AK Parti yerel yönetimler reformu üzerinde çalışıyor: Belediyelerde hizmetler hiyerarşisi geliyor
AK Parti'de yerel yönetimlerin daha aktif hale getirilmesi için çalışmalar başlatıldı. TBMM'ye sunulacak taslak çalışmada Anayasa'da bulunan, belediyelerin insani yaşam koşullarını sağlama ödevine atıfla bir "hizmetler hiyerarşisi ve öncelikli hizmetler" statüsü oluşturulması hedefleniyor. Bülent Aydemir'in haberi...
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın TBMM grup toplantısında açıkladığı, “Yeni bir belediye yönetimi statüsüne ihtiyaç var. Vali ve kaymakamlarımızı daha aktif hale getirmeliyiz” sözlerinin ardından AK Parti’de yerel yönetimler reformu üzerinde bir çalışma başlatıldı.
Önümüzdeki süreçte kanun teklifi olarak TBMM’ye sunulacak taslak çalışmada Anayasa’da bulunan, belediyelerin insani yaşam koşullarını sağlama ödevine atıfla bir “hizmetler hiyerarşisi ve öncelikli hizmetler” statüsü oluşturulması hedefleniyor. Çalışmanın gerekçesine göre; belediyelerin hizmet odaklı ödevlerini aksatmadan yerine getirmesi için teşvik edilmesi, kaynakların etkin kullanımı ve bunların denetlenmesi planlanıyor.
Belediyeler öncelikle içme suyu, kanalizasyon, çevre temizliği, ulaşım-trafik ve sosyal donatı hizmetlerini yerine getirecek. Bu hizmetlerden sonra konser gibi kültürel faaliyetlere yer erecek. Hükümetten alınan ödenek ve İller Bankası’ndan kullanılan kaynak ve kredilerin amacı doğrultusunda kullanılması sağlanacak. Örneğin arıtma tesisi için kredi kullanmış bir belediye bu parayı amacı dışında konser gibi etkinliklerde kullanamayacak. Bu tür etkinlikler için belediyenin kendi öz kaynağını oluşturması gerekiyor. Halihazırda Sayıştay, Mülkiye Teftiş ve Kontrolörler tarafından denetlenen belediyeler için harcamaların etkin ve yerinde yapılması sağlayacak farklı bir denetim mekanizması daha düşünülüyor.
ANAYASAL DEĞİŞİKLİK GEREKİR Mİ?
Yeni kanun teklifinin Anayasal yetki ve görev dağılımı açısından da tartışılması bekleniyor ancak AK Parti kaynakları, söz konusu düzenlemenin dayanağının anayasada yer aldığını savunuyor.
Anayasa’da, temel hak ve hürriyetler sayılırken, “Her Türk vatandaşının bu Anayasa’daki temel hak ve hürriyetlerden eşitlik ve sosyal adalet gereklerince yararlanarak, milli kültür, medeniyet ve hukuk düzeni içinde onurlu bir hayat sürdürme ve maddi ve manevi varlığını bu yönde geliştirme hak ve yetkisine doğuştun sahip olduğu;
Topluca Türk vatandaşlarının milli gurur ve iftiharlarda, milli sevinç ve kederlerde, milli varlığa karşı hak ve ödevlerde, nimet ve külfetlerde ve millet hayatının her türlü tecellisinde ortak olduğu, birbirinin hak ve hürriyetlerine kesin saygı, karşılıklı içten sevgi ve kardeşlik duygularıyla ve Yurtta sulh cihanda sulh arzu ve inancı içinde, huzurlu bir hayat talebine hakları bulunduğu” hükmüne atıf yapılıyor.
KAYYUMA KARŞI YENİ DÜZEN Mİ?
AK Parti kaynakları, kapsamlı bir yerel yönetimler reformu için 5393 sayılı Belediyeler Kanunu ile birlikte Büyükşehir Belediye Kanunu’nda değişiklik yapılabileceğini ifade ediyor. Belediyelerin ödev, hizmet ve sorumluklarının kanunlarda net olmadığına dikkat çeken kaynaklar, getirilmesi planlanan yeni düzenleme ile il-ilçe belediyeleri arasındaki yetki karmaşası ve hizmetlerde anlaşmazlığın da giderilmesinin amaçlandığını vurguluyor. Kanun teklifi ile belediyelerin görev, yetki ve sorumlulukları daha net çizilecek. Büyükşehir, il, ilçe belediye başkanlarının bazı yetkileri sınırlanacak, harcamaları sıkı denetlenecek, kendi öz kaynaklarını oluşturmaları sağlanacak, hizmetlerde öncelik sıralaması ve hiyerarşi oluşturulacak.
Kaynaklar, bunun istisna hale getirilmesi planlanan kayyum atama uygulamalarına alternatif olmadığını söylüyor.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, bu konuyla ilgili şunları söylemişti:
“Yeni belediye yönetimi statüsüne ihtiyaç vardır. Bu şehirlerimizdeki il özel idaresi yapılanması da gözden geçirilmeli. Vali ve kaymakamlarımızın görevlerini daha aktif hale getirmeliyiz. Belediyelere kamudan tahsis edilen ve topladıkları mali kaynakların denetimi için yerel dinamiklere, ilgili merkezi kurumlara dayanan yeni bir yapı kurulmalı. Bu çerçevede tanımlar net, usuller kesin, uygulamalar şeffaf olmalıdır.
Prim borçları için verdiğimiz mücadele bilinmektedir. Aynı reklam bütçeleri için de geçerli. Belediyelerin orta ve uzun vadeli program düzenlenmeli. Aksi halde belediyeler kılını kıpırdatamaz hale gelecektir.
Terör örgütünün kendini feshi ardından siyasetin güçlü devreye girmesiyle, belediyelerdeki kayyum uygulamasının yeniden istisna haline geleceğini düşünüyoruz.”
NELER TASARLANIYOR
Yeni yerel yönetimler reformu stratejisinin ana hatları şöyle çiziliyor ve şu hedefler ortaya konuluyor:
- Kentsel dönüşümü teşvik edici bir düzenleme yapılacak. Aksi durumda ödevini yerine getirmeyen belediyeye cezai işlem uygulanacak veya bu konudaki yetkisi elinden alınacak. Mevzuata aykırı imar uygulamalarına imza atan belediyelere cezai işlem uygulanacak.
- Belediyelerin imar izni ve uygulamalarındaki yetkilerinin daraltılması veya merkezi hükümetin temsilcilerinin yer alacağı komisyon ile paylaşılması düşünülüyor.
- Belediyeler öncelikli hizmetlere teşvik edilecek, hizmetler hiyerarşisi oluşturulacak. Temel hizmetlerin aksatılması durumunda belediyeye müdahale edilecek.
- Özellikle turizm beldelerinde yaz aylarında mevsimlik olarak nüfusu artan belediyelere aktarılan pay başta olmak üzere farklı bir bütçe yönetimi ve strateji izlenmesi sağlanacak. Turizm bölgelerine özel bir statü uygulanması planlanıyor. Su, çöp ve ulaşım hizmetlerinde daha titiz denetimler yapılacak.
- Terörle iltisaklı olduğu tespit edilen ya da soruşturma açılan belediyelerde yapılan kayyum uygulamasına alternatif olmasa da bir denetim ve kontrol mekanizması oluşturulacak. Belediyelerin layüsel davranmasının önüne geçilecek.
