FIFA Başkanı Gianni Infantino’nun, Trump’la sıkı fıkı ahbaplığı uluslararası futbol camiasında skandala dönüştü. Dünya futbolunun patronu, FIFA’nın yıllık kongresine zamanında katılmak yerine Trump ile birlikte Körfez turuna çıkmayı tercih ettiği için sinirler gerildi. 15 Mayıs sabahı, kongre mahalli Paraguay’ın başkenti Asuncion’da delegasyonlar yerlerini aldığında, Katar’dan özel jetle yola çıkan Infantino henüz havadaydı. Bu yüzden 211 ülkeden yüzlerce delege üç saat bekledi. Körfez’de yatırımcı toplantılarına katılan Infantino gecikme için özür diledi, “Orada siyasi buluşmalarda futbolu, sizleri temsil ettim” dedi ama tatmin edemedi.
UEFA Başkanı Aleksander Ceferin ve Avrupalı federasyon başkanları kongreyi terk etti; daha doğrusu kahve molasından sonra salona dönmemişler. Protesto hareketinde en direkt eleştiri de bir kadından geldi; Norveç Futbol Federasyonu Başkanı Lise Klaveness, “En önemli buluşma noktamızda kendisi yok, çok rahatsız edici. Saygı görmek her üyenin hakkıdır ve burada demokrasi konuşur” dedi. Çünkü kongre öncesi görüşmelerde de yoktu Infantino. Trump maiyetinde olduğu için, altı konfederasyonla yüz yüze olması gereken toplantı mecburen çevrimiçi yapılmıştı.
FIFA başkanının Trump’la Körfez gezisi zaten günler öncesinden homurdanmalara yol açmıştı, gecikme tuz biber ekti. 2026 Dünya Kupası ABD, Meksika ve Kanada’da yapılacak ama Infantino daha çok Beyaz Saray’ın müdavimi. Trump’la Mar-a-Lago’da buluştuğu gibi, yemin törenine de davet edilmişti.
Trump’ın Suudileri ziyaret sırasında “Harika iş çıkarıyorsun Gianni” diye övdüğü Infantino ile dostluğu daha büyük skandalların da habercisi olabilir. Çünkü ABD’nin göç ve sınır muhafaza önlemleri, bazı ülkelere uygulanan seyahat kısıtlamaları nedeniyle 2026 Dünya Kupası’na sakıncalı ev sahipliği çokça dillendirildiği halde Infantino mükemmel bir turnuva olacağı konusunda ABD’ye kefil. Kongredeki konuşmasında, “Trump’ın sert politikaları endişeye mahal vermemeli, kupa problemsiz geçecek” dedi.
Trump’ın ABD’de 11 kente yayılan kupa heyecanını anlatmak bakımından “Bir ay boyunca her gün üç Super Bowl” gibi tuhaf lansman söylemlerine eşlik edecek kadar kefil Infantino. ABD’nin, yasal göçmenleri bile sehven deport edip geri almadığı, yeşil kartın da artık garanti taşımadığı ve geçerli vizesi olanların sınırlardan geri çevrildiği ortamda tahminen 6.5 milyon futbolsever turnuvanın ABD ayağını kazasız belasız nasıl atlatacak, orası meçhul. Kaldı ki, Trump’ın kupa paydaşı komşularla tarife gerilimi ve özellikle Kanada’ya yönelik “51’nci eyalet” tahrikleri de tansiyon unsuru.
ABD İÇİN İNSAN HAKLARI UYARISI
2022 Dünya Kupası öncesi Katar için yapılan insan hakları uyarıları an itibariyle ABD için de geçerli. Hatta LGBT+ bireylere dair kaygılar bakımından birebir örtüşüyor. Politico’nun haberine göre Human Rights Watch örgütü, ABD’nin göç politikaları nedeniyle yabancı ziyaretçilerin güvenliğinden duyulan endişeyi Infantino’ya mektupla iletmiş. Örgütün Küresel İnisiyatifler Direktörü Minky Worden imzalı mektupta “Taraftarlar ile oyuncuların ve gazetecilerin güvenliğiyle temel hak ve özgürlükleri garanti edilemediği takdirde ABD’nin ev sahipliğini gözden geçirmelisiniz” ifadesi yer alıyor. FIFA’nın her türlü ayrımcılığa karşı insan haklarını gözetme ilkesi ve Infantino’nun sorumluluğu da hatırlatılıyor.
Human Rights Watch’a göre şunlar kaygı nedeni: Belirli ülkelere vize yasağı ve bazılarına vize için caydırıcı derecede uzun bekleme süreleri, ABD sınırında sorgu, gözaltı ve geri çevirme ihtimali, LGBT+ bireyleri hedef alan yeni yasalar, ifade özgürlüğü ve barışçıl protesto hakkına yönelik, örgütün deyişiyle olası “dehşet verici” sınırlamalar… Caydırıcılık derken, mesela 15 Haziran 2026 günü Atlanta’da H Grubu maçını izlemek isteyen Türkler bugün başvuru yapsa, vize randevusu ancak 2026 sonlarına doğru veriliyor. Ayrıca 43 ülkeye, üç ayrı kategoride seyahat kısıtlaması getirilmesi yönünde çalışma var.
İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün kaygıları yersiz sayılmaz. Çünkü Amerikalıların kendileri bile ciddi işlerin şakasını yapıyor. The Guardian’daki haberde vardı; bu ayın başında, Infantino’nun da katıldığı Beyaz Saray’daki organizasyon toplantısında “İster misin, vize süresini aşanlar tutuklanıp kodese düşsün” diye espriler yapmış kabine üyeleri. Daimi oturum izni olanların dahi deport edilmesi ve turistlerin sudan sebeplerle sınırda alıkonulması gibi ihlaller söz konusuyken, alaycı ifadeler kullanılmış. Organizasyon görev gücünün başında bizzat Trump var. Aile arası organizasyonun icra direktörlüğü ise eski New York Belediye Başkanı Rudy Giuliani’nin oğlu Andrew Giuliani’ye verildi. Savunma Bakanı Pete Hegseth’in kardeşi Phil Hegseth de ekibe dahil.
HERKES KENDİ EVİNE
Trump, dünyanın dört bir yanından gelecek taraftarlara kapılarının açık olduğunu, siyasi gerilimlere ve sıkılaştırılan sınır kontrollerine rağmen futbol turistlerinin hoşça vakit geçireceğini garanti etti. Infantino, “Dünyanın gözü ABD’nin üzerinde olacak, ABD de dünyaya hoş geldin diyecek” diye iltifatlar yağdırdı. Arıza çıkaracaklara sadece ABD’de değil, dünyanın hiçbir ülkesinde yer olmadığını söyledi.
Beyaz Saray’daki toplantıda hazır bulunan Başkan Yardımcısı JD Vance’in ise hiç şakası yoktu: “En az yüz ülkeden ziyaretçiler gelecek. Tabii ki herkes davetlimiz. İsteriz ki, insanlar gelsin eğlensin ve maçların tadını çıkarsın. Ancak turnuva bittikten sonra da evlerine gitsinler – aksi takdirde Kristi Noem’e hesap verirler” dedi.
Kristi Noem, kaçak göçmenlere düzenlenen New York’taki operasyona bizzat katılıp, parmaklıklar önünde poz verdiği için eleştirilen İç Güvenlik Bakanı. Bana göre ise “avlanırken işe yaramadığı gerekçesiyle köpeğini silahla vurarak öldüren” kadın. Hem de geçen yıl, Güney Dakota valisiyken yayınladığı kitapta “cinayeti” bizzat anlatan varlık.
BAKANDAN “ROAD TRIP” ÖNERİSİ
İç Güvenlik Bakanlığı’nın futbol turistlerine muamelesini görmek için Dünya Kupası’nı beklemeye gerek yok, önümüzdeki yaz provası var. 2025 FIFA Kulüpler Dünya Kupası da ilk kez genişletilmiş 32 takımlık formatıyla 15 Haziran – 13 Temmuz arasında ABD’de düzenlenecek. Yaklaşık 3.7 milyon yabancı ziyaretçinin beklendiği turnuva sırasında Gazze savaşı nedeniyle İsrail karşıtı protestolara da ihtimal gözüyle bakılıyor. Trump, “İnsanlar tabii protesto edebilir ama aklı başında olmak kaydıyla” dese de Filistin yanlısı taraftarların mercek altına alınması bekleniyor.
2026 Dünya Kupası’na gelince, ABD ile Meksika ve Kanada arası sınır trafiğindeki güçlükler bir yana, Amerika’da şehirlerarası ulaşım da problemli, çoğunlukla otobüslerle. Maçların oynanacağı 11 kent arasında mekik dokumak zahmetli. Turnuvada toplam 104 karşılaşmanın yarısından fazlası ABD sahalarında, final maçı New Jersey’de. Ulaştırma Bakanı Sean Duffy, Boston’dan ta Miami’ye, New York’tan ta Seattle’a maça gitmek isteyenlere “road trip” öneriyor. “Ama yollarda fazla vakit harcayıp vize süresini aşmamak kaydıyla” diye uyarıyor. Bugüne kadar hiçbir Dünya Kupası’nda görülmemiş bir deneyim olacağı kesin.
