Teksas Temsilciler Meclisi Çarşamba günü, ABD Başkanı Donald Trump'ın talebiyle hazırlanan yeni seçim haritasını onayladı, bu sayede gelecek yılki ara seçimlerde Demokratların elindeki beş sandalyenin Cumhuriyetçilere geçmesi bekleniyor. Bu düzenleme, 88'e karşı 52 oyla kabul edildi.
Cumhuriyetçiler, yirmi yılı aşkın süredir egemen oldukları Teksas'ta nadir görülen bir şekilde ara dönemde yeniden bölgelendirmeye (redistricting) giderek, Trump'ın partisinin Kongre'deki dar çoğunluğunu koruma şansını artırmak istiyor. Yeni harita, muhafazakar seçmenleri Demokratların elindeki bölgelere kaydırırken bazı Demokrat bölgeleri de birleştiriyor.
Demokrat Temsilci John Bucy, tasarıya karşı yaptığı konuşmada, "Bu demokrasi değil, bu gerçek zamanlı otoriterliktir. Bu, Donald Trump'ın haritasıdır" diyerek düzenlemenin siyahi, Latin ve Asyalı seçmenlerin oy gücünü azaltmayı amaçladığını savundu.
Cumhuriyetçiler ise haritanın siyasi performansı artıracağını ve Latin nüfusun yoğun olduğu bölgeleri çoğaltacağını iddia ediyor.
YENİDEN BÖLGELENDİRME NEDİR?
ABD'de "yeniden bölgelendirme" normalde her on yılda bir, nüfus değişikliklerini yansıtmak amacıyla nüfus sayımının ardından yapılır. Ara dönemde harita değişiklikleri tarihsel olarak ender görülür.
Ancak birçok eyalette, hem Demokrat hem de Cumhuriyetçi yetkililer, bölgeleri kendi partileri lehine olacak şekilde yeniden çizer. Bu uygulama "gerrymandering" (seçim bölgesi sınırlarının siyasi amaçlarla manipülasyonu) olarak bilinir.
Seçim bölgelerinin yalnızca bir partiyi diğerine avantajlı kılmak amacıyla çizilmesi ABD Yüksek Mahkemesi tarafından genellikle kabul edilmiştir. Ancak bölgelerin ırksal veya etnik ayrımcılık temelinde yeniden çizilmesi, federal Oy Hakları Yasası'nı ihlal eder.
Diğer yandan, ülke genelinde Cumhuriyetçiler, 435 sandalyeli Temsilciler Meclisi'nde 2024'te yalnızca üç sandalye farkla çoğunluğu elde etmişti. Tarihsel olarak ABD'de başkanın partisi, ilk ara seçimlerde sandalye kaybeder. Trump'ın Ocak ayında göreve başlamasından bu yana onay oranları da düşüşte.
Demokratlar, tasarının ilk özel oturumda oylanmasını engellemek için eyaleti iki hafta boyunca terk etmiş, Cumhuriyetçiler ise geri dönmelerini sağlamak amacıyla haklarında yakalama kararı çıkarmıştı. Boykotun sona ermesinin ardından tasarı yeniden gündeme geldi.
Cumhuriyetçiler, yeni haritanın siyasi güçlerini artırmayı hedeflediğini açıkça kabul ediyor. Parti halihazırda eyaletin 38 bölgesinden 25'ini kontrol ediyor.
Demokratlar ve sivil haklar örgütleri ise haritanın federal yasaları ihlal ettiğini belirterek yargıya gitmeye hazırlanıyor.
BAŞKA EYALETLERDE DE DEĞİŞİKLİK GÜNDEMDE
Yeni düzenleme yalnızca Teksas'ta değil, Ohio, Florida, Indiana ve Missouri gibi Cumhuriyetçi eyaletlerde de benzer girişimlere yol açarken, Demokratların yönettiği California, Maryland ve Illinois'de de harita değişiklikleri gündemde.
Teksas'taki bu tartışma, Demokrat California Valisi Gavin Newsom'un eyaletinin kongre haritasını yeniden çizerek beş Cumhuriyetçi sandalyeyi Demokratların eline geçirmeyi amaçlayan "yeniden bölgelelendirme" girişiminin öncesinde gerçekleşti. Newsom ve eyalet meclisindeki Demokrat müttefikleri, yeni çizdikleri haritanın Cuma gününe kadar hızlı bir şekilde kabul edilmesini ve 4 Kasım'da yapılması planlanan özel seçimlerde seçmenlerin oyuna sunulmasını istiyor.
Demokratların kontrolündeki California, ülkenin en kalabalık eyaletiyken, Cumhuriyetçilerin yönettiği Teksas ikinci sırada yer alıyor.
Uzmanlar, Teksas'taki değişimin ülke genelinde bir "yeniden bölgelendirme savaşı" başlatacağı görüşünde.
