Hamileyken oruç tutulabilir mi? Hamileyken oruç tutmanın olası sağlık riskleri nelerdir?
Ramazan ayının gelmesiyle birlikte, hamileler için merak edilen bir konu, gebe olanların oruç tutup tutamayacağıdır. Hamileler oruç tutabilir mi? İşte detaylar...
"Hamile kalan kişilerin gebelik sürecinde neredeyse bütün yaşam tarzları değişir. Özellikle tükettikleri gıdalara ve gün içindeki öğünlerine çok daha fazla dikkat etmelidirler. Peki, Ramazan ayında oruç tutmak isteyen anne adayları ne yapmalı? Detaylar haberimizde...
HAMİLELİK DÖNEMİNDE ORUÇ TUTULUR MU?
Hamilelikle birlikte vücut artık iki kişilik çalışmaya başlar. Örneğin; gebelik haftası ilerledikçe kalp daha fazla kan pompalar, böbrekler daha fazla kan süzer. Haliyle anne adayının enerji tüketimi ve ihtiyacı da artar. Oruçluyken saatler süren açlık ve susuzluğa maruz kalan anne adayı vücudunun enerji açığını karşılayamaz hale gelebilir ve bu da doğal fizyolojiyi bozar. Gebe, susuzluk nedeniyle dehidrasyona, açlık nedeniyle kan şekeri düşüklüğüne maruz kalabilir. Böyle bir ihtimal ise sadece annenin değil, bebeğin de hayatını tehdit eder çünkü bebeğin sağlıklı gelişimi için kan şekeri seviyesinin belli bir aralıkta kalması gereklidir. Yani hipoglisemiye sebep olabilen uzun süreli açlık anne ve bebekte istenmeyen patolojik durumlara yol açabilir.
Tüm bu risklere ve uyarılara rağmen gebelikte oruç tutan anne adayları açken bebek hareketlerinin azaldığını belirtmişlerdir. Yine susuz kalan gebelerde ise tansiyon düşmesine bağlı olarak bebeğe giden kan akımında azalma yaşanabilir. Vücut bu kez de bebeğe giden kan akımını korumak için diğer organlara giden kanı azaltacağı için anne adayında halsizlik, kırgınlık ve yorgunluk gözlemlenir. Özellikle erken haftalarda su tüketmeyen ve yeterince beslenemeyen gebelerde kabızlık, baş dönmesi, bulantı ve kusma gibi belirtiler görülürken, ilerleyen haftalarda ise bebeğin düşük doğum ağırlıklı olması ihtimaliyle karşılaşılabilir. Bu nedenle oruç gebeliğin hiçbir döneminde önerilmez. Ancak tüm riskleri göze alarak oruç tutan bir anne adayının kabızlık, baş dönmesi, mide bulantısı ve bayılma gibi acil durumlara karşı farkındalığı artırılarak, yakın takibi önerilir. Kişi ayrıca beslenme ve sıvı alımına yönelik de bilgilendirilmelidir.
HAMİLEYKEN ORUÇ TUTMANIN POTANSİYEL SAĞLIK RİSKLERİ NELERDİR?
1. ERKEN DOĞUM VE DÜŞÜK KİLO
Hem annenin hamileliğe düşük kiloda başlaması hem de oruç tuttuğu dönem boyunca kilo verme ihtimali bebeğin erken ve düşük kiloda dünyaya gelmesine yol açabilir ancak bu durum kişinin sağlık durumuna da bağlıdır. Oruç tutulmasını engelleyecek bir durum söz konusu değilse yine doktor kontrolünde anne adayları oruç tutabilir.
2. SUSUZLUK VE BÖBREK SORUNU
Dehidrasyonun (susuzluk) en çok zarar verme riski oluşturduğu organ böbreklerdir. Anne adayları oruç kaynaklı susuz kaldığında böbreklerde potansiyel zararlar ortaya çıkabilir. Bu riskin ortaya çıkma ihtimaline karşın anne adaylarının hamilelikte oruç tutmaması önerilirken, su alımını dengeleyebilen kişilerin doktor kontrolünde oruç tutmaları tavsiye edilir.
3. VİTAMİN EKSİKLİĞİ TEHLİKESİ
Bazı besinlerin yetersiz alınması kaynaklı vücutta vitamin eksikliği ve potansiyel komplikasyonlar ortaya çıkabilir. Örneğin; folik asit yetersizliği bebekte nöral tüp defekti, A vitamini yetersizliği mikrosefali, D vitamini yetersizliği iskelet sistem bozuklukları ve santral sinir sistemi gibi daha birçok hastalığa yol açabilir.
4. TANSİYON DÜŞÜKLÜĞÜ
Anne adayının oruç nedeniyle gün içinde yeterince sıvı alamaması zaman zaman tansiyon düşmeleri ve buna bağlı bayılmalara neden olabilir.
HAMİLEYKEN ORUÇ TUTANLAR NELERE DİKKAT ETMELİDİR?
Kişi hamileyken oruç tutmaya karar verdiyse hem kendisi hem de bebek için gerekli besin ve sıvı alımını gerçekleştirmesi gerekir. Meyve ve sebze gibi besin maddeleri açısından zengin gıdalar, balık, et veya fasulye gibi protein kaynakları ve dehidrasyon riskini önlemek için sahur ve iftarda bol su takviyesi almalıdır. Bunlarla birlikte kepekli makarna, kepekli ekmek, yulaf ve kepek bazlı tahıllar, fasulye ve tuzsuz fındık gibi glisemik indeksi düşük gıdalar almaya çalışın.
Eğer hamilelikte oruç tutmaya karar verdiyseniz şu öneriler işinize yarayacaktır:
- Meyve ve sebze açısından zengin beslenmeye çalışın
- Dehidrasyonu önlemek için sahurda ve iftarda bol su için
- Balık, et veya fasulye gibi protein kaynakları alın
- Acıkma ve susamaya neden olacak yorucu egzersizlerden kaçının
- Ramazan boyunca doktorunuzun tavsiyelerine uyun
Hamilelerin ramazan ayında oruç tutması, yukarıda yer alan önerileri uygulaması halinde anne ve bebek açısından güvenli kabul edilecektir. Eğer oruç tutulduğu süreç boyunca annenin veya bebeğin sağlığında bir anormallik söz konusu olduğunda veya rahimde anormal belirtiler ortaya çıkarsa derhal bir kadın doğum uzmanında yardım almanız gerekir.
EMZİRME DÖNEMİNDE ORUÇ TUTULUR MU?
Hamileliğin aksine emziren annelerde oruca yaklaşım bebeğin büyüklüğüne göre değişmektedir. Sadece anne sütü alan bir yenidoğan ile ek gıda tüketen bir yaşındaki bebeğin gereksinimleri aynı olamayacağı için, oruç konusuna yaklaşım da değişmektedir. Ancak bebek artık büyümüş, 1,5 – 2 yaşına gelmiş olsa bile, annenin su tüketimi ve beslenmesinin sütü doğrudan etkileneceği akılda tutularak karar verilmelidir. Özetle; bebeği bir yaşından küçük annenin oruca yaklaşımı gebelerinkiyle aynı olmalıdır. Daha büyük bebeklerde ise anneye olan ihtiyaç ve bağımlılık giderek azaldığı için kişi kendi dayanıklılığına göre oruç tutabilir.
UYARI: Oruç tutmaya başlamadan önce mutlaka doktorunuza danışın.
