Bir dönem sınıf farkını belirliyordu: Mendillerin sosyal anlamı ve aşkın gizli dili!
Bugün kullandığımız mendillerin yerini genellikle tek kullanımlık kağıt peçeteler almış durumda. Ancak eğer 18. yüzyılın İngiltere'sinde yaşasaydınız, mendiller hem zenginlik göstergesi hem de flört etmek için kullanılan bir araç olarak moda dünyasında önemli bir yere sahipti. Peki, bu basit kumaş parçası nasıl bir hanımefendi veya beyefendinin gardırobunda bu kadar büyük bir anlam kazandı?
Mendil, tarih boyunca sınıf farkının, kültürlerin ve aşkın gizli dili olarak kullanılmış benzersiz bir eşya olmuştur. İlk kez MÖ 1000 yılında Çin’de ortaya çıkan mendil, günümüzdeki anlamını kazanmadan önce insanların güneşten korunması için bir baş örtüsü olarak kullanılıyordu.
Avrupa Orta Çağ’da soylular, sevgililerinin mendillerini kasklarına bağlayarak bunu bir tılsım haline getirdi. 14. yüzyılda ise mendiller, kıçın ve burunun temizlenmesi amacıyla daha küçük boyutlarda tasarlanmaya başlandı ve "el mendili" anlamına gelen “hand-kerchief” terimi ortaya çıktı. Elizabeth Çağı’na gelindiğinde mendil, hem sosyal statü göstergesi hem de duygusal mesajları iletmenin bir aracı haline gelmişti.
ZENGİNLİK VE GÖSTERİŞ SİMGESİ OLARAK MENDİLLER
15. yüzyılda Çin’den Avrupa’ya getirilen işlenmiş mendiller, başta aristokrasi olmak üzere toplumun üst tabakaları tarafından benimsenmişti. Bu mendiller o kadar değerliydi ki bazen çeyizin bir parçası olarak yer alır veya vasiyetlere eklenirdi.
Mendillerin kaybı, yerel gazetelerde ilan edilirdi. 1785 yılında Fransa Kralı XVI. Louis, kimsenin mendil boyutunun kendisininkinden büyük olmaması gerektiğini duyurarak bu moda üzerinde bile bir standart getirmişti.
ELİZABETH ÇAĞİ VE MENDİLLERİN ÖNEMİ
I. Elizabeth döneminde mendiller, aşkın ve bağlılığın sembolü haline gelmişti. Altın ve gümüş işi ile süslenmiş mendiller, hem kraliçe tarafından verilen hem de ona sunulan özel hediyelerdi. Elizabeth, bu mendilleri sessizce hizmetkarlarına ve soylulara mesajlar göndermek için kullanıyordu.
SHAKESPEARE VE MENDİLİN DRAMATİK GÜCÜ
William Shakespeare, ünlü oyunu Othello’da mendili merkezi bir sembol haline getirerek hikâyenin önemli bir parçasına dönüştürdü. Othello için mendil, eşi Desdemona’ya olan sevgisini ve sadakat beklentisini temsil ediyordu. Desdemona’nın bu mendili başka birine verdiğine inanıldığında, hikâye trajik bir sona ulaştı.
MENDİLLERİN KÜLTÜRLERDEKİ YERİ VE ANADOLU’DAKİ ÖNEMİ
Mendiller, sınıf farkının ötesinde çok çeşitli kültürlerde sevgi, bağlılık ve özlemin bir sembolü olmuştur. Örneğin, Türk kültüründe renkler ve motifler, mendilin anlamını belirleyen önemli faktörlerdi. Yeşil dikkat, beyaz aşk, kırmızı tutkuyu, mavi ise sadakatsizliği temsil ederdi. Anadolu’da el işi mendiller, sevgililere duygularını ifade etmenin en zarif yollarından biriydi.