Dönüşlerin efendileri: Mark Cavendish ile Fabio Jakobsen Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bisiklet Turu'nda
Yahya Kemal'in meşhur "Ankara'nın en çok İstanbul'a dönüşünü seviyorum" sözünden yola çıkarak bir yolculukta dönüşü, varmaktan heyecanlı bulabilir miyiz? Varmak istenilen yere ve varınca karşılaşmayı umduğumuz şeylere göre cevap değişecektir elbette. Giderken edindiği tecrübelerle dönmeyi başaranlar ise kendisini takip edenlerin gözünde bir efsaneye dönüşebiliyor. Tıpkı birazdan bahsedeceğimiz iki isim gibi...
Bugün Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bisiklet Turu'nun 59'uncusu start aldı. Antalya'dan yarışa başlayan bisikletçiler, Kemer, Kaş, Fethiye, Marmaris, Bodrum, Kuşadası, Çeşme gibi ülkemizin gözde turistik merkezlerinden geçtikten sonra Manisa'daki Spil Dağı'na tırmanacak. Turun 8'inci ve son etabı ise İstanbul'da koşulacak ve gelenekselleştiği gibi Sultanahmet'te son bulacak.
Görkemli salonların, on binlerce seyirciyi bir araya getiren devasa stadyumların aksine yol bisikleti yarışlarının bir sahası, dolayısıyla bir tribünü yok. Her gün kullandığımız yollar, yarışların koşulacağı gün birkaç saatliğine sporcular için trafiğe kapatılıyor o kadar. Belki de kapınızın önünden geçecek bu yarışları izlemek için bilet satın almanız da gerekmiyor.
Bu kadar hayatın içinde yapılan spordaki sakatlıklar da günlük yaşamda herkesin başına gelebilecek türden kazalar sonucunda olabiliyor. "Bisiklet kazasından ne olur ki" diye aklınızdan geçirdiyseniz, saatte 100 kilometre hızla giden bir otomobilin virajda yoldan savrulması ile neler olabileceğini düşünebilirsiniz. Ya da daha düşük süratte bir direğe, başka bir araca çarpınca olacakları... Düşünmesi bile korkunç olan bu kazaları bisikletçiler yaşadığında kendilerini koruyacak bir emniyet kemeri, hava yastığı ya da aracın darbeyi sönümleyebilecek kaportası bulunmuyor. Ve evet, bisikletçiler bu süratlere çıkabiliyor...
Bisiklet ve sürat denince akla ilk gelen isimlerden biri Britanyalı bisikletçi Mark Cavendish... Türkiye, kariyerinde zirveyi de dibi de gören sporcu için özel bir yer oldu. Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bisiklet Turu'nda toplam 11 etap galibiyeti bulunan Cavendish, Andre Greipel ile rekorun ortağı. Bu yılki turda bir etap kazanması halinde zirvede tek başına kalacak. Cavendish'in ortak olduğu bir büyük rekor ise Fransa Bisiklet Turu'ndaki 34 etap galibiyeti.
Cavendish, bu yılki Fransa Bisiklet Turu'na katıldığında 39 yaşına girmiş olacak. Yine bir Türkiye Turu'nun ardından, 2021'deki Fransa Bisiklet Turu'nda 4 etap galibiyeti alarak Eddy Merckx'in 1969-1975 yılları arasındaki zaferlerine erişmişti. Ancak bu zaferlerden önceki 5 yıl Cavendish'in dibi gördüğü yıllar olarak kariyerine yazılmıştı. Yine 4 etap zaferi ile geride bıraktığı 2016'daki Fransa Bisiklet Turu, onun son mutlu yılı olabilirdi. Çünkü sonraki sene çok tartışmalı bir kaza ile yarış dışı kaldığı turdan sonra vücudu alarm vermeye başlamıştı.
Kronik yorgunluğunu yenmeye çalışırken 2018'deki Milano-Sanremo kazası geri dönüşün artık imkansız olduğunu düşündürmüştü. Yine o yılki Fransa Turu'ndan bir etabı tamamlayamadığı için elenmesi de kariyerinde olumsuz anlamda bir ilkti. O yıllarda tek sorunu sakatlıklarla birlikte gelen formsuzluk değildi. Başka hastalıklar ve hatta depresyon da Cavendish'in eski günlerine dönmesine engel teşkil etmişti. Kameraların önünde göz yaşlarını tutamayıp pes edebileceğini söylediği anlar da hayranlarının yüreğini burkmuştu. Takımsız da kalmıştı... Quick Step Deceuninck takımının el uzatmasının ardından Türkiye'de kendini buldu. Tam 5 yıl sonra kazandığı ilk etap 2021'deki Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bisiklet Turu'nda gelmişti ve tabii peşi sıra Fransa...
Geçen yıl yine sakatlanarak veda ettiği Fransa'dan sonra 6 Şubat depremleri nedeniyle Ekim ayında yapılan Türkiye Turu'nda boy göstermişti Cavendish. Bu yılki performansı da yine Fransa için ipucu verecek.
ÖLÜMDEN DÖNÜP KAZANDI
Bir başka geri dönüşün başladığı yer de 2020 yılının Ağustos ayında Polonya idi. O yılki Polonya Turu'nun ilk etabı bir sprint finişine sahne olacaktı ki, finiş çizgisine metreler kala videoda izleyebileceğiniz bu kaza meydana geldi.
Sonrasını o kazada yaralanan Hollandalı sporcu Fabio Jakobsen şöyle anlatmıştı: "Hastanede yoğun bakımda uyandım ve günlerden cumartesi idi. Yarış çarşamba günüydü. Uyuduğum günlerde yaşam savaşı vermişim. 10 dişimi kaybettim. 130 dikiş atıldı. Üst çene kemiğimi kaybettim, alt çene kemiğimi de... Ağzımı açtığımda neredeyse burnum görülebiliyordu. Kafatasımda çok çatlak vardı. Unuttuğum şeyler olabilir ama bence bu kadarı yeterli olmuştur."
Jakobsen, değil bisiklete hayata dönmenin bile mucize olduğu bu kazadan tam 2 yıl sonra Fransa Bisiklet Turu'nda pelotondaki yerini aldı. Peloton bisiklet yarışlarında sporcuların bir arada hareket ettiği gruba deniyor. Dünyanın en popüler bisiklet organizasyonu Fransa Bisiklet Turu da her sene 170-180 sporcuya nasip oluyor. Jakobsen'in 2022 Fransa Bisiklet Turu'na katılması ayrıca o zamanki takımı Soudal Quick Step'in bir başka sprinteri Julian Alaphilippe'in sakatlığı ile mümkün olmuştu. Tur kadrosuna dahil olduktan sonraki hedefi de kendisine uygun etapları kazanmaktı.
Turun daha ikinci etabında gözlerin çevrildiği sprinterlerden biri de Jakobsen idi. 176 bisikletçinin start aldığı 202 kilometrelik Danimarka topraklarındaki bu etapta son kilometrelere sağ salim geldiği takdirde yarışın sonunda diğer sprinterlerle birlikte var gücüyle pedallara basacaktı. Ancak bunu tek başına yapması mümkün değildi. Çünkü bisiklet bireysel bir spor gibi görülse de yol yarışlarında takım arkadaşlarının desteği olmadan kazanmak çok zor. Jakobsen'i hem rüzgardan korumak hem de rakiplerine göre iyi bir konumda tutmak takım arkadaşlarının göreviydi.
AYNI ZAMANDA TAKIM SPORU
Bu görevi üstlenen takım arkadaşlarından biri Belçikalı Yves Lampaert yarışın sonlarına doğru kaza geçirip düştü. Kazanın olduğu yer de 18 kilometrelik Büyük Kuşak isimli asma köprünün başlarıydı. Rüzgara karşı korunaksız olunan bu köprüde bisiklet sürmek zorlaşırken ayağa kalkıp görevinin başına döndü ve Jakobsen'i son 500 metreye kadar taşıyıp, sahneyi ona bıraktı. Jakobsen de kıyasıya mücadelenin sonunda etap zaferini elde etti.
İşte o Jakobsen, Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bisiklet Turu'nda izleyeceğimiz sporculardan biri. 2019 yılında yani o büyük kazadan bir yıl önce Türkiye Turu'nda etap zaferi elde eden Hollandalının DSM-Firmenich takımıyla yeni bir zafer elde edip edemeyeceği sorusu da yanıt bulacak.
Bu yazıda da yararlandığımız Netflix'teki "Asla Yetmez" isimli belgeselde Mark Cavendish'i, 2022'deki Fransa Turu'nun anlatıldığı Zincirleri Kırmak belgeselinde de Fabio Jakobsen'i izleyebilirsiniz.
