“Akşam ne yiyeceğiz?” İşte bütün soruların anası! Her gün yeniden birbirimize sorduğumuz bu soru aradan geçen günlerin, ayların ve yılların sonunda kabusumuz oldu. “İlk kim soracak” stresi sabah uyandığımız andan itibaren benliğimizi saran, gün boyu bizimle oradan oraya dolaşıp duran, bu soruyu sormamak için Züleyha’yla gözlerimizi kaçırıyoruz birbirimizden. Atlas’ın sırtında taşıdığı ‘Dünya’ gibi biz de bu sorunun altında eziliyoruz her Allah’ın günü yeniden. “Akşam ne yiyeceğiz?” sorusu üniversite sınavında karşıma çıksa boş kağıt veririm o derece… Çünkü cevaplarım bitti bu soruya. Züleyha’nın da aynı durumda olduğunu düşünüyordum ki geçenlerde dahiyane bir fikirle geldi. Soruyu ChatGPT’ye sormuş! Suyun kaldırma kuvvetini bulduğunda “Eureka, eureka” (Buldum, buldum) diyerek çırılçıplak bir şekilde hamamdan fırlayıp sokaklarda koşturan Arşimet gibi oradan oraya koşasım geldi içimden… Atlas’ın sırtında taşıdığı Dünya’yı yere bıraktığını hissettim. Sisifos, binlerce yıldır dağın yamacından yukarı doğru yuvarladığı kayayı zirveye oturttu çok şükür. “Artık yapay zeka düşünsün” diyerek dün akşam ne yiyeceğimizi ChatGPT’ye sorduk.
‘Kolay ve Hızlı’ tavuk sote, menemen, sebzeli makarna tavsiye etti… ‘Daha doyurucu’ fırında patatesli köfte, etli nohut; ‘hafif ve sağlıklı’ enginar ve taze fasulye koydu masaya!
Bizim midemize kramplar girmesine neden olan o cevapsız soruya saniyeler içinde 10’a yakın farklı alternatifle cevap veren ChatGPT’ye teşekkür edeceğime, “Ulan acaba aynı soruyu soran herkese saatli maarif takvimi gibi aynı menüyü mü söylüyor” diye içime kurt düştü. Arkadaşlarıma SMS yollayıp yapay zekaya, “Akşam ne yiyeceğiz?” diye sormalarını istedim. Ben küçük beynimle böyle hinlikler peşinde koşarken, ‘zavallı, masum’ yapay zeka iki arkadaşıma lahmacun tadında tava pizzasından ‘biraz Adanalı dokunuşu’ diyerek Adana usulü bulgur pilavı önermiş.
Tüm bu abur cuburun üstüne “Akşam ne yiyeceğiz” meselesinin 70 bin yıl önce yaşayan Neandertaller için de bir sorun olduğunu okumak keşkül üstüne fıstıklı dondurma oldu benim için…
NEANDERTALLER 70 BİN YIL ÖNCE FARKLI KASAPLIK TEKNİĞİ KULLANIYORMUŞ
The Guardian’daki habere göre araştırmacılar tarih öncesi kuzenlerimiz Neandertallerin yemek hazırlama konusunda birbirlerinden farklı tercihleri olduğunu keşfetmişler.
Kuzey İsrail’deki iki mağarada bulunan hayvan kemiklerini inceleyen arkeologlar, aynı dönemde yaşayan farklı Neandertal gruplarının aynı hayvanları farklı şekillerde parçaladığını bulmuş.
Kudüs İbrani Üniversitesi’nden Anaelle Jallon, bu durumun tüm Neandertal nüfusu içinde hayatta kalma konusundaki faaliyetlerde bile farklı yöntemlere sahip grupların olduğunu göstermesi bakımından önemli olduğunu söylüyor.
Araştırmacılar Amud Mağarası’nda 70 bin ila 50 bin yıl öncesine ait 249 kemik parçasındaki kesik izlerine ve Kebara Mağarası’nda 60 bin ila 50 bin yıl öncesine ait 95 kemik parçasındaki kesikleri incelemiş. Birbirinden 70 kilometre uzakta olan mağaralarda iki farklı Neandertal grubunun yaşadığı ve çakmak taşından benzer aletler kullandığı tespit edilmiş. İki grupta dağ ceylanı ve alageyik gibi benzer hayvanları yiyormuş.
Araştırmacılar iki mağaradan alınan kemiklerdeki kesik izlerini incelediklerinde iki mağara arasında farklılıklar bulmuş. Hayvanların türü değişirken vücutlarının da farklı parçalarının besin olarak kullanıldığı düşünülüyor. Araştırmacılar farklı Neandertal gruplarının farklı kasaplık tekniği kullandığını iddia ediyor.
Jallon, “Ya etin hazırlanma ve kesilme biçiminde ya da etin nasıl kesileceğini öğrenme biçiminde bir farklılık var” diyor.
University College London’da Dr. Matt Pope ise yapılan çalışmanı bu konudaki araştırmalara bir yenisini eklediğini söylüyor: “Bu çalışma, tek tip bir Neandertal kültürünün olmadığı ve nüfusun farklı zaman ve yerlerde, aynı arazide yaşayan ve belki de oldukça farklı yaşam biçimlerine sahip birden fazla gruptan oluştuğu yönünde güçlü bir hatırlatıcı niteliğinde…”
HER GÜN 43 DAKİKA AKŞAM NE YİYECEĞİ ÜZERİNE DÜŞÜNEN İNSANLAR VAR
70 bin yıl önce günlük hepi topu üç beş meseleyle ilgilenen Neandertaller’de bile yemek konusu sorunken ‘modern insanın’ “Akşam ne yiyeceğiz” sorusunun cevabı için kafayı yemesi normal sanki! (Bana Neandertallerin bir dolu sorunu vardı demeyin:)
Psikoloji bu sorunun cevapsızlığının nedeninin ne olduğuna “Karar Verme Yorgunluğu” diye cevap veriyor. Gün içinde farklı farklı meselelerde farkında olarak ya da olmayarak birçok karar veren beyin akşam olduğunda karşısına çıkan bu basit soru karşısında ne yapacağını şaşırıyormuş. Son yıllarda sosyal medyanın da etkisiyle yüzlerce farklı alternatife sahip olmak da yorgun beynimizi paralize edip “Analiz felci” geçirmesine neden oluyormuş.
Geçen yıl yapılan bir araştırmaya göre İngilizler günde 43 dakika, yılda 37 saatlerini partnerleriyle akşam ne yiyeceklerini tartışarak geçiriyorlarmış.
Akşam ne yiyeceklerine karar verememe nedeniyle partnerleriyle tartışma yaşadıklarını söyleyenlerin oran yüzde 10! Kararsızların yüzde 42’si bir karar vermek için buzdolabının içine çaresiz gözlerle dakikalarca baktıklarını söylüyor.
Bir yetişkin ortalama saat 15.10 civarı akşam ne yiyeceğini düşünmeye başlıyormuş. Ve bu soru yaklaşık 3-4 saat boyunca kafasının içinde gittikçe büyüyerek dönüp duruyormuş. Sonuçta “Bu akşam ne yiyeceğiz?” sorusu mağdurlarının yüzde 47’si öyle ya da sırf bir karar vermiş olmak için aslında hiç istemedikleri bir yemeği yiyip yatağa gidiyormuş.
Onları anlıyorum sırf bu sorunun altında ezilmekten kurtulmak için kaç akşam sırf bir şeyler yemiş olmak için bir şeyler yediğimizi biz biliriz!
Neyse artık soru düşünsün! ChatGPT Usta her akşam bir açık büfe sunuyor önümüze... Soruya cevap aramaktan kurtulduk... Şimdi onun tavsiye ettiği yemeklerden hangisini seçeceğimiz üzerinden kafayı yiyoruz!
