ABD Orta Doğu'da alarm durumuna hazırlanıyor
ABD'nin Irak'taki Bağdat Büyükelçiliği'nin artan güvenlik riskleri nedeniyle tahliye emrine hazırlandığı bildirildi. Hazırlık kararı, İran Savunma Bakanı Aziz Nasirzade'nin, saldırı durumunda ABD'nin Orta Doğu'da bulunan üslerini vuracaklarını söylemesinin ardından geldi.

ABD ile İran arasındaki nükleer müzakereleri sürerken, iki taraf da olumsuz sonuç ihtimalini göz önüne alıyor.
ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) Komutanı Michael Erik Kurilla, anlaşmanın sağlanamaması durumuna karşın, askeri seçenekleri ABD Başkanı Donald Trump'a sunduklarını bildirmişti.
İran Savunma Bakanı Aziz Nasırzade ise, ABD Başkanı Donald Trump'ın nükleer anlaşma olmaması halinde İran'a saldırı tehditlerine ilişkin, "Müzakerelerin başarılı olmasını umuyorum ancak başarısız olursa ve bize çatışma dayatılırsa karşı tarafın kayıpları kesinlikle bizimkinden fazla olacaktır." dedi.
ABD'nin bölgedeki tüm üslerinin İran'ın saldırı menzilinde olduğunu söyleyen Nasırzade, "Bu durum olursa ABD bölgeyi terk etmeli çünkü tereddüt etmeden bölgedeki tüm Amerikan üslerini hedef alacağız." ifadelerini kullandı.
İranlı bakanın açıklamasının ardından, ABD'nin Irak'taki Bağdat Büyükelçiliğinin tahliye için hazırlanması kararı alındı.
Reuters'ın ABD'li bir kaynağa dayandırdığı haberine göre, ABD'nin Irak Büyükelçiliği tahliye emrine karşın hazırlık yapıyor.
Associated Press ise, Kuveyt ve Bahreyn'de bulunan bazı ABD'li personellerinin ailelerinin tahliyesi için onay verildiğini bildirdi.
ABD DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI'NDAN TEYİT
ABD Dışişleri Bakanlığı, yapılan güvenlik değerlendirmelerinin ardından Bağdat Büyükelçiliğinde bulunan personelin bir kısmını tahliye edeceklerini teyit etti.
Beyaz Saray, ABD Başkanı Trump'ın diplomatların durumundan haberdar olduğunu bildirdi.
ABD Merkez Komutanlığı (CENTCOM), ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth'in Orta Doğu’da görevli ABD askerlerinin ailelerinin gönüllü olarak bölgeden ayrılmasını onayladığını doğrulayarak, "Orta Doğu'da gelişmekte olan gerginliği izliyoruz" dedi.
ABD Başkanı Trump, Truth Social isimli sosyal medya platformundan yaptığı açıklamada "ABD ordusunun gelecek günlerde ve nesillerde ihtişam üstüne ihtişam katacağından her zamankinden daha eminim." şeklinde konuştu.
CENTCOM Komutanı Kurilla ise, ABD Senatosunda yapacağı konuşmayı Orta Doğu'da yaşanan gelişmelerin ardından erteledi.
TRUMP'IN SON AÇIKLAMASI
ABD Başkanı Donald Trump, İran ile nükleer anlaşmaya varılacağı konusunda birkaç ay öncesine göre "daha az emin olduğunu" belirtti.
Trump, New York Post gazetesine verdiği demeçte, gündemdeki konuları değerlendirdi.
ABD'nin İran'ın uranyum zenginleştirme faaliyetlerini tamamen durdurması ısrarı nedeniyle bir süre durdurulan görüşmelerin 15 Haziran'da Umman'da yeniden başlayacağının açıklanmasının ardından Trump, Tahran'ın nükleer anlaşmaya varılmasını "erteliyor gibi göründüğünü" savundu.
Trump, İran tarafının anlaşmaya varma konusunda aynı hevesi göstermediğini belirterek, "Onlara bir şey oldu. Bilmiyorum." ifadesini kullandı.
İran'ın uranyum zenginleştirmekten vazgeçmeyi kabul etmesi konusunda şüpheleri olduğunu dile getiren Trump, "Birkaç ay öncesine göre daha az eminim." dedi.
Anlaşmaya varılmasa dahi "İran'ın nükleer silah edinmesine izin verilmeyeceğini" ifade eden Trump, "Ama bunu savaşmadan, insanlar ölmeden yapmak daha güzel olurdu." ifadesini kullandı.
Trump, İran tarafının anlaşmaya varma konusunda aynı hevesi göstermediğini kaydederek, "Bence hata yaparlar ama göreceğiz. Sanırım bunu bize zaman gösterecek." görüşünü paylaştı.
Öte yandan Trump, İran tarafının anlaşmaya sıcak bakmamasında Çin'in rolü olduğu iddialarını reddederek, "Belki de anlaşma yapmak istemiyorlardır." değerlendirmesinde bulundu.
IRAK: GÜVENLİK DURUMU TESPİT ETMEDİK
Irak yönetimi, şu ana kadar ABD'nin diplomatik varlığına yönelik tahliye kararını gerektirecek herhangi bir güvenlik durumunun tespit edilmediğini açıkladı.
Irak resmi haber ajansı İNA'ya konuşan ve adının açıklanmasını istemeyen Iraklı hükümet kaynağı, ABD'nin diplomatik varlığına yönelik son tahliye ve güvenlik adımlarının yalnızca Irak'a özgü olmadığını, Orta Doğu'daki bir dizi ülkeyi kapsayan daha geniş kapsamlı bir düzenlemenin parçası olduğunu belirtti.
Iraklı kaynak ayrıca, şu ana kadar ABD'nin tahliye kararını gerektirecek herhangi bir güvenlik durumunun Irak makamları tarafından kaydedilmediğini vurguladı.
İRAN'IN BM MİSYONUNDAN AÇIKLAMA
İran'ın Birleşmiş Milletler (BM) Misyonu ise, CENTCOM'dan gelen açıklamalara tepki gösterdi.
Yapılan açıklamada, militarizmin değil sadece diplomasinin doğru yol olduğu ifade edilirken, İran'ın nükleer silah elde etme peşinde olmadığı dile getirildi.
"NPT'Yİ GÖZDEN GEÇİRECEĞİZ"
İran, ülkeye yönelik Birleşmiş Milletler (BM) yaptırımlarını geri getirecek 2015'teki nükleer anlaşmada yer verilen "tetik mekanizmasının (snapback)" işletilmesi halinde 1970'den beri üye olduğu Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması'nı (NPT) gözden geçirebileceğini duyurdu.
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi, devlet televizyonunda katıldığı bir programda konuya ilişkin açıklamalarda bulundu.
İran'ın, nükleer programının "barışçıl" olduğunu savunan Bekayi, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'nın (UAEA) raporunu "siyasi" olarak nitelendirdi.
Bekayi, "İran'ın nükleer programı Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı, NPT ve Kapsamlı Güvenlik Anlaşması'na göre barışçıl yoldan sapmamıştır. İran herhangi bir uyumsuzluk yapmamıştır ve bu nedenle bu raporun siyasi olduğunu söylüyoruz. Çünkü bu rapor üç Avrupa ülkesi ve ABD'nin siyasi amaçları için hazırlanmıştır." ifadelerini kullandı.
İsrail'in, İran'ın nükleer tesislerine saldırı tehditlerini değerlendiren Bekayi, Tel Aviv'in bu iddiaları bölgedeki gerginliği sürdürmek için kullandığını söyledi.
Bekayi, herhangi bir ülkenin nükleer tesislerine yönelik her türlü tehdidin, uluslararası barış ve güvenliği hedef aldığını belirterek, UAEA Başkanı Rafael Mariano Grossi'yi tehditleri kınamak yerine meşrulaştırmaya çalışmakla suçladı.
İngiltere, Fransa ve Almanya'nın, nükleer anlaşmada yer verilen, "snapback (tetik mekanizması)" olarak adlandırılan ve İran'a anlaşmayı ihlal ettiği gerekçesiyle BM yaptırımlarını yeniden getirme imkanına sahip maddeyi işletme tehdidini değerlendiren Bekayi, "İran'dan taviz elde etmek için bu mekanizmayı gündeme getiriyorlar. Bu olmayacak. Çünkü İran, snapback'in baskısı veya tehdidi altında diğer taraflara haksız tavizler vermeyecek." dedi.
Bekayi, mekanizmanın işletilmesi halinde ise İran'ın NPT'yi gözden geçirmek de dahil atabileceği çeşitli adımların belirlendiğini söyledi.
Bunların, küresel düzen için ciddi sonuçları ve önemli etkileri olacağını belirten Bekayi, "Bu elbette, nükleer programımızın barışçıl doğasında herhangi bir değişiklik yapacağımız anlamına gelmiyor." ifadelerini kullandı.
*Fotoğraf: Andrew Caballero-Reynolds / AP aracılığıyla, temsilidir