Kışın da güneş gözlüğü takmak gerekiyor olabilir! Gözlerde güneş yanığı tehlikesine dikkat!

Kışın kayak yaparken veya yazın deniz kenarında güneşin tadını çıkarırken gözlerimizin de güneşten zarar görebileceğini hiç düşündünüz mü? Fotokeratit, halk arasında “gözlerin güneş yanığı” olarak bilinir ve uygun önlemler alınmadığında oldukça ciddi sonuçlara yol açabilir. Peki gözlerimizi bu riskten nasıl koruyabiliriz?

FOTOKERATİT NEDİR VE NASIL OLUŞUR?

Uzmanlara göre, güneş yanığı gözlerimizi de etkileyebilir. Bu duruma "fotokeratit" adı verilir. Fotokeratit, ultraviyole (UV) ışınlarına aşırı maruz kalma sonucu oluşan gözün kornea tabakasındaki bir yanık türüdür. Chicago Üniversitesi Tıp Merkezi'nden optometrist Dr. Steven Quan’a göre, yüksek seviyede veya uzun süreli UV ışınlarına maruz kalmak, korneadaki epitel hücrelerinin zarar görmesine neden olabilir.

Johns Hopkins Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden oftalmoloji profesörü Dr. Esen Akpek, korneanın beş katmandan oluştuğunu belirtiyor. En dış tabaka olan epitel, gözü toz, su ve bakterilere karşı korurken, aynı zamanda gözyaşlarından emilen oksijen ve besinleri korneanın geri kalanına dağıtır.

Dr. Akpek’e göre, yoğun UV ışınlarına maruz kalındığında epitel hücreleri doğal yenilenme süreçlerini tamamlayamadan topluca ölür. Eğer tüm epitel tabakası soyulursa, altında yoğun sinir uçları bulunduğundan çok şiddetli ağrılar ortaya çıkabilir.

FOTOKERATİTİN BELİRTİLERİ

Gözlerde güneş yanığının belirtileri ciltteki gibi hafiften şiddetliye kadar değişebilir. Maruz kalınan UV ışını miktarına bağlı olarak belirtiler daha yoğun hale gelebilir. En yaygın belirtiler şunlardır:

Gözlerde kum varmış hissi

Göz ağrısı

Baş ağrısı

Göz kapağında seyirme

Gözlerde sulanma

Şişlik

Kızarıklık

Bulanık görme

Parlak ışığa duyarlılık

Haleler görme

Göz bebeklerinin küçülmesi

Geçici görme kaybı veya renk algısında değişiklikler (nadir durumlarda)

FOTOKERATİTİN TEDAVİSİ

Fotokeratit genellikle 24-48 saat içinde kendiliğinden iyileşir. Ancak bu süre zarfında belirtileri hafifletmek için bazı yöntemler uygulanabilir. Doktorlar, ağrıyı hafifletmek için ağrı kesiciler veya antibiyotikli göz damlaları reçete edebilir. Ayrıca şu yöntemler de rahatlatıcı olabilir:

Kontakt lensleri hemen çıkarmak

Gözleri ovuşturmamak

Soğuk kompres uygulamak

Ağrı kesici ilaç almak

Güneş gözlüğü takmak

Yapay gözyaşı damlaları kullanmak

Göz makyajından kaçınmak

Tuzlu veya klorlu suya maruz kalmamak

Eğer belirtiler iki günden uzun sürerse, bir göz doktoruna başvurmak gerekir.

FOTOKERATİTE NEDEN OLABİLECEK ORTAMLAR

SU KENARI: Plaj, göl, havuz veya teknede vakit geçirmek, suyun güneş ışınlarını yansıtması nedeniyle gözlerinize zarar verebilir.

ŞEHİR ORTAMI: Beton, cam ve araba yüzeylerinden yansıyan ışınlar da gözleri etkileyebilir. Bulutlu günlerde bile UV ışınları gözlere zarar verebilir.

DAĞLIK BÖLGELER: Kar ve buz, güneş ışınlarını yansıtarak göz yanıklarına neden olabilir. Kayak, dağcılık gibi aktiviteler yapanlar için bu risk daha yüksektir.

YAPAY UV KAYNAKLARI: Kaynak makineleri, bronzlaşma yatakları ve UV ışığı yayan bazı evcil hayvan lambaları da göz sağlığını tehdit edebilir.

GÖZLERİ GÜNEŞTEN KORUMANIN YOLLARI

REKLAM

Gözleri güneş yanığından korumanın en etkili yolu, %99-100 UV koruması sağlayan güneş gözlükleri takmaktır. Geniş kenarlı şapkalar da ek koruma sağlayabilir.

Eğer kaynak makinesi kullanıyorsanız, koruyucu gözlük veya kaynak maskesi kullanmalısınız. Solaryum kullanıyorsanız, mutlaka özel göz koruması takmalı ve gözlerinizi mümkün olduğunca kapalı tutmalısınız.

DOKTORA NE ZAMAN GÖRÜNMEK GEREKİR?

Gözdeki güneş yanığı belirtileri 48 saatten uzun sürerse veya aşağıdaki belirtilerden biri görülüyorsa doktora başvurmak gerekir:

Haleler görme

Bulanık, gölgeli veya bozuk görme

Işığa karşı aşırı hassasiyet

Gece görüşünde zorluk

Ayrıca, göz kapakları da cilt kanserine duyarlıdır. Eğer göz kapağınızda kırmızı, siyah veya kahverengi bir leke, iyileşmeyen yaralar, şişlik veya kirpik dökülmesi gibi belirtiler fark ederseniz bir dermatoloğa görünmelisiniz.

Kaynak: Healthline, Live Science, Utah Health Care