Uygurlar Tarihi, Kurucusu ve Özellikleri: Uygurlar Kimdir, Ne Zaman Kuruldu?
Büyük bir kültürel mirasa sahip olan Uygurlar, tarih sahnesine damgasını vuran bir Türk halkıdır. 8. Yüzyıldan sonra, özellikle Çin'in batısında ve Orta Asya'nın kuzeyinde önemli bir devlet kuran Uygurlar, kültürel bir miras bırakmıştır. Peki, Uygurlar kimdir, Uygurlar Türk mü? Türk boylarından biri olan Uygurlar, Orta Asya'daki geniş coğrafyalarda etkisini sürdürerek tarihin farklı dönemlerinde önemli rol oynamıştır. İşte Uygurlar tarihi ve Uygurlar sınırları…
Orta Asya’dan çıkarak Çin’in batısına kadar genişlemeyi başaran Uygurlar, Türk boylarından biridir. Tarih boyunca pek çok farklı uygarlık ile etkileşim halinde olan Uygurlar, kendilerine özgü bir devlet yapısı ve kültür oluşturmuştur. 8. yüzyılda tarih sahnesine çıkarak güçlü bir devlet kuran Uygurlar, 744 yılında Göktürklerin güç kaybetmesi ile birlikte kurdukları Uygur Kağanlığı ile bağımsız devletlerini kurmuşlardır. Hem yerleşik hem de göçebe bir yaşam biçimini benimseyen Uygur Kağanlığı, Çinliler ile Türkler arasında kültürel bir köprü görevini görmüştür. Budizmi kabul eden ilk Türk halklarından biri olan Uygurlar, bu dinin öğretilerini Orta Asya’ya yaymıştırlar. Ticaret yollarında stratejik bir konumda bulunarak, pek çok farklı kültürel etkileşime giren Uygurların kurucusu Bilge Kağan'ın kardeşi Kutluk Bilge Kağandır. Tarihsel olarak oldukça güçlü olan bu devlet, Orta Asya’da oldukça geniş sınırlarda hüküm sürmüştür. Peki, Uygurlar ne zaman kuruldu? İşte Uygurlar kurucusu ve Uygurlar özellikleri…
UYGURLAR KİMDİR?
Türk kökenli bir halk olan Uygurlar, Orta Asya’da birçok önemli devletin kurulmasına öncülük etmiştir. Özellikle 8. Yüzyıldan sonra Orta Asya’nın batısında etkili olan Uygurlar, burada kendi devletlerini kurmuştur. Güçlü ticaret ve kültürel etkiye sahip olan Uygurlar, bölgesel olarak geniş topraklara yayılmıştır. Uygurların tarihsel olarak en çok bilinen yerleşim yerleri, günümüz Çin’inin Sincan Uygur Özerk Bölgesi’ne yakın bölgelerdeki büyük şehirlerdir.
UYGURLAR TÜRK MÜ?
Evet, Uygurlar Türk boyları arasında yer alır. Türk kökenli bir halk olan Uygurlar, Orta Asya’nın eski Türk devletlerinden Göktürk İmparatorluğu’nun yıkılmasının ardından bağımsız devletlerini kurmuşturlar. Özellikle Göktürklerle dilsel ve kültürel bağlantılara sahip olan Uygurlar, Türk milletinin tarihi gelişimine oldukça önemli katkılar sağlamıştırlar. Öte yandan Uygurların geleneklerinde ve dillerinde, Türk halklarının izleri gözlemlenir. Zamanla Orta Asya'da pek çok farklı kavimle iletişime giren Uygurlar, kendi kimliklerini oluşturmuşturlar.
UYGURLAR KURUCUSU KİMDİR?
Uygurlar kurucusu, Uygur Kağanlığının ilk hükümdarı olan Kutluk Bilge Köl Kağandır. 8. yüzyıl başlarında Orta Asya’daki güç boşluğundan yararlanan Kutluk Bilge Köl Kağan, Uygurları bir araya getirerek güçlü bir devlet kurmuştur. 744 yılında kurulan Uygur Kağanlığı, zamanla Orta Asya'nın önemli güçlerinden biri haline gelmiştir. Uygur halkını bir arada tutan Kutluk Bilge Köl Kağan, hem kültürel hem de askeri alanlarda önemli gelişmeler yaşamasına vesile olmuştur.
UYGURLAR ÖZELLİKLERİ NELERDİR?
Tarihsel açıdan çok yönlü bir toplum yapısına sahip olan Uygurların en belirgin özelliklerinden biri, oldukça güçlü bir mirasa sahip olmalarıdır. Orta Asya’nın eski uygarlıkları arasında yer alan Uygurlar; özellikle sanatları, yazı sistemleri ve dini inançları ile öne çıkmıştırlar.
Maniheizm, Budizm ve Hristiyanlık gibi birbirinden farklı dini inançlara ev sahipliği yapan Uygurların sanatında ve kültüründe bu dinlerin etkileri gözlemlenebilir. Ayrıca, kendi yazı sistemlerini geliştiren Uygurlar, Uygur alfabesini kullanmıştırlar. Bunun yanı sıra ipek yolunun oldukça önemli bir geçiş noktasında bulunan Uygurlar, ticaret yolu ile de büyük bir zenginlik elde etmiştir.
Öte yandan tarım ve hayvancılık ile uğraşan Uygurlar, pek çok zanaat dalında da gelişme göstermiştir. Uygur sanatı; minyatürler, el yazmaları ve taş heykeller ile adından söz ettirmiştir. Devlet dairelerinden uyguladıkları sistem ile dikkat çeken Uygurlar, devlet yönetimi alanında d oldukça gelişmiş bir yapıya sahiptir.
UYGURLAR SINIRLARI NEREDE?
Orta Asya’nın büyük bir kısmında hüküm süren Uygur Kağanlığının başkentleri, bugünkü Moğolistan sınırları içerisinde yer alan Karabalasagun şehri olarak kabul görür. Bu topraklarda güçlü bir devlet kuran Uygurlar, hem Batı’daki Türk halkları ile hem de Çin ile ilişkileri geliştirmiştir. 8. yüzyılda Çin'in Tang İmparatorluğu İle ittifak yapan Uygur Kağanlığı, Sincan bölgesinde geniş topraklara sahip olmuştur. Batı'daki Türk boyları ile ittifaklar kurarak, daha geniş bir coğrafyada etkili olan Uygurlar, sınırlarını; ticaret, tarım ve askeri stratejilere göre şekillendirmiştir.
UYGUR KAĞANLIĞI NE ZAMAN KURULDU?
Uygur Kağanlığının temelleri, milattan önce 3. Yüzyıla kadar uzanır fakat Uygurların tam bağımsız bir devlet olarak tarihte varlık gösterili 744 yılına uzanır. 744 yılında Kutluk Bilge Köl Kağanın liderliğinde Orta Asya’da kurulan Uygur Kağanlığı, Çin'in Tang İmparatorluğu ile yakın ilişkiler kurmuş, zamanla bağımsızlık mücadelesi vererek daha geniş topraklara sahip olmuştur.
Uygur Kağanlığı, 840 yılında Karluklar tarafından yıkılmıştır. Kağanlığın yıkılmasının ardından, Uygurların bir kısmı Sincan bölgesine yerleşerek burada Uygur Emirlikleri kurup varlıklarını sürdürmüştür. Uygur Kağanlığının tarih sahnesindeki en kritik dönüm noktalarından biri, Budizm dininin kabulü ve bu dinin etkisi ile kültürel gelişimleri zirveye ulaşmasıdır.
