Bu belirtileri görmezden gelmeyin! Kolon kanserine karşı alınacak adımlar: Bilinçlenme ve erken tedavinin önemi!
Kolon kanseri, sessizce ilerleyerek hayatımızı etkileyebilecek ciddi bir sağlık sorunudur. Erken tespit ve tedaviyle önüne geçilebilen bu hastalık, özellikle tarama testlerinin önemini bir kez daha gözler önüne seriyor. İşte detaylar!
Kolon kanseri, sindirilmiş yiyecekleri rektuma ve vücuttan dışarı taşıyan uzun bir tüp olan kalın bağırsakta (kolonda) başlar. Kolon kanseri genellikle bağırsak içindeki poliplerden gelişir. Bu polipler zamanla kanseröz tümörlere dönüşebilir. Ancak, erken tespit ve tedavi sayesinde kolon kanseri önlenebilir veya başka bölgelere yayılması önlenebilir.
KOLON KANSERİNİN ETKİLERİ
Kolon duvarı, mukoza, doku ve kas tabakalarından oluşur. Kanser, kolondaki en iç tabaka olan mukozada başlar ve buradaki hücrelerin mutasyona uğramış halinden kaynaklanır.
Zamanla bu polipler kanseröz hale gelir ve başka dokulara veya kan damarları yoluyla vücudun diğer bölgelerine yayılabilir. Erken tedavi edilmezse bu kanser, karaciğer ve akciğer gibi organlara metastaz yapabilir.
KİMLER RİSK ALTINDADIR?
ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi’ne (CDC) göre, kolon kanseri ABD’de en yaygın ücüncü kanser türüdür. Erkeklerde ve erkek atanan bireylerde kolon kanseri görülme oranı, kadınlardan ve kadın atanan bireylerden biraz daha fazladır.
Genellikle 50 yaş ve üzerinde görülen kolon kanseri, son 15 yılda 20 ila 49 yaş arasında da artış göstermiştir. Araştırmacılar, bu yaş grubundaki artışın nedenini tam olarak bilmese de bu durum dikkatle izlenmektedir.
KOLON KANSERİ BELİRTİLERİ
Kolon kanseri genellikle belirti vermeden ilerleyebilir. Ancak, aşağıdaki belirtileri yaşayan bireyler mutlaka bir sağlık profesyoneline danışmalıdır:
Dışkıda kan: Dışkıda kan görülmesi, hemoroid gibi daha basit bir nedenden kaynaklanabileceği gibi kolon kanserine de işaret edebilir.
Bağırsak alışkanlıklarında değişiklik: Kalıcı kabızlık veya ishal durumu dikkate alınmalıdır.
Karın ağrısı ve şişkinlik: Nedeni bilinmeyen karın ağrısı veya uzun süreli şişkinlik kolon kanseri belirtisi olabilir.
Açıklanamayan kilo kaybı: Bilinçli bir diyet veya egzersiz yapılmadan yaşanan kilo kaybı dikkate alınmalıdır.
KOLON KANSERİNİN NEDENLERİ
Kolon kanseri, başlangıçta poliplerden gelişen kontrolsüz hücre büyümelerinden kaynaklanır. Risk faktörleri şunlardır:
Yaşam tarzı: Sigara, aşırı alkol tüketimi, obezite, yüksek yağ içeren beslenme, fiziksel hareketsizlik.
Tıbbi durumlar: İltihaplı bağırsak hastalıkları, kalıtsal hastalıklar (Lynch sendromu, ailesel adenomatöz polipozis).
Aile geçmişi: Ailede kolon kanseri veya ileri düzeyde polip hikayesi olanlar daha yüksek risk altındadır.
TEDAVİ YÖNTEMLERİ
Kolon kanseri tedavisinde en yaygın yöntem cerrahidir. Tedavi yöntemleri şunları içerebilir:
Polipektomi: Kanserli poliplerin çıkarılması.
Kısmi kolektomi: Kanserli bağırsak bölgesinin çıkarılması.
Kolostomi: Bağırsak içeriğinin dışarı alındığı cerrahi bir açılım.
KORUNMA VE ÖNLEME
Kolon kanserinden tamamen korunmak mümkün olmasa da riski azaltmak için şunlar yapılabilir:
Tütün kullanmaktan kaçınmak.
Alkol tüketimini sınırlamak.
Dengeli beslenmek ve fiziksel olarak aktif olmak.
Aile sağlığı geçmişini takip etmek.
Tarama testlerini zamanında yaptırmak.
