Sabah sabah hapşırık krizi mi? Alerji mi, grip mi?

Güne art arda hapşırıklarla başlıyorsanız, bunun nedeni sadece mevsimsel grip olmayabilir! Alerjiyle gribi karıştırmak, yanlış tedavi sürecine neden olabilir. Peki, nasıl ayırt edilir? İşte detaylar...

Giriş: 12.06.2025 - 08:00 Güncelleme: 12.06.2025 - 08:00

Neden sabahları daha fazla hapşırıyoruz?

Yeni güne burun tıkanıklığı ve hapşırıkla mı başlıyorsunuz? Nedeni düşündüğünüzden farklı olabilir.

Sık hapşırma, burun tıkanıklığı veya akıntısı, öksürük, gözlerde yaşarma gibi belirtiler genellikle mevsimsel grip ya da soğuk algınlığı ile karıştırılır. Ancak bu belirtiler, alerjik rinitin de habercisi olabilir. Alerjik rinit, tedavi edilmediğinde ileride astım gibi daha ciddi solunum yolu hastalıklarına zemin hazırlayabilir. Bu nedenle ciddiye alınması gerekir.

REKLAM

Bağışıklık sistemimiz, zararlı mikroorganizmalara karşı ilk savunma hattımızdır. Deri, burun ve ağız mukozası gibi bariyerler sayesinde zararlı maddelerin vücuda girmesi engellenir. Ancak alerjide bu bariyerler, aslında zararsız olan maddeleri tanımakta başarısız olur ve bu maddeler bağışıklık sistemini yanlış yönlendirir. Sonuç olarak kaşıntı, kızarıklık, göz yaşarması, burun akıntısı, hapşırık ve nefes darlığı gibi belirtiler ortaya çıkar. Fiziksel uyarıcılar ve stres gibi faktörler ise bu süreci daha da kolaylaştırabilir.

Hapşırma, burun mukozasının tahrişine karşı vücudun verdiği doğal bir tepkidir. Bu refleksin iki aşaması vardır: duyusal (nazal) ve motor (solunum) yanıt. Sabahları art arda hapşırmak özellikle alerjik bireylerde yaygındır. Bunun nedenleri arasında şunlar yer alır:

- Yatakta ve odada biriken toz akarları

- Sabah saatlerinde yoğun olan polenler

- Evcil hayvan tüyleri

- Nem, rutubet ve hava sirkülasyonunun yetersiz olması

- Burun akıntısı ve tıkanıklık

- Burunda ve damakta kaşıntı

- Kırmızı, kaşıntılı ve sulu gözler

- Öksürük ve geniz akıntısı

REKLAM

Sık hapşırmanın temelinde çoğunlukla alerjik rinit bulunur. Ancak şu nedenler de etkili olabilir:

- Toz, küf ve hayvan tüyü alerjileri

- Bazı ilaçların solunması (örneğin kortikosteroidler)

- Soğuk algınlığı ve grip gibi viral enfeksiyonlar

- Sinüzit ve diğer üst solunum yolu hastalıkları

- Toz Akarları: Ev tozlarının içinde yaşayan bu mikroskobik canlılar özellikle yatak, halı ve mobilyalarda bulunur. Nefes darlığı, kaşıntı, burun tıkanıklığı gibi alerjik tepkilere neden olabilir.

- Polenler: Özellikle bahar aylarında yoğunlaşan polenler, kıyafetlere ve saçlara yapışarak eve taşınabilir. Bu da gece ve sabah saatlerinde alerji krizlerine yol açar.

- Evcil Hayvan Tüyleri: Hayvan tüylerine alerjisi olan kişilerde solunum sıkıntısı, gözlerde tahriş ve deri döküntüleri görülebilir.

REKLAM

- Hamam Böcekleri: Hamam böceklerinin neden olduğu alerjilerde burun tıkanıklığı, öksürük, cilt döküntüleri ve kulak enfeksiyonları gibi belirtiler ortaya çıkabilir.

- Alerjiler: Vücudun polen, toz veya hayvan tüyü gibi maddelere karşı aşırı duyarlılığı

- Viral Enfeksiyonlar: Soğuk algınlığı ve grip

- Sinüzit: Sinüslerin iltihaplanması

- Çevresel Etkenler: Duman, parfüm, kimyasal buhar gibi tahriş edici maddeler

- Antihistaminikler: Alerjik reaksiyonları baskılar.

- Nazal Spreyler: Burundaki iltihaplanmayı azaltarak semptomları hafifletir.

- İmmunoterapi: Vücudun alerjenlere karşı tolerans geliştirmesini sağlar.

- Çevresel Önlemler: Yaşam alanlarının düzenli temizlenmesi ve alerjenlerden uzak durulması önerilir.

Karabiber, parfüm, tütün dumanı gibi maddeler alerjik tepki olmadan da burun mukozasını tahriş ederek hapşırmaya yol açabilir. Güneş ışığı da nazal refleksi tetikleyerek hapşırmaya neden olabilir. Bu tür durumlarda histamin salınımı olmadığı için antihistaminik ilaçlar etkili olmayabilir. Bunun yerine, steroid içeren nazal spreyler veya antikolinerjik ilaçlar önerilir.

Görsel Kaynak: istockphoto/shutterstock