“Sahtekarlık bu!” diye kestirip attı arkadaşım… Oysa yaklaşık 10 gün önce kendisi yollamıştı WhatsApp’tan, “İyi grup, güzel şarkı” diye The Velvet Sundown’ın ‘Dust on The Wind’ini… 50’lerinin başında 6 arkadaş ‘Grateful Dead’ adlı WahtsApp grubumuzda yeni şarkılardan, şarkıcılardan haberdar olalım diye birbirimize mesajlar yolluyoruz… Hiçbirimiz ‘Greatful Dead’ fanı falan değiliz kendimizce ironik bulduğumuzdan seçtik bu adı; neyse konuya döneyim…
The Velvet Sundown’ın ‘yapay zeka’yla yaratılmış bir grup olduğu ortaya çıkmış. Dust on The Wind’i yapay zeka yazmış, bestelemiş, söylemiş! Arkadaşımız isyan ediyordu “Sahtekarlık bu!” diye. Bi arkadaşımız, “Oğlum ne celalleniyon hemen, kimin söylediği ya da yazdığı önemli değil benim için ben severek dinliyorum” diye cevap yazdı. Yaşlar 50’yi geçtiği için konu bir şekilde Milli Vanilli’ye bağlandı…
Bizim lise sonda olduğumuz yıllarda, ev partilerinde teypte en çok geriye sarılıp dinlenen şarkılardan ‘Girl I’m Gonna Miss You’nun 'insan' yaratıcıları Milli Vanilli grubu da ‘sahtekar’ çıkmıştı! Albümleriyle Grammy ödülü bile alan Milli Vanilli’nin iki üyesi Fab Morvan ve Rob Pilatus’un şarkıları söylemedikleri, sahnede sadece dudaklarını oynattıkları ortaya çıktığında büyük olay olmuştu. Bir prodüktörün projesiydi Milli Vanilli, Fab ile Rob perdenin önünde şarkıcı taklidi yaparken şarkıları başkası yazıp söylüyordu. Grubun fanları, müzik severler aldatılmış hissetmişlerdi. Grup dağıldı; Rob 1998’de hayatını kaybetti, Fab nerede, ne yapıyor bilmiyorum… Ancak arkadaşların The Velvet Sundown tartışması üzerine Spotify’a baktım Milli Vanilli orada duruyordu ve aylık dinleyici rakamı 2.9 milyondu! Rob ve Fab hiç yokmuş gibi unutulmuştu ama ‘olmayan’ Milli Vanilli’ aradan 35 yıl geçmesine rağmen hala orada ve dinleniyor…
YAPAY ZEKA TARAFINDAN ÜRETİLEN 20 BİN ŞARKI DEEZER’A YÜKLENİYOR
Müzik yayın platformu Deezer geçtiğimiz Nisan ayında günde 20 bin yapay zeka tarafından üretilen şarkının platforma yüklendiğini açıklamıştı. Bu günlük yayınlanan şarkıların yüzde 18’ine denk geliyormuş.
Deezer’in yöneticilerinden Aurelien Herault, yapay zekayla üretilen şarkıların, içeriklerin dijital platformları doldurduğunu ve bu konuda bir yavaşlamanın olacağına dair bir işaret görmediklerini söylüyor: “Üretici yapay zeka müzik yaratımını ve tüketimini olumlu yönde etkileyebilir ancak hem dinleyicilerin hem sanatçıların haklarını korumak için adımlar atılmalı…”
Spotify, bu tarz üçkağıtçılıkları tespit ettiğinde ihlalleri yapanlara para cezası kestiğini ve gelen parayı yapay zeka yayın faaliyetlerini tespit etmek, azaltmak ve kaldırmak için mühendislik kaynakları ve araştırmalara harcadığını açıklıyor. Apple Music, tüm yayınların yüzde 1'inden azının yapay zeka tarafından manipüle edildiğini söylüyor. Küresel olarak 20.4 milyar dolarlık bir sektörde yapay zekayla yapılacak yüzde 1’lik bir ‘dolandırıcılık’ bile on milyonlarca dolar demek… Müzik dağıtım şirketi Fuga'nın operasyon direktörü Darren Owen, 2021 civarında sektör genelinde yayın dolandırıcılığının artmaya başladığını belirtiyor.Owen’a göre şu anda bu dolandırıcılıkla mücadele etmek, iş yükünün yüzde 50'sini oluşturuyor.
Evet işin telif kısmı çok çok önemli tabi ama benim bugün tartışmak istediğim şey bu değil!
Benim merak ettiğim yapay zeka Sezen Aksu’dan, Ajda Pekkan’dan, Tarkan’dan, The Beatles’tan, Rolling Stones’tan, Pink Floyd’dan, Kendrick Lamar’dan, Beyonce’den, Oasis’ten daha iyi müzik yapabilir mi?
YAPAY ZEKA ENİNDEN SONUNDA O ŞARKIYI BESTELEYİP SÖYLEYECEK
Nick Cave birkaç yıl önce ‘Bir Nick Cave şarkısı yazan yapay zeka’ için “Grotesk bir alay” demişti: “Belki zamanla yüzeysel olarak orijinalinden ayırt edilemeyen bir şarkı yaratılabilir ama bu her zaman bir taklit olacaktır. Şarkılar acıdan doğar, yani insanın karmaşık, içsel yaratma mücadelesine dayanırlar ve bildiğim kadarıyla algoritmaların hisleri yoktur, dijital veriler acı çekmez...”
Cave yapay zekanın yazdığı Nick Cave şarkısı için “Berbat!” demişti ama onun bunları söylediği günden bu yana iki yıl geçti ve yapay zeka her geçen gün daha da ‘akıllanıyor!’
Nick Cave’in söylediklerine katılmamak elde değil tüm o insanı insan yapan duygulardan ortaya çıkan harika şarkıların bir algoritma tarafından yazılabileceğine inanmak zor ama bu yazıyı yazarken Demet Akalın’la Sefo’nun yeni şarkısı ‘Yerinde Dur’u dinlemeye çalıştım... Şarkının insanın hangi ‘içsel mücadelesi ve karmaşık duygu hali’ sonucu ortayı çıktığını düşündüm. Ancak bir algoritma bu kadar duygusuz bir şarkı yapabilir. “İçinde insani duygular olmayan bir şarkı şarkı değildir” diyerek yapay zeka müziğini lanetliyordu bizim WhatsApp grubundaki arkadaşlardan biri! Biraz önce ona ‘Yerinde Dur’u yolladım… Mesajımı gördü, en son baktığımda ‘yazıyor’ uyarısı çıkıyordu ama henüz cevap yazmadı:)
Kafam çok karışık bu konuda! Neandertallerin 60 bin yıl önce bulduğu flütten bugüne çok zaman geçti. Eminim Mozart 250 yıl önce müzikte bugün geldiğimiz noktayı hayal etmemiştir. (Mozart’ın ilk günkü kadar taze olduğunu söyleyenleri itirazım olmaz bu arada)
Bundan 250 yıl sonra yapay zekanın yaptığı şarkıları dinleyip aşık olan, dans eden, hüzünlenen, mutlu insanlar olursa şaşırmam...
Milli Vanilli de The Velvet Sundown da insanın yarattığı şeyler... Gerçek sanatçılar ve sahtekarlar hep oldu gelecekte de olacak... Ve bence yapay zeka eninde sonunda ‘o şarkıyı’ besteleyip söyleyecek!
O zamana kadar ben Tom Waits’ten devam: “Hatıralar tren gibidir uzaklaştıkça küçülürler...”
