmen piyasaların bozulması ve özellikle hisse senedi piyasalarında düşüşler yaşanması, Fed'in iletişim stratejisindeki ince bir dengenin bozulmasından kaynaklandı.
1-Aralık ayı sinyali: Başkan Powell'ın Aralık ayında bir indirim daha yapılacağının kesin olmadığını, hatta bu ihtimalden "çok uzakta" olduklarını belirtmesi, piyasanın beklediği güvercin tonun aksine şahin ve sıkı para politikasına yakın bir duruş sergiledi.
Piyasa, eylül projeksiyonları doğrultusunda Aralık'ta bir indirime kesin gözüyle bakıyordu. Bu belirsizlik, yatırımcı iştahını azalttı.
2-Kritik veri eksikliği: Faiz indiriminin ardında yatan asıl neden, zayıflayan veri setlerinden ziyade veri yokluğuyla büyüyen belirsizlikti. Bu durum, ekonominin Fed'in düşündüğünden daha kırılgan olabileceği ve Fed'in elinin kolunun bağlı olduğu algısını güçlendirdi.
3-Risksiz yol yok: Fed, enflasyon risklerinin yukarı yönlü, istihdam risklerinin ise aşağı yönlü olduğu "zorlayıcı bir durum" ile karşı karşıya bulunduğunu kabul etti. Piyasalar, bu dengenin gelecekteki adımlar için risksiz bir yol bırakmadığını görerek oynaklık tepkisi verdi.
GÖZLER HÜKÜMETİN AÇILMASINDA
➔Fed, önümüzdeki dönemde para politikasını şekillendirirken zorlu bir yoldan ilerlemek zorunda.
➔Gelecek faiz kararlarını belirleyecek temel unsurlardan biri hükümet kapanmasının süresi olacak.
➔Kapanma kısa sürerse, Powell'ın da belirttiği gibi, ekonomik faaliyet üzerindeki olumsuz etki hızla tersine dönebilir ve kritik veriler yayımlanmaya başlar.
➔Bu durumda Fed, elindeki taze verilerle hareket etme şansını bulur. Güçlü veriler gelirse, Aralık'ta faiz indirimi ihtimali tamamen ortadan kalkabilir.
➔Kapanma uzarsa, ekonomik belirsizlik artmaya devam eder ki, Fed istihdam piyasası üzerindeki kalıcı hasar riskini azaltmak için veri olmadan dahi ikinci faiz indirimini değerlendirmek zorunda kalabilir.
➔Bu nedenle analistler kapanmanın uzamasının indirim olasılığını artıracağı görüşünde. Ancak veri olmadan Fed’in nasıl karar alacağı da tam bir muamma. Başkan Powell’ın tamamen açık olan faiz indirim kapısını en azından yarı yarıya kapatması da bundan.
GÜVERCİN VE ŞAHİN DENGEYİ KORUMAK
➔Fed, piyasa beklentilerini tamamen görmezden gelemez ancak aşırı güvercin bir duruş sergileyerek de enflasyonla mücadele inancını zedelemek istemiyor.
➔Gelecekteki toplantılarda Powell, piyasalara hem esnekliğini hem de temel hedeflerine bağlılığını piyasalara göstermek, dengeli ve ihtiyatlı bir ton kullanmak zorunda kalabilir.
➔Fed yönetiminde ayrışmanın şiddetlenmesi, görev süresinin sonuna yaklaşan ve Trump’ın yıpratıcı açıklamalarının etkisiyle Banka’yı yönetmede zorlanan Powell’ı dengeli ve ihtiyatlı bir tona itebilir.
➔Ancak yeni başkan adayı aralıkta açıklandığında mevcut başkanın hükmü iyice azalacak.
İŞ DAHA DA ZORA BİNER Mİ?
➔Bu açıdan Fed'in son faiz kararı, bir risk yönetimi hamlesiydi. Ancak belirsizliğin yüksek olduğu bir ortamda, Aralık ayı indirimine yönelik kapıyı bir ölçüde kapatması piyasaları hayal kırıklığına uğrattı.
➔Fed'in adımları, ABD-Çin ilişkilerinin seyrine, Washington'dan gelecek hükümetin açılmasına yönelik haberlere ve ekonomik verilerin ne zaman tekrar toparlanacağına bağlı olacak.
➔Enflasyon ve istihdam hedefleri arasındaki gerilim ve başkan atama süreci Fed'in karar verme sürecini daha da karmaşık hale getirmeye devam edecek.
