Saf asidin içinde yaşam! Ölümcül güzelliğin bilimsel mucizesi: Dünyanın en sıcak noktası Dallol çölü!
Dünya üzerinde yaşamın imkânsız sanıldığı bir yerde, bilim insanları hayatın en dayanıklı hâline rastladı. Etiyopya'daki Dallol, saf asitte yaşayan mikroorganizmalarla bilim tarihine geçti!
Cehennem gibi sıcak, asit dolu ve nefes almanın bile imkânsız olduğu bir yer… Ama yine de yaşam orada, Dallol’un kaynayan renkleri arasında gizleniyor...
CEHENNEMİ ANDIRAN BİR YER
Etiyopya’nın kuzeydoğusundaki Dallol, gezegenimizin “yaşanmaz” olarak tanımlanan yerlerinden biri.
Yıl boyunca ortalama sıcaklık 45°C’nin üzerinde seyrediyor, bazı günlerde ise 55°C’ye kadar çıkıyor. Kaynayan asit havuzları, sülfür dumanları ve turuncu-yeşil renkli gölcükleriyle bu alan, bir doğa harikasından çok başka bir gezegeni andırıyor.
Dallol, deniz seviyesinden 125 metre aşağıda bulunan Danakil Çöküntüsü’nün bir parçası. Bu bölge, aynı anda hem dünyanın en sıcak hem de en düşük rakımlı kara noktası olma özelliğini taşıyor. Yeryüzünde hayatın sürdüğü en uç noktalardan biri olarak kabul ediliyor.
BİLİMİN TABULARINI YIKAN KEŞİF
Uzun yıllar boyunca bilim insanları, bu koşullar altında hiçbir canlının yaşayamayacağını düşünüyordu. Ancak 2016’da İspanyol ve Etiyopyalı araştırmacılardan oluşan bir ekip, Dallol’un asidik gölcüklerinden aldığı örnekleri mikroskop altında incelediğinde şaşırtıcı bir sonuçla karşılaştı: Yaşam vardı.
Yapılan analizlerde, pH değeri sıfıra yakın olan, yani neredeyse saf asit sayılabilecek sularda mikroskobik organizmaların yaşadığı doğrulandı. Bu mikroorganizmalar, “ekstremofil” olarak bilinen ve aşırı koşullara dayanıklı canlı türlerinden. Yüksek asit oranına, tuzluluğa ve sıcaklığa rağmen hayatta kalabiliyorlar.
MARS’A AÇILAN BİR PENCERE
Bu keşif, yalnızca Dünya’daki yaşam anlayışını değil, aynı zamanda uzay araştırmalarını da derinden etkiledi. Bilim insanları, Dallol’un kimyasal yapısının Mars yüzeyine oldukça benzediğini belirtiyor. Bu nedenle burada bulunan yaşam formları, başka gezegenlerde olası canlıların varlığına dair önemli ipuçları sunuyor.
NASA’dan astrobiyolog Felipe Gómez’e göre, “Dallol’daki yaşam, Mars’ta ya da Jüpiter’in uydularında var olabilecek canlı türlerini anlamamız için bir laboratuvar görevi görüyor.”
YAŞAMIN SINIRLARI YENİDEN TANIMLANIYOR
Dallol’da yapılan bu keşif, “yaşamın sınırları” konusundaki tanımlarımızı yeniden şekillendiriyor. Çünkü saf asitte, kaynar suda bile yaşam bulunabiliyorsa, evrende yaşamın olasılığı çok daha geniş olabilir.
Bilim insanları, bu mikroorganizmaların nasıl enerji ürettiğini ve DNA’larını aşırı koşullardan nasıl koruduğunu araştırmaya devam ediyor. Elde edilen veriler, hem Dünya’daki ekstrem ekosistemleri anlamamıza hem de uzayda yaşam arayışına ışık tutacak nitelikte.
Kaynak: BBC, Earth Observatory, Journeys By Design
