Barselona nerede, hangi ülkede? Barselona nerenin, hangi ülkenin şehri?
Gotik mimarinin labirenti andıran dar sokakları, Antoni Gaudi'nin hayal gücünden fışkıran sürreal yapılar, Akdeniz güneşinin ısıttığı kumsallar ve her köşesinde hissedilen enerjik bir sanat ve yaşam kültürü... Barselona, tüm bu unsurları bünyesinde eriten, kendine özgü bir ritimle yaşayan, Avrupa'nın en canlı ve en çekici şehirlerinden biridir. Sadece bir turizm merkezi olmanın ötesinde, köklü bir tarihe ve güçlü bir yerel kimliğe sahip olan bu şehir, ziyaretçilerine unutulmaz bir deneyim vadeder. Peki, bu sanat ve mimari şehri tam olarak Barselona nerede?
Bir yandan İspanya'nın en büyük ikinci şehri kimliğini taşırken, diğer yandan ait olduğu bölgenin sarsılmaz kalesi olan Barselona, bu ikili kimliğiyle de özel bir yere sahiptir. Barselona hangi ülkede sorusunun yanıtı bizi İspanya'ya götürse de, şehrin gerçek ruhunu anlamak için onun tutkuyla bağlı olduğu Katalonya'nın kalbine doğru bir yolculuk yapmak gerekir.
BARSELONA NEREDE?
Barselona, coğrafi olarak Avrupa'nın güneybatısında, İber Yarımadası'nın kuzeydoğu kıyısında yer alır. Akdeniz'e bakan şehir, Llobregat ve Besòs nehirlerinin ağızları arasında kalan bir sahil ovası üzerine kurulmuştur. Şehrin batı yakası, ona doğal bir arka plan ve muhteşem bir panorama sunan Serra de Collserola sıradağları ile çevrilidir. Bu dağlar, şehri iç kesimlerin ikliminden bir miktar korur ve ona tipik bir Akdeniz iklimi kazandırır. Yazları sıcak ve nemli, kışları ise ılıman geçer.
Şehrin coğrafyası, insan eliyle şekillendirilmiş ve planlanmış yapısıyla da dikkat çeker. Özellikle 19. yüzyılda inşa edilen ve "genişleme" anlamına gelen Eixample bölgesi, birbirini dik kesen ızgara planlı sokakları ve köşeleri kesik sekizgen bloklarıyla modern şehir planlamacılığının en ikonik örneklerinden biridir. Bu düzenli yapının tam kalbinde ise şehrin en eski yerleşim yeri olan ve dar, dolambaçlı sokaklardan oluşan Gotik Mahalle (Barri Gòtic) bulunur. Bu coğrafi ve mimari zıtlık, şehrin farklı tarihi katmanlarını gözler önüne serer.
BARSELONA HANGİ ÜLKEDE?
Barselona hangi ülkede sorusunun net ve resmi cevabı İspanya Krallığı'dır. Barselona, İspanya'nın nüfus bakımından Madrid'den sonra ikinci en büyük şehridir ve ülkenin en önemli ekonomik, ticari ve kültürel merkezlerinden biridir. Anayasal monarşi ile yönetilen İspanya, her biri kendi içinde farklı kültürel ve hatta dilsel özelliklere sahip olan özerk topluluklardan (autonomous communities) oluşur. Barselona, bu yapının en dinamik ve en bilinen parçalarından birini temsil eder.
İspanya'nın Akdeniz'e açılan en büyük limanlarından birine sahip olan Barselona, ülkenin turizm gelirlerinde de aslan payını alır. Ülkenin genel ekonomisine yaptığı katkı, sanayisi ve uluslararası fuarlara ev sahipliği yapmasıyla da kritik bir öneme sahiptir. Bu nedenle Barselona, sadece kendi bölgesinin değil, aynı zamanda tüm İspanya'nın dünyaya açılan en modern ve en kozmopolit kapılarından biri olarak kabul edilir.
BARSELONA HANGİ ÜLKENİN ŞEHRİ?
Bu soru, Barselona'nın İspanya içindeki özgün ve güçlü kimliğini anlamak için bir anahtar niteliğindedir. Barselona, İspanya'nın bir şehri olmakla birlikte, daha spesifik ve önemli olarak, Katalonya (Catalunya) Özerk Bölgesi'nin başkentidir. İspanya Anayasası, ülkeyi oluşturan Bask Bölgesi, Galiçya, Endülüs gibi bölgelere geniş özerk haklar tanır ve Katalonya da bu bölgelerin en belirginlerinden biridir. Katalonya'nın kendine ait bir dili (Katalanca), kendi bayrağı, kendi parlamentosu ve hükümeti (Generalitat de Catalunya) vardır.
Barselona, bu Katalan kimliğinin ve kültürünün tartışmasız kalbidir. Şehrin sokaklarında İspanyolca kadar Katalanca da duyulur, tabelalar iki dilde yazılıdır ve şehrin kültürel kurumları Katalan mirasını yaşatmak ve tanıtmak üzerine odaklanmıştır. Barselona, Katalonya'nın siyasi, ekonomik ve sosyal hayatının merkezidir. Bölgenin bağımsızlık talepleri gibi siyasi gerilimler de en yoğun şekilde bu şehirde yaşanır ve hissedilir. Dolayısıyla Barselona, İspanya ülkesinin bir şehri olmanın yanı sıra, güçlü bir ulusal bilince sahip olan Katalonya'nın başkenti ve en büyük kalesidir.
BARSELONA NERENİN ŞEHRİ?
Özellikle, 19. yüzyılın sonu ve 20. yüzyılın başında gelişen Katalan Modernizmi (Modernisme) akımının dünyadaki en önemli merkezidir. Bu akımın dehası Antoni Gaudi, adeta şehrin siluetini tek başına şekillendirmiştir. Yapımı hala devam eden ve şehrin sembolü haline gelen La Sagrada Família kilisesi, masalsı Park Güell, dalgalı cephesiyle Casa Batlló ve taş ocağını andıran Casa Milà (La Pedrera) gibi yapıları, sadece birer bina değil, birer sanat eseridir. Şehir aynı zamanda, kariyerlerinin önemli bir bölümünü burada geçiren Pablo Picasso ve Joan Miró gibi dev sanatçılara adanmış müzelere de ev sahipliği yapar.
Barselona, aynı zamanda bir "mahalleler" ve "yaşam" şehridir. Şehrin ana arteri olarak kabul edilen ve her zaman cıvıl cıvıl olan La Rambla caddesi, insanları Gotik Mahalle'nin gizemli atmosferinden denize kadar sürükler. Her mahallenin (barrio) kendine özgü bir karakteri vardır; Gràcia'nın bohem meydanları, Barceloneta'nın balıkçı restoranları ve plajı, El Born'un butikleri ve tapas barları... Son olarak Barselona, bir "spor" şehridir. FC Barcelona futbol kulübü, bir spor kulübünden çok daha fazlasını, "bir kulüpten daha fazlası" (Més que un club) sloganıyla Katalan kimliğinin en önemli uluslararası temsilcilerinden birini ifade eder.
