Mide yanması neden olur? Mide yanması sorunu yaşayanlar nasıl beslenmeli?
Mide yanması yaygın olarak görülen ve pek fazla ciddiye alınmayan bir rahatsızlıktır. Çoğu kişi dönem dönem hafif veya şiddetli bir şekilde mide yanması yaşamıştır. Mide yanması dikkat edilmediği takdirde ciddi sağlık sorunlarına da neden olabilir. Peki, mide yanmasını önlemenin yolları nelerdir? İşte detaylar...
Sabah kahvaltılarında veya akşam yemeklerinden sonra meydana gelen mide yanması sorunu, bazen kısa süreli bazı durumlarda ise uzun süren ve günün geri kalanını rahatsız edici bir şekilde geçirmenize neden olan bir durumdur. Mide yanması için hayatınızda bazı değişiklikler yapmanız gerekebilir. Detaylar haberimizde...
MİDE YANMASI NEDİR?
Mide yanması midede ve yemek borusunda hissedilen yanma şikayetidir. Yanma, yemek yedikten sonra, akşam olduğunda, uzanıldığında veya eğilince daha da kötüleşir. Bunun yanında ağızda acı veya asidik tat hissedilebilir.
MİDE YANMASI NEDEN OLUR?
Mide ile yemek borusu alt yemek borusu sfinkteri denilen bir bağlantı noktası yardımıyla birbirine bağlanır. Besinler mideye girdikten sonra bu sfinkter tek taraflı olarak kapanır ve mide içeriğinin yemek borusuna kaçmasını engeller. Bazı durumlarda alt yemek borusu sfinkteri fonksiyonunu tam olarak yerine getirmeyebilir ve mide içeriği yemek borusuna kaçabilir. Mide içeriğinde besinlerin sindirimini sağlayan asitler ve enzimler bulunur. Mide zarı, bu enzimler ve asitlere karşı dayanıklı bir yapıya sahiptir. Besinleri mideye taşıyan yemek borusuna mide asidinin geçmesi yemek borusundaki zarın tahriş olmasına ve acı hissedilmesine yol açar. Mide yanması aslında reflü adı verilen bir mide rahatsızlığının belirtisidir.
MİDE YANMASI BELİRTİLERİ NELERDİR?
Mide yanmasının en yaygın belirtisi göğüs ve boğaz bölgesinde rahatsız edici yanma hissidir. Bu his birkaç dakika ya da birkaç saat sürebilir. Mide yanmasının diğer belirtileri şunlardır:
- Yemek yedikten sonra ya da geceleri yattığınızda göğüste yanma hissi,
- Eğildiğinizde ya da uzandığınızda ağrı hissinin artması,
- Boğazın arkasında asitli, acı, tuzlu bir tat,
- Yutmada zorlanma,
- Göğüs ya da boğazın ortasında besinlerin sıkıştığı hissi.
MİDE YANMASININ BAŞLICA SEBEPLERİ NELERDİR?
1. GASTRİT
Gastrit midenin iç yüzeyinde yer alan dokunun enflamasyonudur (iltihaplanma). Gastritte hasta aynı zamanda bulantı, yemek sonrası şişkinlik de hissedebilir. Gastrit tedavi edilmediğinde ülsere dönüşebilir. Ülserler mide kanseri riskini artırır ve mide kanamasına yol açar.
2. BELİRLİ GIDALARA HASSAİYET
Çölyak hastalığı olanlar gluten içeren gıdalara karşı, laktoz intoleransı olanlar ise süt ürünlerine karşı reaksiyon gösterebilir. Bu reaksiyon mide yanması haricinde diğer şikayetlere de neden olabilir.
3. İLAÇ KULLANIMI
Özellikle, steroid olmayan antienflamatuvar ilaç grubuna giren ağrı kesiciler mide yanmalarına neden olabilir. Bu ilaçların başında; aspirin, ibuprofen ve naproksen gelir.
MİDE YANMASI SORUNU YAŞAYANLAR NASIL BESLENMELİ?
- Kavun ve Muz: Kavun ve muz diğer meyvelere oranla daha düşük asit içeriğine sahiptir.
- Yulaf Ezmesi: Yüksek lif içeriğine sahip olan yulaf, reflünün önlenmesine katkıda bulunarak mide yanması semptomlarını hafifletebilir.
- Tam Tahıllı Ekmek: Kepekli, tam buğday, çavdar ekmeği gibi tam tahıllı ekmekler mide yanmasının önlenmesine yardımcı olabilir.
- Pirinç ve Kuskus: Özellikle lif içeriği yüksek siyah pirinç ve kepekli kuskus mide yanması tedavisini destekleyebilir.
- Yeşil Sebzeler: Brokoli, kuşkonmaz, taze fasulye, kereviz, karnabahar, patates, maydanoz gibi yeşil sebzeler düşük asit içeriğine sahiptir.
- Balık ve Kırmızı Et: Tavuk, hindi, sığır eti gibi et çeşitlerini fırında, ızgarada ya da haşlama şeklinde tüketmek mide yanmasına neden olmadan günlük protein ihtiyacının karşılanmasına destek olur.
- Yumurta Beyazı: Yumurta sarısı mide yanmasına neden olabilir, ancak iyi bir protein kaynağı olan yumurtanın beyaz kısmını tüketebilirsiniz.
MİDE YANMASINI ENGELLEMEK İÇİN YAPILMASI GERKEN DEĞİŞİKLİKLER NELERDİR?
1. AZ VE SIK YEMEK YEMEK
Yemekleri fazla miktarda yemek, mide duvarının gerilmesine neden olarak midenizin rahatsızlığına katkıda bulunur. Az fakat sık aralıklarla yemeyi alışkanlık haline getirebilirsiniz.
2. KIYAFET SEÇİMİNE DİKKAT EDİLMELİ
Özellikle mide etrafını fazla sıkan kemer, pantolon ya da diğer giyecekler midedeki asitin yemek borusuna kaçmasını kolaylaştırabilir. Bu nedenle mümkün olduğunca daha rahat kıyafetler tercih etmek özellikle reflüsü olanlarda önem kazanmaktadır.
3. YATMADAN ÖNCE YEMEK YEMEMEK
Midenizin besinleri iyice sindirebilmesi için zaman tanımak iyi bir fikirdir. Bu nedenle yatma saatinize 3 saat kala yemek yemeyi bırakmalısınız.
4. YÜKSEK YASTIK TERCİH EDİN
Reflü gibi hastalıklarda, yatmak mide yanmasını daha da kötüleştirebilir. Yatma zamanı geldiğinde, üst bedeninizi yükseltmek için birkaç yastık kullanabilirsiniz. Reflü yastığı olarak satılan yastıklar, belden yukarınızı yükselterek daha rahat uyumanızı sağlayabilir.
5. MİDEYE ZARAR VEREN GIDALARDAN KAÇINMAK
Başta kafein olmak üzere, çikolata, soğan, sarımsak gibi gıdalar mide hassasiyetini artırabilir. Ayrıca yemek hazırlarken fazla yağ kullanmamaya dikkat etmek de önemlidir.
6. SİGARA VE ALKOL TÜKETİMİNDEN UZAK DURMAK
Sigara ve alkolün mide üzerindeki zararları kanıtlanmıştır. Sadece midenizin değil, genel sağlığınızın gelişmesi için bu ürünlerden mümkün olduğunca uzak durmaya çalışabilirsiniz.
MİDE YANMASIDA HANGİ DURUMDA DOKTARA GİDİLMELİ?
Mide yanması haftada ikiden fazla yaşanırsa bu yemek borusu ve midenin iç kısmında ülser gibi açık yara ya da farklı bir rahatsızlıktan kaynaklanabilir. Aşağıdaki mide yanması belirtileri yaşandığında mutlaka doktora gidilmesi önerilir:
- Yutmada güçlük ve yutkunma sırasında ağrı
- Dışkıda kan
- Nefes darlığı
- Baş dönmesi
- Göğüs ağrısı
- Sırttan omuza doğru yayılan ağrı
UYARI: Herhangi bir belirti fark edildiği takdirde ilk olarak uzman bir hekime başvurulmalıdır.
